Boosterverplichting zit buitenlandse schoolreisjes in de weg

Waar hebben jongeren een boostervaccinatie nodig?

Tot voor kort was het probleem het grootst bij gymnasiumklassen die op Romereis wilden. In Italië is het vaccinatiebewijs niet langer dan zes maanden geldig na het zetten van de laatste prik. Veel Nederlandse jongeren tussen de 12 en 17 jaar zijn in de zomer van 2021 gevaccineerd, dus hun vaccinatiebewijs is daar vanaf deze maand niet meer geldig.

Maandag voerden de Italianen een versoepeling door. Sindsdien kunnen reizigers met een verlopen vaccinatie- of herstelbewijs een QR-code krijgen als ze recent negatief zijn getest. ‘Dat haalt de druk van de ketel’, aldus Roel Geukemeijer van schoolreisbureau Labrys. ‘Je kan je in Italië laten testen bij de apotheek, dus het is een kleine moeite als daarmee de reis door kan gaan.’

De situatie in Italië is vergelijkbaar met die in Duitsland. Daar geldt op veel plekken 2G+, waarbij reizigers die zijn gevaccineerd of hersteld alleen binnenkomen als ze ook een booster of een negatieve testuitslag kunnen overleggen. Volgens Jordy Verbeek van schoolreisbureau reiskundig.nl is vooral de onzekerheid een probleem: ‘Door de continu wisselende regels is het een enorme uitdaging om scholen goed te adviseren.’

Ook in Oostenrijk is een 2G+-beleid van kracht. Daar is het vaccinatiebewijs bovendien maar zeven maanden geldig, dus komen veel Nederlandse scholieren vanaf maart in de problemen bij een reis naar dat land. In Frankrijk en België hebben jongeren voorlopig geen booster nodig voor een geldige coronapas. Volwassenen wel, ook dat kan voor moeilijkheden zorgen.

Waarom kunnen Nederlandse jongeren nu nog geen booster krijgen?

Vorige week vrijdag oordeelde de Gezondheidsraad dat een boosterprik voor 12- tot 17-jarigen voorlopig niet nodig is. De gezondheidswinst zou daarvoor te klein zijn. De vraag of vaccinatie mogelijk moet zijn om een buitenlandse reis te realiseren, valt buiten het mandaat van het adviesorgaan. Minister Ernst Kuipers buigt zich nog over het advies van de Gezondheidsraad.

Hoe groot de groep jongeren is die nu buiten de boot valt, is onduidelijk. Eenderde van de 12- tot 17-jarigen is sowieso niet gevaccineerd, maar veel jongeren hebben de laatste weken een besmetting opgelopen. In Italië is dat voldoende om de testverplichting te ontlopen. In Duitsland en Oostenrijk zullen ook jongeren met een herstelbewijs zich moeten laten testen.

Wat doen scholen die met dit probleem worden geconfronteerd?

‘Het komt voor dat een school ondanks alle beperkingen alsnog op reis gaat’, zegt Verbeek. Hij schat in dat hij dit schooljaar tot nu toe zeven buitenlandse reizen heeft georganiseerd, terwijl dat er normaal gesproken ongeveer 350 per schooljaar zijn. ‘Kinderen buitensluiten is nooit het doel van een school, maar soms moet je realistisch zijn over je mogelijkheden. Na jaren van thuiszitten wil je de leerlingen ook iets bieden.’

Een andere optie is volgens Verbeek een reisje in eigen land. ‘In Nederland kan je ook dat groepsgevoel creëren als je samen op reis bent. Maar een speurtocht door Den Haag is natuurlijk wel wat anders dan een rondleiding bij de Big Ben in Londen.’

Geukemeijer heeft dit schooljaar tussen de vijftig en zestig scholen naar het buitenland zien gaan: ‘Veel minder dan normaal, maar gezien de omstandigheden helemaal niet slecht.’ Hij merkt dat de meeste scholen voor uitstel hebben gekozen, naar dit voorjaar of zelfs naar het begin van het volgende schooljaar.

Kunnen overheden in Europa niet één lijn trekken?

Deels gebeurt dat wel. De inreisregels zijn sinds kort in de hele EU gelijkgetrokken. Een vaccinatiebewijs is negen maanden geldig, daarna moet men een boosterprik halen om te kunnen reizen. Met een booster is het vaccinatiebewijs permanent geldig.

Dat geldt niet voor lokale regels rondom toegang tot horeca, musea, openbaar vervoer of winkels. Lidstaten kunnen op dat gebied hun eigen keuzes maken over wat voor beleid ze voeren, voor welke leeftijdsgroepen dat geldt en hoe lang een vaccinatiebewijs geldig is.

Reiskoepel ANVR noemde de lappendeken aan regels in Europa tegen De Telegraaf ‘gekmakend’, en drong er bij de minister op aan om op EU-niveau de boostereisen voor jongeren te laten vervallen. Zo lang dat niet gebeurt, wil de reisbranche dat Nederlandse jongeren de mogelijkheid krijgen om alsnog de boosterprik te halen.

Het ministerie stelt in een reactie dat de geldigheid van de coronapas over de grens in de besluitvorming wordt meegenomen. Ook maakt het zich naar eigen zeggen in Europees verband hard voor eenduidigheid van regels, maar lidstaten blijven vrij om hun eigen plan te trekken.