nieuwsdiefstal congolees beeldje
Boetes en voorwaardelijke celstraffen voor ‘terugroven’ Afrikaanse kunst uit Afrika Museum
De vijf activisten die vorig jaar een Congolees beeldje meenamen uit het Afrika Museum, zijn door de rechter op de vingers getikt. De activisten krijgen ieder een boete van 250 euro. Ook krijgen ze een voorwaardelijke gevangenisstraf en een gebiedsverbod. De activisten gaan in hoger beroep.
De vijf Franssprekende activisten namen in september vorig jaar het Congolees grafbeeldje mee. De groep wilde een politiek statement maken over Afrikaanse roofkunst, die hoort bij de volkeren waarvan ze zijn geroofd. De groep filmde de actie en deelden de beelden op Facebook en YouTube. ‘We brengen alles terug naar huis’, zei een van hen daarin. Het vijftal wandelde naar buiten, waarna ze werden aangehouden.
De politierechter vindt het begrijpelijk dat de groep aandacht vraagt voor de zwarte bladzijden van het koloniale verleden, maar vindt diefstal van een kunstvoorwerp niet te rechtvaardigen. In plaats daarvan hadden de activisten kunnen demonstreren of een claim kunnen indienen, suggereert de rechtbank, iets waar het museum in Berg en Dal uitdrukkelijk voor open staat.
Boven op de geldboete van 250 euro krijgen de activisten voorwaardelijke celstraffen van één tot twee maanden. Daarnaast mag de groep drie jaar lang een aantal Nederlandse musea met Afrikaanse kunst niet bezoeken. Het gaat om het Afrika Museum (Berg en Dal), Tropenmuseum (Amsterdam), Museum Volkenkunde (Leiden) en het Wereldmuseum (Rotterdam).
Een woordvoerder van de activisten laat De Volkskrant desgevraagd weten in beroep te zullen gaan tegen de uitspraak. Mwazulu Diyabanza: ‘Onze actie was er niet op gericht om iets te stelen. We wilden het beeld symbolisch bevrijden, en vervolgens teruggeven aan het Afrika Museum. Ook de rechter heeft erkend dat het aannemelijk is dat wij er niet met het kunstwerk vandoor zouden gaan. Dat maakt de uitspraak van vandaag een politieke veroordeling.’ De activisten hopen dat de uitspraak in hoger beroep wordt vernietigd.
Het is niet de eerste keer dat activisten voor de rechter staan vanwege het ontvreemden van kunstwerken. Behalve in het Afrika Museum, sloegen activisten het afgelopen jaar ook toe in het Musée du Quai Branly (Parijs), het MAAOA (Marseille) en het Louvre (Parijs). De actie in het MAAOA kwam de activisten niet op straf te staan. De ontvreemding in Quai Branly leverde bij een andere rechter wel een boete op, van 1.000 euro. Voor de actie in het Louvre moet Diyabanza nog dieper in de buidel tasten: de activist moet het museum in Parijs 5.000 euro betalen. Tegen beide Franse geldboetes is bezwaar aangetekend.
LEES VERDER
Mwazulu Diyabanza, de Robin Hood van roofkunst uit Afrika, geeft de strijd tegen de koloniale staten niet op.
Nederlands koloniaal roofgoed moet zonder beding terug naar land van herkomst. Dat advies gaf de commissie Gonçalves afgelopen najaar aan het kabinet.