Boris Johnsons coronabeleid verdeelt de natie: ‘De economie kan een tweede lockdown niet hebben’

Claudia neemt covid-19 heel serieus. Wandelend met haar vier jaar oude neefje Leon door Victoria Park toont ze de corona-app op haar mobieltje. ‘Kijk’, zegt de jonge moeder, ‘er zijn 273 besmettingen in mijn stadsdeel, Hackney. Dat is zestig meer dan gisteren.’ Ze vertelt dat ze elke ochtend de vragen op de app invult over de staat van haar gezondheid. ‘Het probleem is dat maar vier miljoen mensen deze app hebben. Het lijkt wel alsof mensen de ernst ervan niet meer inzien.’

De Oostlondense van Mexicaanse komaf is dan ook blij met de nieuwe coronamaatregelen van de regering. Na een felle discussie binnen een sterk verdeeld kabinet heeft Boris Johnson het samenscholingsverbod aangescherpt. Sinds begin deze week mogen de Britten niet meer met groepen van meer dan zes bijeen zijn, kantoren, scholen en sportwedstrijden zijn uitgezonderd van deze Rule of Six. In Wales en Schotland worden kinderen niet meegeteld, in Engeland wel.

Reden voor de aanscherping was de toename van het aantal besmettingen, hoewel de groei zich niet heeft vertaald in meer doden. Maandag werd bekend dat slechts één Brit in de dagen ervoor was overleden aan het virus. De regering wijst met name op jongeren, die zich weinig zouden aantrekken van coronamaatregelen. Illegale dansfeesten, zoals vorige maand in Victoria Park, kwamen symbool te staan voor de nieuwe zorgeloosheid. Minister van Volksgezondheid Matt Hancock, onder wiens hoede een coronaramp heeft plaatsgevonden in zorginstellingen, kwam met de slogan ‘Dood je oma niet’.

De overheid leidt zogenoemde covid marshalls op, burgers die medeburgers aanwijzingen geven, bijvoorbeeld bij het vormen van een covid-bestendige rij.

Economisch herstel

Terwijl Johnson de steun krijgt van de oppositie, is er grote weerstand binnen zijn eigen partij, die vreest dat het voorzichtige economische herstel de nek wordt omgedraaid. Restaurants kregen na de bekendmaking van de Rule of Six meteen te maken met een rits annuleringen. Voorzichtige proeven met toeschouwers in voetbalstadions werden stopgezet.

Er is ook weerstand uit geestelijke hoek. Middels een artikel in The Daily Telegraph uitten aartsbisschop van Canterbury Justin Welby en bisschop van Londen Sarah Mullally, die het coronabeleid maandenlang hebben gesteund, kritiek op Johnson. Ze wezen op de noodzaak om plaatselijke maatregelen te nemen en niet alles vanuit Londen te dicteren. Vanuit medische kringen liet de vooraanstaande arts en wetenschapper Carl Heneghan van zich horen, hij zei geen medische rechtvaardiging te zien voor de nieuwe regels.

Uit peilingen van onderzoeksbureau YouGove bleek echter dat zes op de tien Britten de aanscherpingen steunen, een belangrijk gegeven voor de regering die blind vaart op de publieke opinie. Critici van het regeringsbeleid, die vooral te vinden zijn in conservatief-libertaire kringen, hebben gewezen op het rapport Covid-19 Opinion Tracker waaruit blijkt dat de gemiddelde Brit de dodelijkheid van het coronavirus, mede door alle publiciteit, honderd maal hoger inschat dan het werkelijk is.

Johnson zinspeelt nu zelfs op een nieuwe lockdown als de tweede golf er inderdaad komt. ‘Ik zou daar geen moeite mee hebben’, zegt Alan, een oudere heer die op een bankje geniet van de indian summer, ‘maar het gaat niet gebeuren omdat de economie het niet kan hebben.’ Om zijn nek hangt een kaartje waarop staat dat hij om medische redenen geen gezichtsmasker kan dragen. ‘Iedere burger moet verantwoordelijkheid nemen. Maar ik begrijp het ongeduld van jongeren ook wel. We zijn allemaal jong geweest’, zegt de Cockney, die is geboren tijdens de Blitz.

Een buitenlandse blik op de Britse situatie komt van Christopher, een bouwkundig ingenieur uit het Ierse Dun Laoghaire die bij een vijver van zijn lunch geniet. Hij werkte ooit samen met de pas afgetreden eurocommissaris Phil Hogan. ‘Wat klagen mensen hier toch. Je kunt hier tenminste naar de kroeg, anders dan in mijn eigen land. Probleem in Engeland is vooral dat veel mensen de regering niet vertrouwen, wat ook met andere zaken te maken heeft, zoals Brexit.’

Van een andere geheel andere kant bekijkt de Zwitser Philip de Britse coronacrisis, een door de lockdown werkloos geworden geluidstechnicus. ‘In Zwitserland zijn minder regels, maar daar hebben mensen ook meer zelfdiscipline dan in Engeland. Ik heb de indruk dat het de Britse regering meer gaat om moraliseren dan om gezondheid. Dat maak ik op uit de oproep van ministers om buren die zich niet aan de regels houden bij de politie aan te geven. Zoiets kan echt niet, vind ik.’

Pauzerend van zijn thuiswerk als tuinontwerper ergert Max, een twintiger, zich vooral aan de willekeur van de regels. ‘Gisteren speelde ik voetbal, vijf tegen vijf in de Power League, met veel fysiek contact. Dat mag, maar als je met zes anderen in het park picknickt krijg je een boete. Hoe rijm je dat? Er sterven nu meer mensen door zelfmoord dan door covid.’ In het voorjaar, zo vertelt Max, waste hij zelfs al zijn boodschappen. ‘Maar die angst is verdwenen, bij mij tenminste.’