Brexit ontketent politieke burgeroorlog onder Britse Conservatieven
Miljoenen Britten zullen financieel lijden, bedrijven zullen hun deuren sluiten en de huizenmarkt zal instorten. En daarbij zal het voor Britten ook nog eens onmogelijk worden om in Spanje of Frankrijk van hun oude dag te genieten. Een nieuwe dag, een nieuw doemscenario. De Britse premier David Cameron zet alles op alles om het EU-referendum te winnen (en zijn politieke loopbaan te redden).
Ondertussen vechten de eurosceptici onder leiding van Boris Johnson terug. De Conservatieven zijn verwikkeld in een politieke burgeroorlog (en Labour kijkt stilletjes toe).
Hoe woedend Cameron is over de eurosceptische opstand binnen zijn partij bleek vorige week maandag toen hij Johnson in het Lagerhuis een schrobbering gaf, zoals een onderwijzer een stoute leerling berispt op een Victoriaanse kostschool. Vervolgens was het George Osborne, de eurogezinde minister van Financiën, die zijn pijlen op Johnson richtte. Tijdens een bijeenkomst van de G20, wier leden het eens waren over de rampzalige economische gevolgen van een Brexit, zei hij dat het een 'doodserieus' onderwerp betreft en niet 'een of ander amusant avontuur'.
Hiermee reageerde Obsorne, die Cameron wil opvolgen, op een interview in The Times waarin Johnson zichzelf had vergeleken met 007, die vecht tegen de 'baddies', in het onderhavige geval de bureaucraten in Brussel. De Londense burgemeester had erop gewezen dat de jongste Bond-film onder meer opgenomen was in zijn stadhuis 'waar Bond de slechterik beschiet die erop uit is om de democratie te ondermijnen namens een soort supernationale organisatie... Ik denk dat we hier een metafoor te pakken hebben'. Volgens Johnson zal het eiland floreren buiten de EU.
In The Mail on Sunday had Boris' zus Rachel, een bekende journaliste, geopenbaard dat haar broer radeloos was in de uren voor zijn beslissing, vorig weekeinde, om zich tegen Cameron te keren. Volgens haar heeft het niets te maken met persoonlijke ambities. Een soortgelijke hartekreet verscheen een paar dagen eerder toen Sarah Vine schreef dat haar echtgenoot Michael Gove, de minister van Justitie, er veel moeite mee had om te kiezen voor het Brexit-kamp, bang dat zijn lange en intense vriendschap met Cameron eronder gaat lijden. Maar principes kregen voorrang.
Cameron gaat voorop
De familie-Johnson is totaal gespleten. Johnson's broers Jo en Leo zijn tegen een Brexit, wat ook geldt voor zuster Rachel en vader Stanley, een voormalige Europarlementariër. Wel heeft Johnson zijn moeder weten te overtuigen van het belang van een Brexit, terwijl ook zijn vrouw, een topadvocate, aan zijn kant staat. Met zo'n splijtzwam heeft ook de Conservatieve Partij te maken. Naast zes ministers zijn ook ongeveer 135 fractieleden en het grootste deel van de achterban voor een avontuur buiten de Europese Unie. Ook oud-partijleider Michael Howard steunt een Brexit.
Hoewel Cameron had opgeroepen tot een beschaafd debat, vechten de Tories elkaar de tent uit, mede door Camerons eigen optreden. Waar premier Harold Wilson tijdens de campagne voor het EEG-referendum van 1975 boven de kibbelende partijen ging staan, gaat Cameron voorop in de strijd. Dat heeft zelfs de doorgaans bedeesde minister van Buitenlandse Zaken Philip Hammond beïnvloed. Hij maakte een eurosceptische partijcoryfee, Bill Cash, een paar dagen terug uit voor een 'stuk stront', nadat Cash een vertrouwelijk EU-document had doorgespeeld aan kamerleden.
Groot-Brittannië en de EU: De twijfels van een Engelandvaarder
Volkskrant-correspondent Patrick van IJzendoorn dankt het aan de EU dat hij in Engeland woont. Toch heeft een Brexit voor hem, als 'anglofiele romanticus', zijn verleidingen.
Labour
Ondertussen houdt Labour zich angstvallig op de vlakte. Officieel telt de fractie maar zeven eurosceptische rebellen, maar het probleem is dat de partijtop niet de minste interesse heeft in Europese zaken. Door de jaren hebben partijleider Jeremy Corbyn en zijn minister van Financiën John O'Donnell tegen elke motie gestemd die betrekking had op Europese samenwerking. Volgens Corbyn is de EU een neoliberaal genootschap, maar hij wil zijn positie niet verder ondermijnen door nu hardop eurosceptisch te zijn. Hij zal zich daarom amper laten zien in de referendumcampagne.
Zaterdag liep Corbyn dan ook voorop bij een vredesdemonstratie in Londen.
