Bolkestein krijgt zesjes en zevens

Maar in de arena van het Europees Parlement, waar de voormalige VVD-leider drie uur is doorgezaagd over zijn opvattingen en ambities met de portefeuille Interne Markt, blijkt de twijfel niet volledig geweken. Zeker, er is geen munitie boven water gekomen waarmee fracties hem de toegang tot Brussel zouden kunnen ontzeggen. 'Ik zie geen grote problemen', zei de Spaanse Europarlementariër Ana De Palacio, die de hoorzitting leidde, aan het begin van de avond.

Maar tamelijk misprijzende kwalificaties zijn dan al gevallen. Politiek coördinator Hannes Swoboda van de socialistische fractie: 'Hij maakt een opportunistische indruk. Ik mis profiel.' Joost Lagendijk van GroenLinks: 'Vlakjes allemaal.' Hanja Maij-Weggen (CDA): 'Mat, matig.'

Het wordt maandag niet de gloedvolle confrontatie waarop enkele Nederlandse delegaties hadden aangestuurd. GroenLinks bundelde Eurosceptische uitspraken, D66 schreef een notaatje over de MSD-affaire. Maar het zijn vrijwel alleen Nederlandse parlementariërs die Bolkestein herinneren aan zijn argwaan over Europa - uitspraken die volgens hem louter in een 'nationale context' moesten worden gezien; geen misverstand, hier zit iemand die voluit verdere Europese eenwording bepleit. In het 'beste Els' - brief aan minister Borst - blijkt niemand geïnteresseerd.

Bolkestein ('Bolkenstein', volgens het naambordje voor hem op tafel) blijft zakelijk, serieus. 'Gemoedelijk', luidde achteraf zijn oordeel over de ondervraging. Slechts af en toe flakkert iets op van de charme waarmee hij in juli nog de kritische Groenen wist te paaien. Hij opent zijn toespraak tot het parlement in de landstaal van de voorzitter, tot verbazing van de tolken - 'de heer Bolkestein: in het Spááns!' Hij noemt de vertegenwoordiging 'zijn belangrijkste gesprekspartner'. En bescheidend glimlachend maakt hij een nog een voorbehoud op zijn aanstelling. 'Je weet nooit wat er nog kan gebeuren.'

Parlementariërs zijn niet overtuigd. Dat de Euroscepsis weg is, gelooft niet iedereen. 'Een nieuw theater, een nieuwe Bolkestein', stelt Max van den Berg van de PvdA vast. Lousewies van der Laan (D66): 'Ik weet nog steeds niet met wat voor commissaris we straks te maken krijgen.' Maij: 'Hij draait.'

Het besloten beraad van de parlementariërs na het vertrek van Bolkestein leidt tot speculaties. Hier wordt het advies voor de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie Romano Prodi geformuleerd. Bolkestein zou misschien wel de portefeuille Fiscaliteit kwijtraken; te weing ambities voor belastingharmonisering. Zijn Euroscepsis zou worden gelaakt. Het is een zesje, zeggen christen-democraten; tussen een zes en zeven, zeggen socialisten; een zeven, zeggen liberalen.

Bolkestein zelf is dan al weg. Begeleiders loodsten hem naar buiten, waar een auto met Euro-kenteken wachtte. Op de eerstvolgende kruising rechts, daar is het kantoor van de Europese Commissie.