Nieuws
Cuba smoort aangekondigd protest met huisarresten en politievertoon
De datum 15 november stond al een ruime maand met dikke viltstift omcirkeld in de agenda van duizenden Cubanen. #15N moest de dag worden waarop andersdenkende Cubanen hun schroom afschudden en massaal de straat op zouden gaan om verandering te eisen op het Caribische eiland dat al zes decennia door één partij wordt geregeerd. Het aangekondigde protest kampte met één groot nadeel: het was aangekondigd.
Vier maanden geleden werd de regering overvallen door een spontaan protest. Op 11 juli gingen duizenden mensen de straat op, luidkeels verandering eisend. De Communistische Partij pakte honderden mensen op – veel dissidenten zitten nog steeds vast – en maakte duidelijk dat een dergelijk publiek vertoon van onvrede niet nog eens zou worden getolereerd. Toen de protestbeweging Archipiélago (archipel) in september een aanvraag voor een demonstratie indiende, was het antwoord: onder geen beding.
Het regime hield deze maandag woord. Elke poging tot een demonstratie ‘tegen het socialisme’, in ogen van de staat een door de imperialistische Verenigde Staten gefinancierde aanval op de revolutie, werd in de kiem gesmoord. De leiders van Archipiélago en andere bekende dissidenten werden wakker met politieagenten (in uniform of in burger) en scanderende landgenoten rond hun huizen. Anderen kregen halverwege de dag bezoek van de autoriteiten met de boodschap dat elke stap buiten de deur een arrestatie zou kunnen betekenen.
Mond gesnoerd
De initiatiefnemer van de groep Archipiélago, de 39-jarige theatermaker Yunior García Aguilera, kreeg op zondag al een voorproefje van hoe de volgende dag zou verlopen. Hij wilde een dag eerder al een eenmansmars lopen door de straten van Havana. Dat plan werd gedwarsboomd door postende agenten en pro-regeringbetogers die ‘Leve Cuba!’ en ‘Ik ben Fidel! riepen.
Cuba’s eenpartijstaat maakte op effectieve wijze duidelijk welke mening wel en welke niet wordt getolereerd. Een camera ving het moment waarop García, leunend tegen de spijlen van zijn raam naast een poster met de tekst ‘Mijn huis is geblokkeerd’, de mond werd gesnoerd.
Mannen lieten vanaf het dak van zijn huis een metershoge Cubaanse vlag zakken waarachter de activist en zijn hulpkreet verdwenen. De autoriteiten hielden journalisten op een paar honderd meter afstand. Maandagavond zat García nog steeds opgesloten in zijn huis, de gevels bedekt met de blauw witte strepen des vaderlands.
Garcia’s collega-organisatoren kregen op maandag dezelfde behandeling. Om drie uur ‘s middags had de protestmars moeten beginnen, maar terwijl de meeste activisten gedwongen of uit angst binnenbleven, heersten de veiligheidsdiensten op straat. Het dissidente geluid klonk gedurende dag vooral op sociale media en onder Cubaanse migranten die vanuit het buitenland hun steun betuigden.
Heropening toerisme
De staatswebsite Granma.cu vierde maandagmiddag een vredige en feestelijke heropening van het eiland voor toerisme, na een lange maar dankzij eigen vaccins succesvolle strijd tegen het coronavirus. Er is de socialistische staat veel aan gelegen het toerisme weer op gang te krijgen, een belangrijke bron van inkomsten voor het eiland dat sinds de Koude Oorlog lijdt onder een Amerikaans handelsembargo. De coronapandemie drukte het reeds financieel kwakkelende land in een diepe economische crisis, de economie kromp vorig jaar met 11 procent.
