Chinese criminelen veranderen verlaten casino’s in gevangenis-achtige callcenters voor massa-oplichting

Deze recente vorm van moderne slavernij in Zuidoost-Azië verplaatst zich momenteel van Cambodja en Laos naar Myanmar, waar minder overheidscontrole is. In meer dan een dozijn gokparadijzen langs de Moei grensrivier met Thailand zitten volgens getuigen duizenden buitenlanders vast die daar naartoe zijn gelokt met de belofte van goedbetaald werk in een casino. Eenmaal aangekomen wordt hun paspoort en telefoon ingenomen, en moeten ze met online fraude of sekswerk proberen zichzelf weer vrij te kopen.

Vorige week zijn tien slachtoffers bevrijd bij een gezamenlijke actie van een plaatselijke opstandelingengroep, Interpol en hulporganisaties in Myanmar. Volgens de doorgaans goed geïnformeerde website The Diplomat ging het om Indonesiërs, Indiërs en Nepalezen. De militaire regering van Myanmar, die twee jaar geleden de macht greep, speelde geen rol bij de bevrijdingsactie.

Diverse ambassades in Azië, de Verenigde Naties en tientallen hulporganisatie’s waarschuwden het afgelopen jaar al voor de opkomst van gevangenis-achtige belcentrales, waar argeloze sollicitanten belanden als ze afreizen naar een van de speciale economische zones van Zuidoost-Azië. Daarvan bestaan er 128 in de Mekong-regio, regelarme zone’s die bedoeld zijn om buitenlandse investeerders te trekken. In de praktijk trekken die vooral veel Chinese casino’s (140 stuks) en online gokbedrijven aan, die verboden zijn in China.

Vestigingsplaats voor criminelen

Vooral de Gouden Driehoek, het wetteloze grensgebied tussen Noord-Thailand, Myanmar en Laos is populair als vestigingsplaats voor criminelen, waarschuwt onder meer het VN-bureau voor drugs en criminaliteit (UNODC). Toen de Chinese bezoekers wegbleven door covid, verzonnen de bendes een alternatieve bron van inkomsten: oplichterij op industriële schaal.

De moderne slavenarbeid bestaat doorgaans uit 18 uur per dag speuren naar een mogelijke slachtoffer op sociale media. Bijvoorbeeld een 55-plusser op zoek naar een partner, of een investeerder die enthousiast met bitcoins in de weer is. De oplichter doet zich vaak voor als een landgenoot, een spontane vriendin die nimmer zelf begint over geld. In werkelijkheid schrijft een team een op maat gemaakt script. Op enig moment volgt de ‘varkensslacht’: het doelwit klikt toch op een link die via een achterdeur toegang geeft tot al het spaargeld of bitcoins.

De afgelopen jaren zijn meer slachtoffers bevrijd in Zuidoost-Azië. Zo kreeg Indonesië meer dan duizend landgenoten terug, evenals Vietnam. Een Amerikaanse denktank schat het aantal dwangarbeiders alleen al in Cambodja op tenminste 50 duizend. Uit dat land doken een halfjaar geleden beelden op van tientallen ‘medewerkers’ die een casino ontvluchtten, achternagezeten door bewakers met knuppels, om daarna massaal de grensrivier in te springen in een poging Thailand te bereiken.

Ontsnapte dwangarbeiders

‘Na aankomst nam de reisagent onze telefoons in, zogenaamd om een sim-kaart aan te vragen’, vertelt de Taiwanese Yu Tang, een van de ontsnapte dwangarbeiders, aan de Britse krant The Guardian. Eenmaal in de Cambodjaanse kustplaats Sihanoukville bleek de jonge vrouw een schuld van 16.000 euro te hebben bij een Chinese triade en diende ze aan het werk te gaan. Een mede-sollicitant die bezwaar maakte werd volgens haar bewusteloos geslagen. Op haar afdeling telde Yu vijftig andere dwangarbeiders.

Een dertiger met de schuilnaam Apple accepteerde een baan als gastvrouw in een casino in de Myanmarese grensplaats Mong La. Dat bleek een bordeel. ‘Ze waren bang dat ik weg zou rennen’, vertelt zij aan The Diplomat. Daarom liep er altijd een gewapende bewaker mee. De sekswerkers waren volgens haar minderjarige meisjes van de plaatselijke Shan-bevolkingsgroep. Die kregen slechts weinig te eten om mager te blijven voor de wekelijkse bikinishow, maar hadden onbeperkt toegang tot een kast vol methamfetamine, cocaïne en ketamine.

Naar aanleiding van gelijksoortige verhalen kwamen vooral de regeringen van Cambodja en Thailand in actie. Ook China zette landgenoten in deze regio onder druk terug te keren. De Thaise ambtenaar Ekapop Lueangprasert groeide uit tot een nationale held door gewaagde reddingsacties over de grens te organiseren. Hij kreeg naar eigen zeggen 140 landgenoten vrij.

Zijn advies aan slachtoffers: speel de eerste maand het spelletje mee. Anders wordt je geslagen, gedwongen tot sekswerk of doorverkocht aan nog ergere bendes, die je organen verkopen of je elektrocuteren, zoals blijkt uit filmpjes die circuleren. Het is verstandiger, stelt Lueangprasert, om mee te werken tot er minder op je wordt gelet en dan een ontsnappingspoging te wagen.