‘Dat ze dacht dat Bokito naar haar lachte, is rare inschatting’

Het was de dag dat Bokito’s frustratie zo’n hoogte bereikte dat hij niets ander kon dan zijn veilige omgeving te verlaten en de 57-jarige Yvonne de Horde te grazen te nemen.

Dat is niet niks voor een gorilla, meent De Waal. Daarom moet het slachtoffer voorlopig geen toegang meer tot de dierentuin krijgen, zodat de kans op een herhaling is uitgesloten. ‘Zij draagt een risico, en daar moet ze voor worden behoed’, vertelt De Waal, telefonisch vanuit Parijs. ‘Het is echt een wonder dat ze nog leeft. Als de gorilla voluit was gegaan, was ze dood geweest. De verwondingen stellen relatief gezien niks voor.’

Wat Bokito bezielde, Diergaarde Blijdorp weet het nog niet. Volgens Frans de Waal, directeur van het vermaarde primatencentrum Living Links aan de Emory-universiteit in de Verenigde Staten, was de 11-jarige gorilla zeer gefrustreerd geraakt. ‘Hij was boos op die vrouw omdat ze contact zocht met hem, maar zij zich niet aansloot bij zijn harem. Hij is een jongeman, nauwelijks volwassen. Hij zoekt de confrontatie met andere mannen, en wil vrouwtjes verzamelen. Hij begreep haar gedrag niet. Dat veroorzaakte deze ongekende dynamiek.’

Doorgaans hebben gorilla’s geen reden om te ontsnappen uit hun verblijfplaats, weet De Waal. Ze hebben familie om zich heen, eten en drinken, en voelen zich veilig. ‘Die vrouw kwam vier dagen per week. Ze probeerde een relatie op te bouwen, maar die is volkomen mislukt. Het heeft alleen maar tot woede geleid. Dat ze dacht dat hij naar haar lachte, was een rare inschatting. Als een gorilla zijn tanden ontbloot, is dat juist geen goed teken.’

De Waal vindt de actie van Bokito een waarschuwing aan de bezoekers en directies van dierentuinen. ‘Laat die dieren in hun waarde. Ga niet gillen, aandacht vragen of provoceren. Kijk, meer niet.’ De afstand tussen dieren en mensen moet daarom veel groter worden. ‘Een dierentuin is geen fun-evenement met interactief gedrag met roofdieren en mensapen. Het is geen kinderboerderij.’