NieuwsCanadese slachtoffers vlucht 752

Canada treurt om zijn slachtoffers: ze waren vaak nog verschrikkelijk jong

Behalve verdrietig is de Iraanse gemeenschap in Canada woedend. 138 inzittenden van vlucht 752 zouden in Kiev de aansluitende vlucht naar Toronto pakken, dat Teheranto wordt genoemd vanwege de grote populatie (veelal gevluchte) Iraniërs.

Michael Persson
Rouwenden tijdens een herdenking voor de slachtoffers van vlucht 752. Beeld REUTERS
Rouwenden tijdens een herdenking voor de slachtoffers van vlucht 752.Beeld REUTERS

Het waren voorbeeldige Canadezen, die het Canada toonden zoals dat zich ook zelf graag als voorbeeld stelt: hardwerkende, slimme, sociale, en mooie mensen die een beklemmend verleden in een ander land achter zich hadden gelaten om in alle vrijheid een nieuw leven te beginnen.

Dit weekend werden in heel Canada de slachtoffers van vlucht 752 herinnerd, onder meer in Edmonton, in de westelijke provincie Alberta, waar premier Justin Trudeau zou spreken. Van de slachtoffers woonden er 27 in deze oliestad.

Ze waren student, promovendus, arts, geoloog, makelaar, ingenieur, hoogleraar, huisvrouw, vrijwilliger. Ze kwamen net terug van hun trouwfeest, of hadden de verloving van hun zus gevierd, of waren gewoon tijdens de feestdagen op bezoek bij hun familie in Iran geweest, soms met hun kinderen. Ze waren vaak nog verschrikkelijk jong.

Van de 176 inzittenden van vlucht 752 van Ukrainian Airlines, op weg van Teheran naar Kiev, zouden er 138 de aansluitende vlucht naar Toronto pakken. Er waren 57 Canadezen aan boord, en daarnaast nog tientallen die zich al voor een deel Canadees voelden, of in elk geval Canada als bestemming hadden. Maar allemaal hadden ze dus ook nog iets waarvoor ze in Iran moesten zijn.

Lees ook: Iraanse vliegramp rijt oude wonden open in Oekraïne.

Religieuze politiestaat

Canada is, na de Verenigde Arabische Emiraten en de Verenigde Staten, het land met de grootste Iraanse gemeenschap van de wereld – sommigen vluchtten al voor de sjah, de meesten kwamen na de revolutie van 1979 toen de nieuwe sjiitische leiders het land in een religieuze politiestaat veranderden. Toronto wordt soms Teheranto genoemd. Het is een klassieke braindrain: wie niet vrij kan denken zoekt die ruimte elders.

De laatste jaren is de golf gegroeid, doordat Iraanse studenten in de VS van president Trump niet meer welkom zijn: in 2018 kwamen er bijna 50 procent meer Iraniërs naar Canada om te studeren dan in 2017.

Dus is er behalve verdriet grote woede in de Iraanse gemeenschap in Canada. ‘Het is verschrikkelijk dat 176 mensen moesten sterven door een belachelijke fout van dat regime’, zei Payman Parseyan, vooraanstaand lid van de Iranian Heritage Society in Edmonton, tegen de Canadese tv-zender CBC. ‘Ik hoop dat de Canadese regering voor hen in het geweer komt op dezelfde manier alsof het een terreurdaad was.’

Die verantwoordelijkheid lijkt Canada ook te voelen. Trudeau was de eerste regeringsleider die donderdag officieel verklaarde dat een Iraanse raket hoogstwaarschijnlijk de oorzaak was van de crash bij Teheran, op een moment dat Iran dat nog ten stelligste ontkende.

Diepgravend onderzoek

Trudeau zei zaterdag op een persconferentie dat hij een diepgravend onderzoek wil naar het neerhalen van het vliegtuig, dat moet uitwijzen of het inderdaad een vergissing was. Compensatie van de families van de slachtoffers moet ‘onderdeel zijn van de mix’, zei hij.

Hij noemde de erkenning van Iran ‘een belangrijke stap’, maar niet meer dan dat. ‘Canada zal niet rusten tot we de verantwoording, gerechtigheid en afronding krijgen die de families verdienen.’

Na de persconferenties kreeg Trudeau ook vragen of de VS mede schuldig is aan de ramp – omdat president Trump opdracht heeft gegeven voor de liquidatie van de Iraanse generaal Qassem Soleimani, waarna Iran terugsloeg met een raketaanval en in hoogste staat van paraatheid was. ‘Dat is een van de vele vragen waar mensen het antwoord op willen hebben’, zei Trudeau.

Volgens politicoloog Richard Johnston van de universiteit van British Columbia in Vancouver kan de relatie tussen Canada en de VS verslechteren. ‘Veel Canadezen vertrouwen president Trump niet en dit gaat niet helpen’, zei hij tegen The New York Times.

Lees meer:

Na de leugen over de vliegtuigcrash heeft Iran er twee crises bij
De verklaring van Teheran dat Iran (na drie dagen van glasharde ontkenning) toch door ‘menselijke fouten’ een Oekraïens passagierstoestel uit de lucht heeft geschoten, heeft zowel binnen als buiten Iran tot woede geleid.

Zal Iran zijn openstaande rekening met de VS vereffenen?
Het ombrengen van Soleimani leidde deze week vermoedelijk tot 176 dode vliegtuigpassagiers. Ligt meer bloedvergieten op de loer, of kan Soleimani’s dood ook rust in de regio brengen?

‘De Derde Wereldoorlog kan elk moment beginnen, en ik voorspel het al jaren’
Trumps aanval op Qassem Soleimani zal het begin vormen van een nieuw, wereldwijd conflict, zegt oud-officier Ingo Piepers. ‘Ik ben geen gekke henkie, dit is het resultaat van wetenschappelijke analyse.’

Trump stelt voor Navo uit te breiden met landen uit het Midden-Oosten
President Trump wil de Navo uitbreiden met landen uit het Midden-Oosten. Dat heeft hij donderdag gezegd. Een dag eerder had Trump de Navo al opgeroepen een grotere rol op zich te nemen in het Midden-Oosten.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden