Continuity IRA eist aanslag op agent in Noord-Ierland op
Continuity IRA, een splintergroepering van het Ierse Republikeinse Leger (IRA), heeft de aanslag op een agent maandagavond in het Noord-Ierse Craigavon opgeëist. Dat meldden Britse media (met video).
De twee incidenten hebben in Noord-Ierland de angst gewekt voor een heropleving van het sektarische geweld, dat in Noord-Ierland in ruim drie decennia aan 3600 mensen het leven kostte. De strijd ging tussen rooms-katholieke republikeinen, die Noord-Ierland wilden aansluiten bij de Republiek Ierland, en protestantse unionisten, die Noord-Ierland (of Ulster, zoals hun benaming klonk) onder Brits bestuur wilden houden.
In 1997 sloten de partijen een staakt-het-vuren, op Goede Vrijdag 1998 ondertekenden ze een vredesakkoord. In 2005 ontwapende de IRA zich, en in 2007 vormde Sinn Féin, de politieke tak van de IRA, een regeringscoalitie met voormalige vijanden van de Democratisch-Unionistische Partij (DUP).
Continuity IRA en Real IRA, de splintergroepering die de aanslag van zaterdagavond opeiste, verzetten zich met geweld tegen die overeenkomsten. Ze zien geweld als de enige manier om de Britse heerschappij in Noord-Ierland te beëindigen. ‘Zolang er Britse betrokkenheid is in Ierland zullen deze aanvallen doorgaan’, stond in de verklaring van Continuity IRA aan de Britse media.
Extra waakzaam
Na de aanslag van zaterdagavond, waarbij een 21-jarige en een 23-jarige soldaat werden doorzeefd met kogels, was de politie van Craigavon, een religieus verdeelde stad ten zuidwesten van Belfast, extra waakzaam. Toen maandagavond een telefoontje kwam van een vrouw die in paniek was omdat een bende bij haar de ruiten had ingegooid, wachte de politie enige tijd af of er geen sprake was van een val.
Tekst loopt door onder video
Uiteindelijk reden twee auto's met agenten naar het huis toe. Een 48-jarige agent die in een van de auto's was blijven zitten om de andere eenheid dekking te geven, werd in het hoofd geschoten, kennelijk van dichtbij.
Al voor de aanslagen waren de spanningen in Noord-Ierland gestegen. Eerder deze maand werd het terreuralarm verhoogd naar ‘ernstig’. De chef van de Noord-Ierse politie, die uit katholieken en protestanten bestaat, had daarom speciale verkenningsagenten uit Londen laten overkomen, maar dat was zeer tegen de zin van Sinn Féin, dat nog steeds gevoelig is voor te sterke betrokkenheid van Groot-Brittannië.
Splinterbewegingen
Continuity IRA en Real IRA zijn dissidente groeperingen van de IRA, die zich respectievelijk in 1987 en 1997 van de IRA afsplitsten. Ze gaan niet akkoord met het staakt-het-vuren en de ontwapening van de IRA, en gelden als uitgesproken tegenstanders van het vredesproces.
Real IRA wordt beschouwd als de sterkste en gevaarlijkste splintergroepering van de IRA, met schattingen die uiteenlopen van 100 tot 300 leden. De groepering pleegde in het verleden de dodelijkste aanslag in Noord-Ierland ooit, op de markt van Omagh in augustus 1998, met 29 doden.
Ook de afgelopen jaren probeerden de organisaties aanslagen te plegen. In november 2007 verwondde Real IRA twee agenten, en in mei vorig jaar werd een agent zwaargewond door een boobytrap van de Real IRA.
Maar de dodelijke aanslagen van de afgelopen dagen wijzen erop dat de vrees van de Noord-Ierse politie is uitgekomen: de splinterorganisaties hebben zich versterkt en werken nu samen. Een andere gevreesde splinterorganisatie is INLA.
Zware druk op verzoeningsproces
Volgens analisten hebben de organisaties niet genoeg capaciteit om een grootschalige campagne te voeren, zoals de IRA dat vroeger deed. Veel leden zitten in de gevangenis, onder wie ook de Real IRA-oprichter Michael McKevitt, de zwager van de bekende hongerstaker Bobby Sands.
Maar volgens het voormalige IRA-lid Richard O’Rawe maakt de schaalgrootte van de splinterbewegingen niet veel uit. ‘Ze hebben niet veel steun nodig. Alles wat ze nodig hebben, is een plaats om geweren te verbergen en dan kunnen ze dit nog jaren volhouden’, zegt O’Rawe dinsdag in The Times.
Volgens analisten is het grootste gevaar dat de aanslagen van de IRA-splintergroeperingen zouden worden beantwoord door Britse radicale paramilitaire organisaties, waardoor Britse troepen en politie harder zouden moeten optreden en het geweld zou kunnen escaleren. Dat zou een zware druk zetten op het breekbare verzoeningsproces tussen de katholieke en protestantse bevolkingsgroepen en politici in Noord-Ierland.
Boodschap van eenheid
Voorlopig hebben alle relevante partijen, zoals de Britse centrale overheid en de belangrijkste vertegenwoordigers van de katholieken en protestanten in Noord-Ierland, zich nadrukkelijk achter het vredesproces in de Britse provincie geschaard en een boodschap van eenheid verkondigd.
De moord is scherp veroordeeld door de republikeinse partij Sinn Féin, lange tijd de politieke tak van de nu ontbonden IRA. ‘Dit is een aanslag op het vredesproces’, aldus Sinn Féin-afgevaardigde John O'Dowd dinsdag.
De voormalige IRA-strijder Gerry Kelly, die in de jaren zeventig bomaanslagen pleegde, riep de bevolking van Noord-Ierland op de politie te helpen om de moordenaars op te sporen. Met deze oproep sneuvelt het laatste taboe voor de republikeinen, bij wie het ‘verraden’ van medestrijders ooit gelijkstond aan het tekenen van je eigen doodsvonnis.
De Britse premier Gordon Brown zei in een reactie, dat hij weigert terug te keren naar de tijd van het sektarische geweld. Ook de Ierse president Mary McAleese vroeg iedereen die informatie had over de moorden zich te melden. ‘Vertel het de politie, voeg je bij de vredesstichters en stop deze hel op aarde’, aldus de president.
