ProfielJames Spears

Britney Spears kan al dertien jaar geen kop koffie bestellen, zonder toestemming van haar vader

Jamie Spears, vader van popster Britney Spears.  Beeld AP
Jamie Spears, vader van popster Britney Spears.Beeld AP

Gedwongen optredens en verplichte medicatie: de Amerikaanse zangeres Britney Spears (39) staat al 13 jaar onder curatele van haar vader James. Nu ze via de rechter van hem af probeert te komen, verzet hij zich hevig. Wat heeft James Spears (69) te verliezen?

Ashwant Nandram

In februari 2007 loopt Britney Spears binnen bij Esther’s Hair Cutting Salon in Tarzana, Californië, en laat haar hoofd kaalscheren. Het levert dankzij de paparazzi beruchte foto’s op, waarbij de wereld getuige wordt van een instorting van de popzangeres. Een inzinking die er toe zal leiden dat een de grootste mondiale popsterren niet veel later onder jarenlange curatele wordt geplaatst van haar vader James Spears.

Wereldfaam

James groeide op in Louisiana, waar zijn moeder zelfmoord pleegde op het graf van zijn overleden broer. Op school was James een begaafd basketbal- en American football-speler. Later werkt hij als lasser en kok. Op zijn 21ste trouwt hij met Lynne Bridges, een huwelijk dat al vanaf de start een moeizaam verbond blijkt. Zijn vrouw verwijt James vreemdgaan op kerstavond. Ook worstelt James met alcoholisme, waardoor zijn vrouw ooit in razernij zijn koelbox beschiet met een jachtgeweer.

Op 29-jarige leeftijd wordt zijn eerste dochter geboren. Het gezin Spears weet dan nog niet dat hun meisje uit zal groeien tot een zangeres van wereldfaam. In 1992 krijgt de 11-jarige Britney een rol in het tv-programma The Mickey Mouse Club, naast Christina Aguilera en Justin Timberlake. Daarna begint ze een carrière in de pop. Haar doorbraaknummer … Baby one more time uit 1998 wordt een van de best verkochte singles aller tijden. Ook later breekt Spears nog vele verkooprecords, bijvoorbeeld met haar tweede album Oops!... I did It Again (2000).

Maar terwijl Britney’s carrière in de jaren die volgen een hoge vlucht neemt, eist het succes en de media-aandacht zijn tol. De zangeres kan in het dagelijks leven niet meer veilig over straat. Britney wordt constant achtervolgd door fotografen en fans, en de hele wereld kan zien hoe zij daar aan onderdoor gaat als de zangeres weer huilend de pers smeekt om met rust gelaten te worden. Opeenvolgende relaties mislukken, met als dieptepunt een huwelijk dat binnen 55 uur strandt. De roddelpers laaft zich gretig aan haar misère.

Royaal salaris

In 2008, wordt Britney opgenomen in het ziekenhuis, omdat ze een gevaar zou kunnen vormen voor zichzelf of anderen. Een maand later beslist een rechtbank dat Britney onder toezicht wordt geplaatst, omdat zij zou lijden aan een niet nader verklaarde psychische aandoening. Haar vader James wordt de toezichthouder over Britney’ persoonlijke leven. Bovendien krijgt hij samen met een advocaat de zeggenschap over de bankrekening van de zangeres en haar huis in Hollywood. Terwijl de toezichthouders zichzelf een royaal salaris uitkeren, kan Britney feitelijk niet meer zelfstandig een kop koffie bestellen, zonder toestemming van haar curatoren.

Vanaf dat moment blijft het oorverdovend stil. Britney blijft ook na 2008 shows geven waar ze jaarlijks honderden miljoenen euro's mee verdient, maar over de invloed van haar vader zwijgt ze. Maar achter de schermen komt ze in verzet. Zo zou ze in 2016 tegenover een rechtbankmedewerker hebben verklaard dat het curatorschap een ‘onderdrukkend en controlerend instrument tegen haar’ is geworden. James zou zich zelfs bemoeien met de kleur van haar keukenkastjes.

Ondanks haar zwijgen heeft een schare Britney fans toch vermoedens. Onder de hashtag #FreeBritney vragen sommigen sinds 2016 aandacht voor haar vrijheid. Het is een beweging die lang als complotdenken werd afgedaan. Maar in februari 2021 lanceert de New York Times een documentaire genaamd Framing Britney Spears, die nieuw licht werpt op de zaak.

‘Hij geniet ervan’

Afgelopen juni doorbreekt Britney zelf de stilte. In de rechtbank in California vertelt ze dat James haar verplicht om anticonceptie te gebruiken. Op die manier zou ze geen kinderen meer kunnen krijgen, wat haar carrière in de weg zou kunnen staan. Ook moet Britney verplicht in therapie en wordt ze gedwongen om lithium, een middel tegen stemmingswisselingen, te nemen. Verder wordt ze naar eigen zeggen onder druk gezet om op te treden. Tot juli dit jaar had ze geen controle over de advocaten die haar vertegenwoordigden.

Sindsdien neemt de druk op James toe om zijn curatorschap op te geven. Maar hij verzet zich daartegen. En daar heeft hij genoeg reden toe, want het curatorschap legt James geen windeieren. Forbes berekende dat hij sinds 2008 minstens vijf miljoen dollar heeft verdiend. Onder meer vanwege een maandelijks honorarium van 16.000 dollar. Ook zou hij een vast percentage van de opbrengsten van Britneys tours krijgen. Ondertussen zou Britney zelf leven van een toelage van 2.000 dollar per week. ‘Ik zou niet onder curatele moeten staan als ik geld kan verdienen voor andere mensen.’

Britney vermoedt dat James op meer uit is dan geld, namelijk macht. Volgens haar geniet haar vader van de macht die hij over haar heeft. ‘Hij geniet ervan om controle te hebben over iemand zo machtig als ik. Hij houdt ervan om me pijn te doen, 100 duizend procent’. ‘Ik heb een uur lang aan de telefoon gehuild en hij genoot van elke minuut.’

James is de afgelopen jaren uiterst spaarzaam geweest met verklaringen in de media. Recent liet hij via zijn advocaat weten dat het hem spijt ‘om te zien dat zijn dochter zoveel pijn heeft.’ Hij wil dat de claims van zijn dochter worden onderzocht. ‘Als de aantijgingen waar zijn, moet er actie worden genomen. Als ze onwaar zijn, moet het curatorschap kunnen blijven bestaan.’

In december beslist de rechter opnieuw of Britney Spears nog langer onder curatele moet blijven.

3 x Britney Spears

Op 23 juni sprak Britney Spears zich voor het eerst uit over haar curatorschap. Haar vader wilde dat de hoorzitting gesloten zou zijn, maar Britney Spears antwoordde: ‘Ze hebben zo hard hun best gedaan om mijn leven te exploiteren, dus ik denk dat dit een open hoorzitting moet zijn.’

Haar volledige verklaring is online te beluisteren.

Over de belangenverstrengeling van haar familie:

‘Aangezien mijn familie al dertien jaar leeft van mijn curatorschap, zou het me niets verbazen als een van hen zometeen iets zegt als: ‘Wij vinden niet dat dit moet ­stoppen, we moeten haar helpen.’

Over de wetten omtrent curatorschap in de Verenigde Staten:

‘De wet moet veran­deren. Welke staat laat mensen nou bezit ­nemen van andermans geld, die dan zeggen: ‘Je mag je geld niet uitgeven ­tenzij je doet wat wij willen dat je doet’. ­Terwijl ik hen betaal.’

Over de verregaande controle van de curatoren over haar leven:

‘Ik wilde mijn spiraaltje laten verwijderen omdat ik wil proberen nog een kind te krijgen. Maar dit zogenaamde team laat me niet naar de dokter gaan om het te laten verwijderen, omdat zij niet willen dat ik nog meer ­kinderen krijg. ‘

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden