Bosnisch Servië kiest nationalist Poplasen
De extreme Servische Nationalist Nikola Poplasen is gekozen tot president van de Republika Srpska. Bij de verkiezingen die bijna twee weken geleden in Bosnië zijn gehouden, versloeg Poplasen de zittende presidente Biljana Plavsic....
Reuters, AFP, AP
SARAJEVO
De einduitslag van de verkiezingen in Bosnië is vrijdagavond op een persconferentie in Sarajevo bekendgemaakt door een woordvoerder van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE).
In het Bosnische staatspresidium (bestaande uit een Moslim, een Serviër en een Kroaat) heeft de gematigde Servische kandidaat Zivko Radisic een geestverwant van de vroegere oorlogsleider Karadzic, Momcilo Krajisnik, verslagen. De Kroaten kozen de hardliner Ante Jelavic in het staatspresidium; hij komt in de plaats van de meer gematigde Krezimir Zubak. Bij de Moslims won de huidige president Alija Izetbegovic.
De nederlaag van Plavsic is een forse tegenslag voor de internationale gemeenschap. De vroegere nationaliste Plavsic ging zich meer op het Westen oriënteren na haar breuk met Karadzic. Ze verklaarde zich bereid mee te werken aan de uitvoering van de akkoorden van Dayton en verhuisde de zetel van de deelregering in Bosnisch Servië van het nationalistische Pale naar Banja Luka. Toen eind vorig jaar ook nog een nieuwe gematigde premier aantrad, Milorad Dodik, leek de kans op blijvende Servische medewerking aan het behoud van één multi-etnisch Bosnië sterk gegroeid.
Poplasen, lid van de ultra-nationalistische Radicale Partij. won de verkiezingen onder het motto: 'De verraadster Plavsic moet weg'.
Poplasen, hoogleraar politieke wetenschappen en rechten, is een aanhanger van Groot-Servië. Zijn doel is het samenvoegen van de Republika Srpska en Servië, hetgeen alleen kan als Bosnië wordt opgesplitst. Die situatie bevat alle ingrediënten voor een nieuwe oorlog in Bosnië.
Nikola Poplasen beseft, volgens buitenlandse waarnemers in Banja Luka, dat de internationale gemeenschap die ontwikkeling niet voetstoots zal accepteren. Daarom heeft hij tijdens zijn campagne verklaard zich pragmatisch op te zullen stellen tegenover de akkoorden van Dayton. Groot-Servië wenkt aan de horizon, maar het kan volgens de nieuwe president 'nog wel tien, twintig, of misschien veertig jaar duren'.
Een bescheiden tegenwicht tegen de overwinning van Poplasen vormt de verkiezing van de gematigde Radisic in het Bosnische staatspresidium. Daartegenover staat dan weer de verkiezing van Jelavic, een aanhanger van Groot-Kroatië.
De bekendmaking van de verkiezingsuitslagen heeft bijna twee weken op zich laten wachten. De traagheid van de OVSE wekte in Bosnië achterdocht. Vooral in de Republika Srpska heerste de verdenking dat de internationale gemeenschap een haar onwelgevallige uitslag probeerde te vervalsen. De OVSE heeft dit met klem ontkend.