Californië blijft Democratisch bolwerk
NEW YORK De conservatieve golf in de VS heeft Californië dinsdag niet bereikt. De Democraten blijven er aan de macht, en de innovatieve Klimaatwet blijft in stand. Maar marihuana wordt niet gelegaliseerd.
De nieuwe gouverneur heet Jerry Brown, en Barbara Boxer blijft de komende zes jaar Senator namens de bevolkingsrijkste staat van het land. Beiden zijn 'oude' Democraten die de uitdagingen van conservatieve 'technologievrouwen' wisten af te slaan.
De Republikein Arnold Schwarzenegger wordt opgevolgd door Brown (72), wat oudere Californiërs een gevoel van déjà vu zal geven. Van 1975 tot 1983 was Brown gouverneur. Daarna werd hij burgemeester van de stad Oakland, en vervolgens 'minister van Justitie' van Californië. Vóór zijn eerste gouverneurschap was hij 'minister van Binnenlandse Zaken' in de staat.
De miljardair Meg Whitman (54) probeerde een stokje voor Browns terugkeer te steken. Als oud-topmanager van het internetveilingsbedrijf e-Bay zette zij pas enkele jaren geleden haar eerst stappen in de politiek, als economisch adviseur van presidentskandidaat Mitt Romney. Om het tegen Brown op te nemen stak ze 142 miljoen dollar in de campagne.
De strijd tussen de nieuwkomer en de carrièrepoliticus kreeg - net als elders in de VS - een persoonlijke, bikkelharde toon. Maar Whitman wenste Brown dinsdag meteen het beste.
Ook Carly Fiorina, de ex-topvouw van computergigant Hewlett-Packard, kwam uiteindelijk tekort. Zij deed alles om Barbara Boxer na zeventien jaar in de Senaat (en eerder tien jaar in het Huis van Afgevaardigden) naar huis te sturen.
Maar het nationale wantrouwen tegen 'de overheid', waarop de Republikeinse Partij en Fiorina hadden ingezet, bleek in Californië niet voldoende te zijn. De staat is nog altijd in grote meerderheid Democratisch gezind, zeker op sociaal-cultureel terrein. Boxer schilderde Fiorina af als hopeloos ver verwijderd van de kiezers. De weliswaar moeizame herverkiezing van het Californische congreslid Loretta Sanchez was eveneens een zeldzaam pluspunt voor de Democratische Partij.
Dat Californië zelfs in dit 'conservatieve' jaar te progressief was voor kandidaten als Whitman en Fiorina, bleek ook uit het verwerpen van Proposition 23. Daarin werd voorgesteld om de Klimaatwet van de staat op te schorten, totdat de werkloosheid onder de 5,5 procent daalt. Dat zou het einde van de wet betekenen; de werkloosheid is 12 procent en is zelden in de buurt van de 5,5 procent gekomen.
Maar voor kiezers aan de left coast, zoals progressieven hun westkuststaat noemen, ging de legalisering van marihuana te ver. Van de 160 referenda in 37 staten trok dit voorstel de meeste aandacht. Het bezit van kleine hoeveelheden voor 'recreatief' gebruik kreeg onvoldoende steun.