ChristenUnie schuift oud-partijvoorzitter Piet Adema naar voren als landbouwminister

Adema was eerder gedeputeerde van de provincie Friesland, waarnemend burgemeester in Achtkarspelen, Tynaarlo en Borger-Odoorn en partijvoorzitter van de ChristenUnie. Momenteel is hij bestuurder en toezichthouder in de ondernemersbranche. ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers zegt dat hij ‘zeer dankbaar is’ dat Adema het ministerschap op zich wil nemen nadat hij een ‘indringend beroep’ op hem heeft gedaan. ‘Met het advies van Johan Remkes in aantocht komt het er nu op aan dat we niet tegenover elkaar blijven staan, maar samen de schouders zetten onder de landbouw van de toekomst’, aldus Segers in een verklaring. ‘Piet was eerder een stevige bestuurder in Fryslân en is met al zijn ervaring voor mij de aangewezen persoon om samen met de boeren deze belangrijke uitdaging aan te gaan.’

Massaprotesten

De minister treedt aan op een politiek zeer gevoelig moment. Sinds het kabinet eerder dit jaar bekendmaakte dat veel boerenbedrijven zullen moeten verdwijnen of drastisch moeten inkrimpen, om zo te komen tot de noodzakelijke reductie van stikstofuitstoot in 2030, hebben tienduizenden boeren al geprotesteerd. Snelwegen werden geblokkeerd en soms lagen delen van het land plat. Stikstofminister Christiane van der Wal werd ’s avonds thuis opgezocht door woedende boeren.

Adema zal stevig in de schoenen moeten staan om weerstand te kunnen bieden aan de boeren en eventuele nieuwe massaprotesten. Het verzet tegen de kabinetsplannen is weliswaar even gaan liggen, maar sluimert nog altijd. Adema’s voornaamste taak is een helder toekomstperspectief te schetsen voor boeren die hun bedrijf moeten sluiten, inkrimpen of vernieuwen.

Hij krijgt daarbij hulp van stikstofbemiddelaar Johan Remkes. Die maakt woensdag zijn conclusies bekend van de gesprekken die onder zijn leiding zijn gevoerd tussen kabinet, boeren en andere betrokkenen bij het stikstofdossier. De verwachting is dat de conclusies de basis zullen vormen voor een nieuwe ‘perspectiefbrief’ van Adema in november.

Volgens Adema heeft ‘de landbouw toekomst in ons land’. Hij vindt wel dat er ‘dingen anders moeten’, maar zegt dat ‘de meeste veehouders, akkerbouwers, tuinders en vissers dat ook willen’. Volgens hem hebben boeren de komende tijd vooral ‘duidelijkheid, rust en zekerheid over de toekomst nodig, alleen dan kan het vertrouwen in de overheid ook weer groeien’, aldus Adema in een verklaring. ‘Ik wil sámen met de sector werken aan toekomstbestendige landbouw, waar we de komende decennia mee vooruit kunnen. Met oog voor natuur, klimaat en waterkwaliteit. Dat is geen gemakkelijke opgave, maar ik weet zeker dat we als we goed samenwerken, we het dan ook echt aankunnen.’

Staghouwer in de fout

De nieuwe minister wordt de opvolger van Henk Staghouwer, die vorige maand terugtrad omdat hij zichzelf niet de juiste persoon vond om leiding te geven ‘aan de opgaven die er liggen’. Hij lag ook slecht in de Tweede Kamer. Voor het ministerschap was lange tijd geen duidelijke favoriet in beeld. Wel was van meet af aan helder dat de bewindspersoon weer uit de ChristenUnie zou komen.

Sinds het aftreden van Staghouwer werd het ministerie tijdelijk geleid door Carola Schouten. Zij was in het vorige kabinet ook minister van LNV. In dit kabinet is Schouten namens de ChristenUnie tevens vicepremier en minister voor Armoedebestrijding, Participatie en Pensioenen.

Adema wordt vanmiddag op paleis Noordeinde beëdigd door Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander.