BUITENLANDSE FESTIVALS

AIX-EN-PROVENCE

ATHENE EN EPIDAURUS

Het amphitheater aan de voet van de Acropolis is van juni tot en met september de locatie voor orkestconcerten, recitals, opera, dans en klassiek Girkes drama. In Epidaurus ligt het accent (juli en augustus) op toneel, gespeeld door Griekse en buitenlandse gezelschappen. Tel. 00 (30) 13230049; fax 3235172.

AVIGNON

Van de talloze Franse zomerfestivals is dat van Avignon, waar de straten in juli bevolkt zijn met komedianten en musici, een van de leukste. Veel Frans toneel, op historische locaties. Ook buitenlands theater. Tel. 00-3390826708; fax 850932.

BAYREUTH

Wie zich nu inschrijft, en dat elk jaar herhaalt, maakt in 2001 een kans. Grote solisten, sterk gemotiveerde orkest- en koorleden en dirigenten komen dit jaar in actie in Wagners Tannhäuser en Parsifal, in brave regies van Wagners kleinzoon Wolfgang. Interessanter is de Ring-cyclus in de enscenering van Kirchner. De Tristan van Heiner Müller, met Siegfried Jerusalem en Waltraud Meier onder leiding van Daniel Barenboim, is navrant en indringend. Wagner Festspiele, Postfach 10 02 62, D-95402 Bayreuth, Duitsland. Rond het Festspielhaus bestaat enige handel in kaartjes, maar er is geen echte zwarte markt.

BEAUNE

Beaune Is van 30 juni tot 30 juli een trefcentrum van oude-muziekkampioenen. De Engelsen Pinnock, Parrott, Robert King en McCreesh ontmoeten Herreweghe, Gérard Lesne, Philippe Rousset, Savall en Roberto Alessandrini. Het reikt van Dufay tot Handel en Beethoven. Telefoon 00 (33) 80262130; fax 80262139.

BERGEN

Noorse en Russische orkesten maken van 24 mei tot en met 4 juni hun opwachting in een 'compact festival', met dans van het Hamburg Ballet, het Cullberg Ballet en de New Carte Blanche Dance Company. De Nationale Opera brengt een nieuw stuk van Egil Hovland. Verder recitals door Kiri te Kanawa en anderen, en mime en toneel uit Parijs (Compagnie Marcel Marceau), Jerusalem, Oslo en Bergen. Tel. 00 (47) 55312170; fax 55315531.

BERLIJN

Berlijn-Moskou is het thema van de Berliner Festwochen. Tot de attracties horen Edo de Waart en zijn Sydney Symphony Orchestra, die op 11 september optreden met de violist Vadim Repin. De vlootschouw duurt van 5 tot eind september, en biedt alleen al uit Berlijn zes orkesten. De Philharmoniker staan onder leiding van Abbado, Rattle, Jansons en Harnoncourt. Barenboim dirigeert het orkest van de Staatsoper; Ashkenazy en Rozdjestvenski het Symphonie-Orchester Berlin. Naast Russische orkesten staan Philadelphia en Tel Aviv op de lijst. Centrale componisten zijn Skrjabin, Sjostakovitsj, Lourié, Busoni en Hindemith. Hindemiths kamermuziek is eind september een minifestival waard, met strijkers als Natalja Goetman en Tabea Zimmermann. Daarnaast veel nieuwe muziek. De tentoonstelling Moskou-Berlijn 1900-1950 loopt tot januari '96. Het theaterprogramma duurt tot half oktober. Veel produkties uit Moskou, waaronder het Meyerhold-theater met Gogols Dode zielen; werk van Chlebnikov, Antonov, Mai en Blok. Tel. 00 (49) 3025489-250; fax 25489-111.

Het thema van het Berlijnse wereldmuziekfestival Heimatklänge is Lusofone (Portugeestalige) muziek van beide kanten van de oceaan: Portugal, Angola, Mozambique, Kaapverdië en Brazilië. Het duurt van 5 tot 27 juli en biedt elke avond gratis concerten. Tel. 00 (49) 303134081.

Voor het 32ste Theatertreffen in Berlijn zijn tien produkties uitgekozen, waaronder The Black Rider van Tom Waits en Robert Wilson, Die Präsidentinnen van Werner Schwab, het Burgtheater Wien met Titus Andronicus van Shakespeare, het Thalia Theater met Die Wildente van Henrik Ibsen. Van 11 tot en met 25 mei. Tel: 00 49 30 254890, fax: 00 49 30 25489111.

BOECHOUT

Van 27 tot 30 juli op het Sfinks Festival in het Belgische Boechout rumba-rock van Remmy Ongala & Toto la Momposina uit Tanzania, de Kameroense saxofonist Manu di Bango, de Sengalees Youssou N'Dour en het dansorkest van Agd Aljalad uit Soedan. Verder joodse muziek uit Spanje, woestijnliederen uit de Sahara, Zulu-hiphop uit Zuid-Afrika en klassieke muziek uit Tunesië. Met meer dan dertig optredens is Sfinks na Womad het grootste wereldmuziekfestival in Europa. Tel. 00 (32) 34556944.

BRATISLAVA

In het Slowaakse Bratislava wisselen orkesten uit Zagreb, Lublana, Moskou en Stuttgart elkaar van 29 september tot 14 oktober af. Ook de Franse barokspecialist Christophe Rousset is te gast met zijn Talens Lyriques. Met musici en acteurs uit Bratislava brengt hij Benda's melodrama's Ariane à Naxos en Médée. Tel. 00 (42) 7330378; fax 332029.

BREGENZ

David Pountney, die Verdi's Nabucco zo treffend ensceneerde onder de Alpenhemel van het Oostenrijkse Bregenz, neemt dit jaar Beethovens Fidelio voor zijn rekening - met de Wiener Symphoniker. Dit orkest is ook paraat in Rimski-Korsakovs Kitezj (regie Harry Kupfer). Dallapiccola's Il prigioniero gaat in concertvorm. Theater Voralberg speelt een nieuw toneelstuk van Köhlmeier. Deutsches Theater Berlin brengt klassiekers van Kleist (Prinz Friedrich von Homburg) en Hofmannsthal. Verder serenades, kerkmuziek en video, van 20 juli tot en met 23 augustus.

Tel. 00 (43) 55744920-223; fax 4920-228.

BRNO

In het Tsjechische Brno ontrolt zich van 9 tot en met 22 april een paasfestival met religieuze muziek van Dvorak, Schubert, Handel, Telemann en Liszt. Onder de titel Moravische Herfst begint 25 september een breder opgezette aflevering, met Janacek (Glagolitische Mis), Tippett (A child of our time), Mozart en Mahler, en kamermuziek door Oosteuropese en Westerse ensembles. Verder tot 9 oktober Wagners Tannhäuser, en het Praags Kamer Ballet.

Tel. 00 (42) 542215116;

fax 42211358.

BRUSSEL

Brussel herbergt voor de tweede keer het KunstenFESTIVALdesArts. Het probeert een brug te slaan tussen Frans- en Nederlandstaligen, en ondervond politieke weerstand. De subsidiekraan werd dichtgedraaid, zodat de ambities maar deels zijn gerealiseerd. In tien theaters staan onder meer De Trust, de Amerikaanse choreograaf Trisha Brown, Jan Fabre en cineaste Ciska Lambrechts, en het Belgisch theatergezelschap STAN. Ook produkties uit China, Japan en Vietnam. Van 11 tot en met 27 mei. Tel. 00 (32) 25112005; fax: 25115582

CACERES

De tournee van het Womad Festival begint op 5, 6 en 7 mei in Caceres, Spanje. Op 12, 13 en 14 mei staat het in Engeland, bij Lancaster. Op 19 en 20 mei is het terug in Spanje (Granada), op 21, 22 en 23 juli weer in Engeland (Reading). Uit Afrika komen gitarist Ali Farka Touré en het dansorkest van Papa Wemba. De Master Musicians of Joujouka, de Grandmothers of Tuareg en Hamid Baroudi uit Marokko en Algerije brengen traditionele muziek en raï. Japan, Sardinië, Laos: vijftig muziekgroepen uit alle windstreken. Tel. 00 (44) 225743481.

CANNES

Het Festival van Cannes, van 17 tot en 28 mei, is het belangrijkste filmfestival ter wereld. Terwijl ruim dertigduizend geaccrediteerden elkaar verdringen rond het festivalpaleis ('De Bunker'),is er voor 'gewoon' publiek een staanplaats op straat, om 's avonds bij de gala-voorstellingen naar de sterren te kijken. Kaartjes zijn niet te koop. Het festivalkantoor zit tot en met mei in Parijs: Tel. 00 (33) 145616608.

CHëLON SUR SAëNE

Europa's grootste straattheaterfestival - Chalon dans la rue - verenigt acts uit Duitsland, Frankrijk, Italië, België, Nederland en Engeland. Toegang gratis. Van 20 tot en met 23 juli.

COLMAR

Moskouse orkesten en veel pianisten (Kissin, Duchable, Rudy) herdenken van 1 tot en met 16 juli de pianist Artur Rubinstein. Tel. 00 (33) 89206894; fax 89413413.

DRESDEN

Dresden herdenkt het bombardement dat vijftig jaar geleden de vernietiging bracht, en doet dat, onder meer, in de gerestaureerde Semper Oper. De Opera van Wuppertal brengt Schnittkes Leven met een idioot. De Opera van Dresden speelt Strauss, Puccini en Mozart, en opent 20 mei met Wagners Tristan. Het festivalthema, Apocalyps, krijgt tot 5 juni invulling met Brittens War Requiem, Stravinsky's Oedipus Rex en Schönbergs Een overlevende uit Warschau. Peter Eötvös leidt spektakelstukken als Antheils Ballet mécanique. Kamermuziek in kerken, kastelen en open lucht. Tel. 00 (49) 3514715097; fax 4717896.

DROTTNINGHOLM

Mozart was lang het toverwoord in het hoftheatertje van Drottningholm (bij Stockholm), waar zelfs de toneelmachines hun oude staat hebben behouden. Dit jaar Purcell (Dido), Martín y Soler (Una cosa rara) en de 18de-eeuwse schaker-componist Philidor (Tom Jones). Verder kamermuziek en Haydns Jahreszeiten. Van 27 mei tot en met 4 augustus. Tel. 00 (46) 86608225; fax 651473.

DUBROVNIK

De Kroatische vestingstad likt zijn wonden en biedt van 10 juli tot en met 25 augustus Oosteuropese orkesten, toneel uit Zagreb, Split en Dubrovnik (Shakespeare, Goldoni en Kroatische schrijvers), en recitals van pianisten als France Clidat en Liana Isakadze. Verder Ballet van Leipzig en Kroatische folklore. Tel. 00 (38) 550412288; fax 27944.

EDINBURGH

Een all round festival, met tweehonderd opera-, dans-, toneel- en muziekevenementen in het hoofdprogramma, met een boekenfeest, met taptoe en met fringe in tientallen zaaltjes rond een indrukwekkende citadel. Van 13 augustus tot en met 2 september, met de Kirov Opera, de Scottish Opera, Mark Morris, Martha Graham en Pina Bausch, het Miami City Ballet en de Bill T. Jones/Arnie Zane Dance Company. Dirigenten onder anderen Abbado, Gardiner, Jansons en Temirkanov; toneel- en operawerk van regisseurs als Chéreau, Zadek en Sellars. Tel. 00 (44) 2255756; fax 2267669.

FALUN

Het Zweedse Falun Folkmusik Festival presenteert van 12 tot 15 juli muziek van de Verenigde Staten (Taj Mahal, Blind Boys of Alabama) tot Afghanistan (Aziz Herawi), van Korea (Samulnori) en Marokko (master Musicians of Joujouka) tot Cuba (Orquesta Cumbre). Tel. 00 (46) 2319042.

FLORENCE

Maggio Musicale Fiorentino biedt Sergiu Celibidache met de Münchner Philharmoniker (Bruckner, 12 mei), en Georg Solti met het Festivalorkest van Boedapest (Brahms, 18 mei). Van 11 mei tot eind juni internationale orkesten, dans door het Teatro della Pergola, opera (Schuberts Fierrabras), nieuw muziektheater in het Piccolo Teatro, en (van 22 mei tot 17 juni) het filmfestival Film und Drang. Thema is de Duitse vroeg-romantiek. Tel. 00 (39) 55211158; fax 2779410.

FORDE

Het Noorse Forde Internasjonale Folkemusikkfestival met de beste Noorse Hardanger fiddle spelers, flamenco door Gabriella Gutarra, en muziek uit Marokko, Réunion en Equador. Van 6 tot 9 juli. Tel. 00 (47) 57820300.

GLASTONBURY

Op dit Engelse popfestival komen op 23, 24 en 25 juni onder meer Weezer, Stone Roses, Simple Minds, The Prodigy, The Black Crowes en Elastica.

GLYNDEBOURNE

De theateroutillage is sterk verbeterd, en de gazons worden nog steeds met kam en nagelschaar geschikt gehouden voor picnics. Andrew Davis dirigeert Rossini's opera Ermione, en Makropoulos van Janacek. Birtwistle's The second Mrs. Kong wordt herhaald. Tsjaikovski's Pique Dame en Mozarts Clemenza en Don Giovanni staan onder leiding van Gennadi Rozdjestvenski, Mark Elder en Yakov Kreizberg. Van 22 mei tot en met 27 augustus. Tel. 00 (44) 273813813.

GRANADA

Koor- en orkestconcerten, oude muziek, een recital van Frederica von Stade: het mag er allemaal zijn, maar waar het in de geboortestreek van de flamenco natuurlijk om gaat, zijn de Café conciertos en de Trasnoches flamenco. Van 23 juni tot en met 9 juli.

Tel. 00 (34) 58220022; fax 222322.

INNSBRUCK

Oude opera gaat hier in geënsceneerde vorm: Scarlatti's Mitridate (gedirigeerd door Thomas Hengelbrock) en Purcells Dido and Aeneas (René Jacobs). John Blows Venus and Adonis klinkt in concertvorm. Van 12 tot en met 26 augustus ook concerten door Jacobs, Gustav Leonhardt, James Bowman. Tel. 00 (43) 512571032; fax 535643.

LINZ

Bruckner (Zevende), Bruckner (Zesde en Eerste), Bruckner (Vijfde), Bruckner (Derde), Bruckner (Vierde) en Bruckner (Te Deum), daar gaat het om van 10 september tot 1 oktober in het Oostenrijkse Linz. Dirigenten zijn Maazel, Metzmacher, Stein, Norrington, Prêtre en Welser-Möst. Tel. 00 (43) 7327612; fax 783745.

LOCARNO

Het filmfestival in het Zwitserse Locarno, van 3 tot en met 13 augustus, richt zich op eerste en tweede films van vooral jonge regisseurs. Directeur Marco Müller durft in een schitterende openluchtbioscoop een groot publiek de moeilijkste experimentele films voor te schotelen. Specialiteit: Aziatische films. Dit jaar een volledig retrospectief van Abbas Kiarostami, de Iraanse regisseur. Tel. 00 (41) 93310232.

MONTREUX

Montreux heeft (van 7 tot en met 22 juli) een Jazz Festival dat niet erg recht meer in de leer is, met Youssou N'Dour, B.B. King, A Tribe Called Quest, The Chieftains, Robert Cray en Jamiroquai.

MÜNCHEN

De Bayerische Staatsoper zet in de maand juli de deuren open. John Bröcheler is Amfortas in een nieuwe enscenering van Wagners Parsifal. 'Nieuw' zijn ook Mozarts Don Giovanni en Verdi's Simone Boccanegra. Uit Londen komt Mijnheer Broucek van Janacek, uit Berlijn Das Schloss van Reimann. Daarnaast veel reprises (Mozart, Wagner, Verdi, Strauss), liedavonden en Orffs Carmina Burana. Tel. 00 (49) 8921851; fax 2185304.

Eind juni, begin juli is in München een filmfestival. Interessant door zijn recente Duitse produkties, maar vooral door het artistieke bijprogramma: retrospectieven en films met Rotterdam-gelijkenis. Tel. 00 (49) 893819040.

ORANGE

Georges Prêtre dirigeert 8 en 11 juli Verdi's Aida, met Leona Mitchell. 'Spektakel voor het hele gezin' - in een prachtig Romeins openluchttheater - belooft ook Rigoletto op 7, 28 en 31 juli. In Orange treden in de zomer ook chansonniers en andere Franse vedetten op. Tel. 00 (33) 90346300.

PESARO

Het Rossini-festival begint op 12 augustus met Rossini's laatste opera, Guillaume Tell. Ook Rossini's eersteling wordt gespeeld, La cambiale del matrimonio. Verder staan op het programma Zelmira, de Messa di Gloria en kamermuziek. Het Rossini-festival duurt tot en met 23 augustus. Tel. 00 (39) 72133184; fax 30979.

ROSKILDE

R.E.M. zou in dit Deense festival zijn opwachting maken. Door ziekte van Bill Berry is dit onzeker. Wel treedt de in ere herstelde combine Jimmy Page/Robert Plant aan, half juni al te bekijken in Rotterdam. Verder heeft Roskilde vooral veel bands op het menu. Kwantiteit is hier (van 29 juni tot en met 2 juli) de belangrijkste maatstaf.

SALZBURG

Nog altijd wordt op het Domplein Jedermann gespeeld, Hofmannsthals toneelstuk waaruit 's werelds meest prestigieuze festival, dat van 21 juli tot eind augustus duurt, 75 jaar geleden ontsprong. Het toneelprogramma biedt Tsjechovs Kersentuin in een nieuwe regie van Stein, en reprises van Shakespeare en Pirandello. Harnoncourt en Luc Bondy leiden een nieuwe Nozze van Mozart, met een droomcast waarin Sylvia McNair en Bryn Terfel. Verder nieuwe ensceneringen van Strauss' Der Rosenkavalier (met Cheryl Studer onder leiding van Lorin Maazel en Herbert Wernicke) en Verdi's La Traviata, een Lulu van Alban Berg uit Berlijn (Gielen/Mussbach), en een reprise van Don Giovanni in de enscenering van Patrice Chéreau. De schier onuitputtelijke stroom van concerten, recitals en liedavonden bevat ook nieuwe muziek, van Scelsi, Messiaen, Walter Benjamin en B.A. Zimmermann. Diens Requiem klinkt 1 september in een herdenkingsconcert (50 jaar vrede). Tel. 00 (43) 662844501; fax 846682.

SAN SEBASTIAN

Het filmfestival van San Sebastian probeert te concurreren met Venetië. Vaak interessante retrospectieven en programma's, zoals een serie films die elders de prijs van de internationale kritiek wonnen. Midden september. Tel. 00 (34) 43481212.

SAVONLINNA

In de burcht van het Finse Savonlinna gaat 26 juli een nieuwe opera van Sallinen in première, met een libretto van Enzensberger. Verder Wagners Der Fliegende Hollander, Verdi's Macbeth. Het Mariinski-theater uit St-Petersburg speelt Tosca en Sjostakovitsj' Lady Macbeth. Tel. 00 (358) 57514700; fax 521866.

SINT PETERSBURG

'Sterren van de Witte Nachten', moeten het Mariinski Theater van Valeri Gergjev helpen aan valuta. Veel Stravinsky: Petroesjka, Sacre en Pulcinella, Les Noces en Le rossignol. Verder (van 15 tot 30 juni) Rimski's Kitezj, Moesorgski's Chovantsjina, opera's van Verdi, Strauss en Sjostakovitsj, en interessante concerten. Reserveren via gespecialiseerde reisbureaus. Anders is men aangewezen op de mafiose zwarte markt rond het theater.

SODANKYLÄ

Hoog in het noorden van Finland vindt midden juni het Midnight Sun Film Festival plaats, dat in kleine kring vooral gewaardeerd wordt omdat de zon er niet ondergaat, en omdat de drinkgelagen, onder leiding van de gebroeders Kaurismäki en de Leningrad Cowboys, nog talrijker zijn dan de veelal onafhankelijk geproduceerde kwaliteitsfilms. Tel. 00 (358) 969321008).

SPOLETO

The Alvin Ailey Dance Theatre en balletmarathons vormen het hoofdstuk dans in Spoleto. Paolo Carignani dirigeert Bizets opera Carmen, Steven Mercurio Sjostakovitsj' De neus. Verder toneel (Hiroshima van Lepage), een Napolitaanse revue, poppentheater, film en een groot Off-programma. Van 24 juni tot en met 7 juli. Tel. 00 (39) 74340700; fax 221584.

SCHWERIN

Deze voormalige DDR-stad biedt van half juni tot half juli een internationaal theaterfestival. Nederlandse bijdragen: De Laars En Zijn Sok (een boerenstuk dat Hollandia momenteel in West-Knollendam speelt), en Ecstasy van Gerardjan Rijnders door Toneelgroep Amsterdam. Tel. 00 (49) 385882123; fax 882200

THESSALONIKI

Naast een overzicht van recente Griekse films biedt dit filmfestival een competitie van eerste of tweede films van meest jonge regisseurs, en een hoog kwalitatief bijprogramma, 'New Horizons'. Zeer vriendelijke atmosfeer. Van 3 tot en met 12 november. Tel. 00 (30) 13610418.

TORHOUT

Hoofd-act op het Torhout/Werchter festival op 1 en 2 juli zou R.E.M. zijn, maar dat is nog vraag. Op het Belgische dubbelfestival, de door Nederlanders drukst bezochte popmanifestatie in het buitenland, spelen onder meer The Cure, Live, PJ Harvey, Offspring, Spearhead, Therapy?, Morphine en Jeff Buckley.

VENETIE

Na Cannes het belangrijkste Europese filmfestival, onderdeel van de Biënnale die van 11 juni tot en met 15 oktober duurt. In tegenstelling tot Cannes kent het filmfestival geen commerciële druk, films krijgen de kans te 'ademen' op een festival dat zich terecht Mostra, tentoonstelling, noemt. Programma, klimaat en locatie maken Venetië tot een geliefd festival bij regisseurs, critici en andere vaste gasten. Van 30 augustus tot en met 9 september. Tel. 00 (39) 415218711.

VERONA

De beroemde Arena opent 7 juli de poorten voor 20 duizend toeschouwers die Verdi's Rigoletto komen vieren - met Luciana Serra en Salvatore Fisichella. Tot en met 3 september ook Cavalleria rusticana/I pagliacci, en Verdi's Aïda, met Bruna Beglioni en Kristjan Johansson. Tel. 00 (39) 45590109; fax 8013287.

VLAANDEREN

Het Festival van Vlaanderen duurt van april tot in oktober. Veel buitenlandse orkesten, veel oude muziek. Die is vooral in Brugge in juli en augustus aan bod. Het dansprogramma toont drie choreografieën van Anne Teresa De Keersmaeker (Kinok, Toccata, Amor Constante). Tel. 00 (32) 26401525; fax 6497597.

Het Internationale Filmfestival van Vlaanderen draait dit jaar om films met interessante filmmuziek. Vriendelijke atmosfeer en een programma met verscheidene voorpremières. In Gent, van 10 tot en met 21 oktober. Tel. 00 (32) 92218946.

WENEN

Het Theater an der Wien, pleisterplaats van de Wiener Festwochen (5 mei tot en met 11 juni), is op 6, 8, 10 en 12 mei het podium van Haydns opera L'anima del filosofo, met Cecilia Bartoli onder leiding van Harnoncourt en Jürgen Flimm. Ook eigentijdse opera (Die Wände van Adriana Hölzky). Toneelwerk van Genet en Brecht (Arturo Ui, Mutter Courage), en van Ariane Mnouchkine die Molières Tartuffe speelt. Het uitgebreide concertprogramma heet Krieg und Musik. Opening 5 mei met Beethovens Negende en Schönbergs Overlevende van Warschau. Tel. 00 (43) 1589220; fax 5892249.