Breedbeeldterreur
F. Bijdendijk, directeur van woningbedrijf Het Oosten in Amsterdam, verzet zich tegen het horizontale raam. In het boekje Stad te koop, geschenk van Het Oosten aan zijn relaties, schrijft Bijdendijk onder de kop 'Dodelijk Platvloers': 'Horizontale ramen!...
Bijdendijk: 'Ik weet als directeur van een corporatie maar al te goed dat vele bewoners dergelijke ramen nogal deprimerend en drukkend vinden. Dat dodelijke horizontalisme, die eindeloze repetitie is saai en weinig opwekkend.'
Op zichzelf is er niks tegen een gestrekt raam, mits de verdiepingshoogte in Nederland zou zijn aangepast. Hoewel er beweging in de hoogte zit, blijft de gemiddelde woonkamermaat steken rondom de 2,5 meter. Intus sen wordt diezelfde kamer ruimer. Wat is de nettowinst? Een grotere, maar betrekkelijk lage kamer lijkt door een horizontaal raam platter. En de bewoner krijgt een uitsnede van de werkelijkheid buiten als toegift, die net als bij breedbeeldtelevisie een vervormd beeld geeft.
Het karakteristieke van de Nederlandse woning is niet zozeer de horizontale, maar verticale gevelindeling. Kijk naar het klassieke grachtenpand waar de ramen in de gevels opklimmen om zo veel mogelijk licht te kunnen opvangen. Hoe lager hoe hoger, hoe hoger hoe lager, zo is dat raampatroon verdeeld vanuit een boerenlogica dat elke verdieping zijn typerende lichtval kent. De zon kan in diverse standen met een staand raam binnenshuis gloriëren waar ze met een breedbeeldraam worden afgekapt.
Niks mis met strookvensters, maar ze lijken in een mediterraan klimaat beter op hun plaats dan in Nederland. Hoewel? Als je het poldermodel op een lijn stelt met consensus en harmonie, dan is de stap naar gelijkvormigheid, ook in de woningbouw, maar klein. Iedereen dezelfde plafondhoogte met het bijbehorende brede raam, het lijkt op een nachtmerrie. Laat gebouwen weer rechtop staan, bepleit Bij den dijk, laat ze oprijzen vanuit hun lusteloze ligging.
