Dasa verwacht weer ingreep bij Fokker

Van onze correspondent

Willem Beusekamp

MÜNCHEN

Fokker reageerde gisteren onmiddellijk. De vliegtuigbouwer voorziet, aldus woordvoerder R. Klinkert, 'geen grote sanering meer waarbij duizenden banen verdwijnen'. Maar Fokker kan ook niet uitsluiten dat er nog arbeidsplaatsen vervallen. Topman Ben van Schaik probeert in de marge van de onderneming nog kosten te besparen. Daarbij zijn, zegt zijn woordvoerder, 'een paar honderd banen' in het geding.

Alle detailvragen omtrent de Nederlandse dochter ging Bischoff in München uit de weg. Zelfs in het uiteindelijke saneringsresultaat - 7946 banen weg binnen drie jaar - ontbreken de gegevens over Fokker. 'Alle noodzakelijke maatregelen bij Fokker zijn onderwerp van gesprek in de daartoe bestemde Nederlandse gremia. Daar meng ik mij niet in.'

De Dasa-chef wilde nog wel kwijt dat hij onverkort achter de aanschaf van het meerderheidsbelang in Fokker staat. Dit vanwege de groeiende kritiek in het moederconcern Daimler-Benz, waar de traditionele autofabrikanten langzaam maar zeker genoeg krijgen van de verliezen in de lucht- en ruimtevaart.

'Van een miskoop is geen sprake. Fokker is nog steeds wereldwijd de meest succesvolle fabrikant van regioliners, toestellen voor de korte afstand. Markt en produkten zijn in orde, alleen de financiële situatie is slecht.' Bischoff gaat er 'zonder meer' van uit dat de Nederlandse overheid over de brug komt met 'een substantiële bijdrage' om Fokker overeind te houden.

Vooruitlopend op die 'substantiële bijdrage' en 'aanvullende maatregelen' voorspelt Bischoff voor 1998 een rendabel Fokker. Dat de Nederlandse aanwinst tegen die tijd eindelijk eens wat moet opleveren, is ook dwingend noodzakelijk, omdat bij Dasa 'niemand de kostganger van de ander mag zijn'. Alle bedrijfsonderdelen moeten in 1998 winst maken.

Maandenlang is in Duitsland gespeculeerd over de ingrepen waarmee Dasa de produktie ook bij een lage dollarkoers rendabel wil maken. Gemeten aan het getal dat lange tijd de ronde deed, vijftienduizend banen weg, valt het werkelijke saldo mee, ook al omdat enkele Duitse Dasa-fabrieken niet worden gesloten, maar inclusief 998 personeelsleden worden verkocht.

Hoeveel gedwongen ontslagen er zullen vallen, blijft onzeker. Het hangt tevens af van de bereidheid bij personeel en vakbonden de loonkosten te verlagen conform de al bij Fokker lopende onderhandelingen over een loonkostendaling van globaal 10 procent.

Inclusief nog lopende reorganisaties daalt het aantal banen bij Dasa (exclusief Fokker) van 49.093 tot 40.271 eind 1998. Dat is een leegloop van 8822. Vergelijkingen met eind 1994 (72.125 werknemers) gaan volgens Dasa niet op, doordat in de afgelopen periode verschillende onderdelen niet langer zijn geconsolideerd vanwege nieuwe aandeelhouders.

De protesten tegen 'Dolores' blijven niettemin heftig: de centrale ondernemingsraad van Dasa dreigde gisteren onmiddellijk met stakingen. Eerdere dreigementen waren voor Dasa maandag zelfs reden om de zaal waar Bischoff en collega's het plan zouden presenteren eerst te laten besnuffelen door een op explosieven afgerichte speurhond.

Uitgangspunt van 'Dolores' is een gemiddelde dollarkoers van 1,35 D-mark. Zolang de dollar niet onder deze grens zakt, moet Dasa in prijs zich kunnen meten met de concurrentie die in dollar-gebieden produceert, lees: de grote Amerikaanse vliegtuigfabrikanten.

Ondernemingen als Boeing, Lockheed en McDonnell-Douglas hebben geen last van een dure valuta als D-mark of gulden en worden evenmin gehinderd door de hoge Europese loonkosten. Anders gezegd: Dasa betaalt thuis in marken hoge produktiekosten en ontvangt voor haar vliegtuigen buiten Europa dollars, die omgerekend in marken steeds minder opleveren.