Britse kiezer stemt voor Brexit: wat zijn de gevolgen?

Britse verhouding tot de EU

Als partner die in de steek wordt gelaten, gaat Brussel zich bij deze scheiding bikkelhard opstellen, ook om het risico in te dammen dat andere landen gaan overwegen het Britse voorbeeld te volgen. Dat is althans wat er nu in Europese hoofdsteden wordt gezegd. Goede kans dat een wat vriendelijker pragmatisme overwint wanneer de Brexit een feit wordt. Zeker is dat de onderhandelingen tussen Brussel en Londen jaren gaan duren. Extra complicatie: de omvang van Groot-Brittannië. Want in het pro-Europese Schotland zal de Brexit een stimulans zijn zich los te maken van Groot-Brittannië. Een lange periode van politieke en economische onzekerheid ligt voor de Britten in het verschiet.

De EU

Voor het eerst in de EU-geschiedenis stapt een land uit het Europese project- en dan nog wel een van de Grote Drie. Dat is niet alleen een knauw voor het imago van de EU, maar schept ook een precedent. Populistische partijen die tegen de EU zijn, zullen op het hele continent victorie kraaien en willen doordrukken. De gevestigde orde zal zich tot de discussie over uittreding moeten gaan verhouden: Zwexit, Nexit, Frexit, het kan allemaal ter tafel komen, al dan niet via een referendum. Ander gevolg: een verstoring van de machtsbalans binnen de EU ten koste van het Noorden. Duitsland en Nederland vrezen een grotere inbreng van Zuid-Europese landen met hun voorkeur voor 'meer Europa' en 'meer solidariteit'. De spanningen daarover zullen toenemen. Mondiaal verliest de EU zonder Groot-Brittannië aan soortelijk gewicht in relatie tot de grootmachten VS en China. Die staan toch al sceptisch tegenover Europa, na jaren van crisis.

Britse politiek

Een wisseling van premier lijkt onvermijdelijk, nu David Cameron zijn gehele politieke kapitaal op dit referendum heeft ingezet en verloren. De vraag zal vooral worden wie zijn plaats gaat innemen. Kandidaat-opvolger is zijn aloude rivaal, Boris Johnson, aanvoerder van het Brexit-kamp binnen de regerende Tories.

_{Tekst gaat verder onder de afbeelding.}

Economie

Groot-Brittannië hoeft geen miljarden meer over te maken aan de EU en wordt verlost van verstikkende Europese regelgeving, waar vooral het Britse mkb volgens de Brexiteers onder lijdt. Dat biedt groeikansen, net als het weer zelf kunnen onderhandelen over handelsverdragen. Tot zover de zonnige kijk van het Brexit-kamp. Daartegenover staat een batterij aan economische instituten die in verschillende gradaties economische tegenspoed voorspellen. Vooral kostbaarder toegang tot een gemeenschappelijke markt met 450 miljoen consumenten kan het Britse bedrijfsleven opbreken, luidt de voorspelling. Voor de EU als geheel zullen de economische gevolgen geringer zijn dan de politieke implicaties.

Immigratie

Scherpere wetgeving en scherpere controle aan de grenzen liggen in het verschiet. Maar ook een puntensysteem voor EU-burgers waarbij toelating tot Groot-Brittannië alleen mogelijk is bij voldoende vaardigheden. De EU-landen zullen zich dan gedwongen zien een dergelijk systeem ook voor Britten in te voeren.