China weigerde gesprek met defensieminister VS na neerschieten ballon door Amerikaanse F-22

De Chinese weigering laat opnieuw zien hoe de relatie tussen beide landen in korte tijd is verslechterd als gevolg van de vlucht van de Chinese ballon over het grondgebied van de Verenigde Staten. Eerder besloot de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken een voor deze week gepland bezoek aan China af te zeggen vanwege de ontdekking van de ballon.

Volgens de VS was de Chinese ballon boven Amerikaanse grondgebied op een spionagemissie. De Chinese regering beweert daarentegen dat het slechts om een uit koers geraakte weerballon ging.

Direct nadat een Amerikaans gevechtsvliegtuig van het type F-22 Raptor de ballon voor de kust van South Carolina had neergeschoten met een raket, vroeg defensieminister Austin het gesprek aan met zijn Chinese collega Wei Fenghe. De VS hebben met China en Rusland beveiligde verbindingen die altijd openstaan in geval van een crisissituatie. Op deze manier moeten misverstanden tussen de grootste kernmachten over onder andere het testen van nucleaire raketten en militaire oefeningen worden voorkomen.

Luchtactie bespot

Wat Austin wilde bespreken, wilde het Pentagon dinsdag niet zeggen. ‘Helaas wees de Volksrepubliek China ons verzoek af’, aldus een woordvoerder van het ministerie. ‘Wij geloven in het belang van het onderhouden van open communicatielijnen tussen de VS en de Volksrepubliek China, om zo de relatie op verantwoorde wijze te onderhouden. Communicatie tussen onze legers is bijzonder belangrijk op dit soort momenten.’

De VS brachten de Chinese weigering om te praten zelf naar buiten, mogelijk om nog eens te benadrukken dat Beijing boter op het hoofd heeft in deze kwestie. China reageerde direct boos op het neerschieten van de ballon. Volgens het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken was er sprake van een ‘overdreven reactie’ en overtraden de VS met de vernietiging van de Chinese ballon internationale regels.

Beijing en de Chinese staatsmedia drijven sindsdien uitgebreid de spot met de actie van de Amerikaanse luchtmacht en de inzet van de F-22. Deze luchtverdedigingsjager is met ruim 300 miljoen dollar Amerika’s duurste gevechtsvliegtuig. ‘Het enige gevechtsvliegtuig in de wereld dat een weerballon heeft verslagen’, twitterde het regeringsgezinde Global Times op sarcastische toon bij een cartoon. De Chinese ambassade in Parijs noemde het stealthvliegtuig ‘de ballonmoordenaar’.

Uitgebreid spionageproject

Inlichtingendiensten van de VS gaan ervanuit dat de vernietigde ballon deel uitmaakte van een uitgebreid spionageproject van het Chinese leger, zo meldt The Washington Post op basis van gesprekken met Amerikaanse regeringsfunctionarissen. Sinds 2018 zouden wereldwijd tientallen missies zijn uitgevoerd. Naast de VS waren volgens de spionagediensten ook Amerikaanse bondgenoten in Azië het doelwit, zoals Japan en Taiwan, en landen in Zuid-Amerika.

Zeker vier ballonnen vlogen de laatste jaren over delen van de VS, zoals Hawaii en Florida. De VS ontdekten pas later dat het ging om Chinese spionageballonnen. De operatie van het Chinese leger zou deels worden uitgevoerd vanaf het eiland Hainan. Over hoeveel van deze ballonnen China beschikt, weten de Amerikanen niet. De ballonnen vliegen op zeer grote hoogte, tussen de 18 en 24 kilometer, om landen te bespioneren.

Dat is aanzienlijk hoger dan de vluchten van burgervliegtuigen. In tegenstelling tot satellieten, kunnen de ballonnen zich urenlang ophouden boven een bepaald gebied, bijvoorbeeld boven militaire bases van andere landen. Het Chinese leger zou worden geholpen bij de operatie met technologie die door een Chinees bedrijf is ontwikkeld.

‘De Chinezen hebben een ongelooflijk oude technologie gecombineerd met moderne communicatie- en observatiemogelijkheden om inlichtingen te verzamelen over de legers van andere landen’, aldus een Amerikaanse regeringsfunctionaris. ‘Het is een enorme inspanning van ze.’

Haarscherpe beelden

De VS hebben sinds maandag diplomaten van tientallen landen informatie verstrekt over de neergeschoten Chinese ballon om nog eens extra duidelijk te maken dat deze ballon beslist geen weerballon was. Zo kregen de diplomatieke vertegenwoordigers te horen dat de gebruikte zonnepanelen voor de Chinese ballon aantonen dat deze ballon meer energie nodig had dan een weerballon.

Ook zou de vliegroute niet overeenkomen met de gebruikelijke windrichting. De ballon was verder voorzien van een roer en propellers om de vlucht doelgerichter te maken. De VS kwamen vorig jaar veel over de Chinese spionageballonnen te weten nadat een exemplaar in juni was neergestort bij Hawaii. De ballonnen beschikken onder andere over sensoren en camera’s die vanaf extreme hoogte haarscherpe beelden van de situatie op de grond kunnen maken.

De Amerikaanse marine onderzocht dinsdag de zeebodem bij South Carolina op wrakstukken van de ballon. Sinds het weekeinde werden al delen geborgen die op zee waren gevonden. Alle restanten zullen daarna uitgebreid worden onderzocht, zeer waarschijnlijk in het onderzoekscentrum van de FBI in Quantico.