Conflict over uitzetten Roma verziekt sfeer op Europese top
De Franse president Sarkozy is woedend op Brussel. Hij blijft Roma uitzetten naar Roemenië en Bulgarije en eist excuses voor de vergelijking met WO II....
BRUSSEL De EU-top donderdag is ontspoord in een keiharde confrontatie tussen de Franse president Sarkozy en voorzitter Barroso van de Europese Commissie. Sarkozy gaf Barroso de volle laag – ‘U heeft Frankrijk in het hart geraakt!’ – nadat de Commissie eerder deze week het Franse uitzetbeleid van Romazigeuners met nazipraktijken vergeleek.
‘Zo worden grote lidstaten niet behandeld’, wierp de Franse president de Commissievoorzitter voor de voeten. Hij eiste – tijdens de lunch met zijn EU-collega’s – excuses. Barroso weigerde die te maken. Na anderhalf uur gebekvecht was de enige conclusie dat de relatie tussen Parijs en Brussel totaal verzuurd is. ‘De lunch was goed, althans wat het eten betreft’, was het ironische commentaar van de Duitse bondskanselier Merkel.
Het was Europees Commissaris Reding (Justitie) die dinsdag de uitzetting van Roma vergeleek met de deportatie van zigeuners en Roma tijdens de Tweede Wereldoorlog. Volgens Sarkozy is Frankrijk ‘verwond en geschokt’ door deze parallel. ‘Als staatshoofd is het mijn plicht mijn land te verdedigen.’ Hij noemde de vergelijking ‘walgelijk, kwetsend en vernederend’.
Barroso erkende dat de uitspraak van Reding niet gelukkig was. ‘In de hitte van het debat zijn er overdreven uitspraken gedaan.’ Verder wilde hij niet gaan. ‘Discriminatie van etnische minderheden is onacceptabel.’
Reding had woensdag al gezegd haar woorden te betreuren. De eis van Sarkozy dat niet langer iedere eurocommissaris namens de Commissie mag spreken, verwees Barroso direct naar de prullenbak.
Een geïrriteerde Barroso haalde op zijn beurt uit naar Sarkozy. Hij hekelde het feit dat Frankrijk wekenlang tegenover Brussel heeft gelogen over zijn uitzetbeleid. Een omstreden handleiding voor de ontruiming van Romakampen werd voor de Commissie verzwegen. Volgens Reding is het Franse beleid in strijd met de EU-wetten die burgers het recht geven zich in een ander land te vestigen.
‘Wij zullen niet toelaten dat één ongelukkige zin alle aandacht afleidt van de zaak waar het om gaat’, zei een Commissie-ambtenaar na afloop van de top. De Commissie beslist binnen twee weken of ze een strafprocedure start tegen het Franse Romabeleid. ‘Niemand houdt ons daar vanaf, ook Sarkozy niet.’
De Italiaanse premier Berlusconi sprak openlijk zijn steun uit voor Sarkozy. De meeste regeringsleiders zwegen echter tijdens de felle woordenwisseling. Pas na geruime tijd onderbrak bondskanselier Merkel het geruzie met de opmerking dat ‘het nu wel genoeg was geweest’.
Commissie-ambtenaren en EU-diplomaten noemden de eenzame positie van Barroso ‘ontluisterend’. ‘Al die regeringsleiders die steeds roepen dat Barroso geen ruggengraat heeft, keken nu de andere kant uit. Alsof ze niets zagen en hoorden. Echt onthutsend, beschamend’, aldus een betrokkene. ‘De Commissie voelt zich verraden.’
Alleen de Luxemburgse premier Juncker noemde na afloop de opmerkingen van Sarkozy ‘ongepast’. Demissionair minister-president Balkenende sprak van een ‘pittige en tamelijk verhitte discussie’.
Sarkozy zei dat zijn regering door zal gaan met het ontmantelen met van de illegale Romakampen. Afgelopen weken zijn 1.700 Roma uitgezet, dat moeten er uiteindelijk 8.000 worden. Sarkozy benadrukte niettemin dat Frankrijk een ‘gastvrij land’ is.
De EU-leiders onderstreepten wel dat de Commissie het recht heeft toe te zien op naleving van de EU-wetten. Maandag zei Parijs nog dat Brussel zich niet met het Franse uitzetbeleid had te bemoeien.