Criminoloog Janine Janssen: ‘Corona is een voedingsbodem voor huiselijk geweld’

Janssen doet onderzoek naar huiselijk geweld voor Avans Hogeschool, de Open Universiteit en de politie. ‘Factoren als armoede, hoe je woont, je geestelijke en fysieke gezondheid en verslaving zijn van invloed op huiselijk geweld’, zegt ze. ‘Door de maatregelen tegen corona moest iedereen binnenblijven. Als je prettig woont, is er niks aan de hand. Maar als je drie hoog achter woont met drie kinderen en een hond en je kunt niet naar buiten, is dat zwaar. Dat kan een voedingsbodem zijn voor huiselijk geweld.

‘Covid-19 veroorzaakt economische schade, daar zijn we nog lang niet klaar mee. Economische schade veroorzaakt financiële zorgen, en die leiden tot veel spanning en stress. Ik denk dat veel mensen ’s nachts in hun bed liggen te woelen en draaien. Tegelijkertijd vielen door de lockdown factoren weg die huiselijk geweld kunnen tegengaan: een goed netwerk waarbij je je ei kwijt kunt, de sportclub waar je je lekker kunt afreageren. En ouders kregen er meer taken bij, zoals het lesgeven aan de kinderen.

‘Ook was het voor de politie en hulpverleners, die zich ook aan de RIVM-regels moeten houden, zoeken naar manieren om te blijven werken. Huisbezoeken konden vaak niet meer, dus gingen zij online werken. Maar beeldbellen werkt niet goed bij nieuwe cliënten. Dan vraag je je toch soms af: hoe moet ik dit beeld nu interpreteren?

‘Veel betrokkenen zochten juist door de coronacrisis geen hulp. Ik heb dat zelf gemerkt naar aanleiding van columns die ik schreef over huiselijk geweld in de NRC. Naar aanleiding daarvan meldden mensen zich vaak bij mij met hun persoonlijke problemen. Als ik dan vroeg waarom ze niet naar de hulpverlening gingen, kreeg ik vaak als antwoord: ik kan nu niet met mijn problemen bij een hulpverlener aankloppen, want die zal wel druk bezig zijn met corona.

‘Nu trekt het aantal meldingen van huiselijk geweld weer aan, maar we denken dus dat het reële cijfer de afgelopen maanden veel hoger zou kunnen of moeten zijn. En er is altijd een zogeheten ‘dark figure’, een groot verschil tussen het aantal meldingen en wat er daadwerkelijk gebeurt. Er zijn ook betrokkenen die zich nooit melden, omdat hun sociale omgeving heel erg klein is – zij kunnen of durven nergens terecht voor hulp.’