CDA, handel naar je naam!

Vorig jaar oktober schreef arabist Johan Pieter Verwey op deze website dat ‘de fundamenten van de islam, de punten waar de meeste stromingen het over eens zijn, niet zijn te rijmen’ met de ‘westerse moderniteit’. Verwey zei dat het hier niet ging om een normatieve stelling maar om een feitelijke constatering.

‘Belangrijke zaken als de juridische gelijkwaardigheid van mannen en vrouwen, de positie van gelovigen en ongelovigen, de vrijheid van meningsuiting, de vrijheid van godsdienst, en democratie, zijn niet goed te passen in een strikte toepassing van het islamitisch recht’ aldus Verwey.

Kandidaat
Inmiddels is Verwey VVD kandidaat-lid voor de Tweede Kamer en legt hij uit wat een liberaal islambeleid is. Verwey stelt dat de leer van de islam alle regels voor mens en samenleving voorschrijft. ‘Voor menselijke regels en wetten is er dan ook volgens de leer van de islam geen noodzaak, deze zijn immers ondergeschikt aan de goddelijke wet (de shari'a)’.

Het is volgens hem dan ook geen normatieve maar een feitelijke constatering dat de islam een ander geloof is dan het christendom of het jodendom. Ook constateert hij terecht dat ons vrijheid van godsdienstartikel in de Grondwet niet is opgesteld met een andere dan de christelijke of joodse religieuze traditie in gedachten. Daarin heeft hij gelijk.

Maar dan? ‘Een liberaal islambeleid is daarom niet een beleid gericht op de islam, maar een beleid gericht op de invloed van religieuze ideeën in het algemeen. Liberalen houden godsdienst bewust buiten de politiek’, stelt Verwey. En de feiten dus ook, zou ik daar aan toe willen voegen. Liberalen komen met hun ‘beleid’ niet verder dan de constatering dat er geen geld mag gaan naar religieuze organisaties, ook niet als deze een christelijke grondslag hebben. Zo wordt voorkomen dat religie meer en meer aan invloed wint, meent Verwey, en hij vindt dat een goede zaak omdat dit ‘een stap terug in de tijd’ zou zijn.

Visie
Samenvattend: het liberale beleid ten opzichte van de islam is een beleid waarin bewust ‘feitelijk’ geconstateerde verschillen tussen religies worden genegeerd. Zo wordt voorkomen dat liberalen normatieve uitspraken over de verschillen tussen religies zouden moeten doen, die uit die feitelijke constateringen zouden kunnen voortvloeien. Hiermee wordt het liberalen ook bespaard een visie te formuleren op de historische en daarmee ook de christelijke culturele wortels van ons land. Die zijn gewoon niet relevant. Liberalen houden zich immers bezig met een strijd tegen de invloed ‘van religieuze ideeën in het algemeen’ en daar is hun beleid op gestoeld.

Ben benieuw hoe dat nu past in de leuze van Rutte dat er alleen naar individuen wordt gekeken. Wat nu als die individuen door religieuze ideeën in het algemeen worden gedreven. Is dat ook ‘invloed’ die bestreden moet worden, volgens de liberalen? Of hebben Rutte en Verwey niet echt een visie op de wijze waarop individuen zich tot de samenleving verhouden?

Mager
Nu zouden we met de overwinning van de VVD in de verkiezingen misschien kunnen denken dat ook christenen die wat magere liberale visie op religie wel aanspreekt. Zij hebben het CDA massaal in de steek gelaten. De achterban van het CDA gaf stemmen aan de PVV en aan de VVD. De CU verloor een zetel. In totaal verloren de christelijke partijen 21 zetels. Dat kan allerlei redenen hebben die, zoals Maxime Verhagen zei, eerst maar eens goed onderzocht moeten worden. Toch denk ik dat de partijen met de C in hun naam juist aan die C te weinig aandacht hebben besteed.

Ook zij hebben, net als de liberalen dat doen, vermeden om normatieve uitspraken te doen over de verschillen tussen religies en de problematiek dat er bij het formuleren van Grondwetsartikelen geen rekening is gehouden met de komst van de islam naar ons land.

Christenen
Goedbeschouwd maakt het, als je aan dat soort zaken wel waarde hecht, dus niet zoveel uit of je liberaal stemt of op het CDA of de ChristenUnie. Sterker nog, misschien hebben sommige christenen het gevoel bij de liberalen in dit opzicht beter af te zijn. Die zeggen tenminste niet, zoals IJmert Muilwijk van de ChristenUnie tijdens de campagne deed, een ‘bijzondere band’ met de islam te voelen. Liberalen hoeven niet te hakkelen, zoals ik meerdere malen bij politici van christelijke partijen heb gezien, als Geert Wilders ze vraagt of ze de christelijke cultuur hoger achten of beter vinden dan de islamitische cultuur. Het CDA hulde zich in ongemakkelijk stilzwijgen toen in het Zuiden de Heilige Mis werd verstoord door actievoerende homoseksuelen.

Er kwam geen reactie van de christen-democraten toen de PvdA-voorzitter een oproep deed om in de kerk te protesteren tegen de middeleeuwse en achterhaalde manier van denken over het ontvangen van de hostie door praktiserend homoseksuelen.
En als het CDA daar niets over zegt, waarom zou je dan niet gewoon VVD stemmen die religie een privézaak vindt?

Kerk
Waarom zou je als christen-democraat niet stemmen op de PvdA, die in ieder geval een standpunt inneemt over de kerk, al is dat standpunt dan dat die kerk een middeleeuwse en achterhaalde leer heeft? En waarom zou je niet op de PVV stemmen? Misschien is die partij niet netjes maar zij werpt zich wel op als verdediger van christelijke culturele wortels. Zij durft als enige te zeggen dat het christelijk geloof en een christelijke achtergrond niet hetzelfde zijn als het islamitisch geloof of een islamitische achtergrond. Een stelling waarop alleen met gestamel over respect en tolerantie door politici van de partijen met de C in hun naam is gereageerd.

Het CDA zou bij de analyse van het verlies deze zaken kunnen betrekken. En als ze geroepen wordt door de VVD om samen een kabinet te vormen, dan moet de partij haar huid duur verkopen. Zij moet de liberalen duidelijk maken dat zij een andere visie op het belang van de christelijke culturele en historische wortels van ons land heeft dan de liberalen. Of in ieder geval dat zij een visie heeft. Zij moet articuleren dat problemen rond immigratie, integratie en islam niet zomaar opgelost worden als je bepaalt dat christelijke organisaties geen geld meer krijgen en roept dat het louter gaat om het individu.

Uitdragen
Het CDA moet niet ‘aangeven’ maar stellig uitdragen dat het dit alles tot uitdrukking wil brengen in het beleid, omdat het vindt dat, om een democratische rechtsstaat en vrijemarkteconomie te laten functioneren en individuen te laten gedijen, niet uitsluitend aan juridische, maar ook en bovenal aan morele voorwaarden moet worden voldaan. En misschien kunnen ze de liberalen ook duidelijk maken dat het geen zin heeft om feiten te constateren om die vervolgens in het beleid voor het gemak te negeren, omdat het anders ingewikkeld en ‘minder liberaal’ wordt, zoals in het verhaal van VVD-er Verwey.

Het liberalisme kan beter. Daar heeft het de christen-democratie voor nodig. Nu is het nog zaak dat het CDA dat beseft en bovenal begrijpt dat ook de christen-democratische politiek veel moet. Misschien moet de partij daarvoor niet alleen kijken en handelen naar de eerste 2 letters in de afkorting CDA. Zij moet ook kijken en handelen naar de A van Appèl.