Conflict rond ‘radicale communisten’ legt tweedeling bloot binnen SP

De SP heeft haar huisjurist ingeschakeld om ook Rood zover te krijgen de zes leden uit te schrijven. Er is spoed bij: zondag houdt Rood haar ledenvergadering. Eén van de weggestuurde SP’ers kan daarop als nieuwe partijvoorzitter worden gekozen. De jongeren zijn niet van plan zich naar de wil van de moederpartij te schikken, zegt de huidige Rood-voorzitter Arno van der Veen. ‘Daar gaan we als bestuur zelf over.’

Maandagavond bracht Nieuwsuur het nieuws over de ‘geradicaliseerde zolderkamercommunisten’, zoals SP-secretaris Arnout Hoekstra ze noemde. Volgens Hoekstra wilden de zes, waaronder SP’ers met regionale bestuursfuncties, ‘de bevolking bewapenen’ voor een naderende ‘burgeroorlog’.

Officieel worden de leden uit de partij gezet met een meer formalistische reden. Volgens de SP zijn de zes onderdeel van het ‘Communistisch Platform’ en het ‘Marxistisch Forum’, twee radicaal-linkse bewegingen met een zekere aanhang binnen Rood. De SP ziet het Platform en het Forum als aparte politieke partijen, en de SP-statuten staan geen dubbele lidmaatschappen toe.

Zelf spreken de zes leden, die bevestigen noch ontkennen dat ze lid zijn van Platform en Forum, van een ‘heksenjacht’. Volgens hen is geen sprake van aparte partijen, maar facties die binnen de SP strijden voor een linksere koers.

Op de eigen website schrijft het Communistisch Platform voor wat nodig is als ‘de klassenstrijd heviger wordt’. ‘Waar de mogelijkheid zich voordoet moet de arbeidersklasse zichzelf bewapenen met alle wapens om een revolutie mogelijk te maken.’ Om dat het oproepen tot een burgeroorlog te noemen is ‘absoluut niet waar’, zegt Olaf Kemerink, tot voor kort SP-bestuurslid in Nijmegen en een van de zes leden.

Dinsdag zette het Platform uiteen wat het naar eigen zeggen wél bedoelde. ‘Wij staan voor een vreedzame overgang naar het socialisme.’ Pas als ‘democratische regeringen worden bestreden door militaire staatsgrepen of fascistische aanslagen’, pleit de groep ‘voor zelfverdediging vanuit de arbeidersklasse’. ‘Wij stellen dat er in de huidige situatie absoluut geen plaats is voor revolutionair geweld in Nederland.’

‘Poging tot coup’

Zeker is dat het conflict spanningen blootlegt tussen de SP en jongerentak Rood. Waar SP-leider Lilian Marijnissen na het vertrek van partijvoorzitter Ron Meyer een gematigder koers is gaan varen en openlijk regeringsdeelname zoekt, pleiten veel jongeren juist voor een radicalere, meer activistische aanpak als antwoord op de electorale neergang van de SP.

Op de algemene ledenvergadering van Rood in juni kwam dat tot uiting. De jongeren besloten daar om zich in een verklaring uit te spreken tégen elke vorm van regeringsdeelname. De communisten presenteerden het gretig als overwinning, de SP was not amused. Pas drie maanden later stond de verklaring op de Rood-website.

Er lag meer voor de communisten in het verschiet: op de ledenvergadering van aanstaande zondag was Olaf Kemerink een ‘serieuze kandidaat’ voor het voorzitterschap, zegt Van der Veen.

SP-secretaris Hoekstra spreekt van een ‘poging tot een coup’ door het groepje communisten, dat inmiddels zou worden gesteund door zo’n zestig sympathisanten binnen Rood. ‘Ze proberen op invloedrijke posities te komen. Dat is een onderdeel van hun strategie. Het bedreigt onze interne partijdemocratie.’

Om een verkiezing van Kemerink te voorkomen, nam de huisjurist contact op met Rood-voorzitter Van der Veen ‘om hem zijn eigen statuten uit te leggen’. Lid zijn van Rood is alleen mogelijk als je ook lid bent van de SP. Van der Veen wijst er echter op dat de termijn om in beroep te gaan voor de zes leden nog niet is afgelopen. Hen per direct uitschrijven bij Rood kan ‘alleen als we gebruikmaken van mazen in de statuten’. ‘Dat gaan we niet doen.’

Volgens Van der Veen verkondigt de SP pas sinds de gewraakte motie tegen regeringsdeelname dat het Platform en het Forum als twee aparte partijen moeten worden gezien. De passages over het bewapenen van de arbeiders noemt de Rood-voorzitter ‘heel dom’, maar ook door de moederpartij ‘uit hun verband getrokken’. ‘Zelf heb ik deze leden nog nooit dit soort voorstellen horen doen.’