'Computergebruiker te goed van vertrouwen'
ROTTERDAM Nederlandse burgers en bedrijven zijn zich onvoldoende bewust van de risico's van cybercriminaliteit. Lieden die zich schuldig maken aan deze vorm van criminaliteit worden steeds vindingrijker en professioneler.
Ook heeft Nederland te maken met toenemende dreiging van digitale spionage, het via internet verkrijgen van gevoelige informatie op economisch, politiek en militair terrein.
'Met cybercriminaliteit is op een snelle manier geld te verdienen', zei Eelco Stofbergen van Govcert maandag bij de presentatie van het eerste Nationaal Trendrapport Cybercrime en Digitale Veiligheid. Govcert is het 'computer emergency response team' van de Nederlandse overheid.
Daarbij komt dat de pakkans laag is. Criminelen die verdienen aan de verkoop van via besmette computers gestolen creditcardnummers en andere persoons- en bedrijfsgegevens, blijken lastig te achterhalen.
Internetgebruikers in Nederland onderschatten volgens Govcert hoe kwetsbaar softwareprogramma's zijn voor 'lekken', kleine virtuele openingen waardoor criminelen als het ware naar binnen kruipen.
Ruim 80 procent van de Nederlanders gaat ervan uit dat de eigen computer voldoende beveiligd is. Intussen maken criminelen steeds slimmer gebruik van 'botnets' (verzamelingen van talrijke binnengedrongen gebruikerscomputers) om grote bedrijfscomputers aan te vallen.
'Het minimale dat mensen moeten doen, is het up-to-date houden van hun anti-virus software en firewalls', waarschuwt Stofbergen. Daarnaast is extra alertheid geboden zodra een computergebruiker stuit op spam, phishing of obscure websites.
'Mensen zijn over het algemeen vol vertrouwen over zaken waarover zijzelf de besturing hebben', zegt Stofbergen, 'maar dat is ook een kwestie van onwetendheid.'
De mens blijft een zwakke schakel bij de beveiliging van informatie. 'Mensen steken zonder dat zij er bij stilstaan zomaar een besmette USB-stick in een computer.' Ander voorbeeld: 'Als je je bankzaken regelt met je smartphone, zorg dan dat ook die telefoon tijdig zijn beveiligingsupdates krijgt. Dat wordt vaak vergeten.'
In het rapport wordt gewezen op het tekort aan gekwalificeerde technische beveiligingsspecialisten: 'Het is een schaarse deskundigheid.' De overheid heeft daarbij ook nog het probleem dat het bedrijfsleven deze experts veel betere salarissen biedt.
Hoeveel schade cybercriminelen jaarlijks aanrichten, is volgens Stofbergen moeilijk in euro's uit te drukken. Feit is dat de economie steeds afhankelijker wordt van internet en ict en daarmee steeds kwetsbaarder.
Stofbergen: 'Er is een klassieke wapenwedloop gaande: de criminelen worden steeds slimmer, de complexiteit waarmee opsporingsdiensten te maken hebben, steeds groter.'
De KLPD roemde gisteren de samenwerking met de Amerikaanse Secret Service en de FBI. Niettemin kan de samenwerking binnen Nederland en Europa een stuk beter , zei Govcert-directeur Elly van den Heuvel.
Cybercriminelen opereren vanuit de hele wereld, vooral vanuit Oost-Europa, China, Nigeria en Brazilië. De KLPD ziet veel activiteit vanuit de landen van de voormalige Sovjet-Unie. De combinatie van hoogwaardige technische universiteiten in Rusland, een vrij jonge bevolking en een gebrekkig arbeidsperspectief maken de drempel voor aspirant-criminelen daar laag, constateert de KLPD: 'Ook de instapkosten zijn laag.'
Aan de trendrapportage werkten mee: het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD), de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD), de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD), de telecomautoriteit Opta en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTb).
