Boek schrijven of de lieve vrede bewaren?

Meteen beginnen

Meteen beginnen met schrijven van dit ongetwijfeld hilarische boek over de omgangsvormen rond een ernstig zieke; een troostboek voor iedereen die verzenuwd van doodsangst weken in bed doorbrengt. Ik verwacht dat u er veel zult verkopen. Met het geld legt u het bij met uw familie.

Goede banden gaan voor

Goede banden met familie en goede vrienden zijn belangrijker dan schrijfdrang en ambitie. Er zijn natuurlijk uitzonderlijke gevallen waarin de kwestie zo prangend is dat alles ervoor moet wijken, maar dat lijkt me hier niet het geval. Een tussenoplossing is betrokkenen te vertellen hoe onprettig je hun reactie vond en ze de kans te geven uitleg te geven. Dan zal men zich minder gekwetst voelen: het boek bevat voor hen immers geen nieuws meer. En grote kans dat het boek meer diepgang krijgt als duidelijk wordt waarom doodzieke patiënten zich soms onheus behandeld voelen.

Schandpaal

Zelf ondertekent u met uw initialen, u wilt blijkbaar niet met naam en toenaam in de krant. Maar u overweegt wel uw vrienden en familie in het openbaar aan de schandpaal te nagelen. Meet u niet met twee maten? Wat ik me ook afvraag: wie zit er te wachten op zo’n hoogst particuliere aanklacht, behalve uw eigen vrienden en familie die u vervolgens niet meer willen zien? Kunt u het schrijven toch niet laten, gebruik de ingrediënten dan voor een mooie gefictionaliseerde roman. Succes!

Afrekening?

Als u het boek schrijft om af te rekenen met mensen die u gekwetst hebben, moet u het niet doen. Dan moet u ze gewoon vertellen wat u zo gestoord heeft. Wilt u het schrijven omdat het een prachtboek wordt waar anderen veel aan zullen hebben én waarmee u de AKO-literatuurprijs gaat winnen, dan moet u all the way gaan. Eerlijk, schaamteloos en niemand sparend, ook en vooral uzelf niet. Ja, er is een gevaar dat u vrienden zult verliezen, maar als het boek meeslepend en ontroerend is, is er ook een kans dat ze met bloemen op de stoep staan. En ach, hoeveel vrienden heeft een mens nodig? Als u er een stuk of vijf overhoudt, komt u een heel eind.

In de kast

U heeft niet zozeer last van schrijversambities, u lijkt wel via uw eerste boek wraak te willen nemen. Een boek is een feest, zeker, maar om via een gepubliceerd dagboek uw gelijk te halen, oude wonden open te rijten en mensen achteraf op hun nummer te zetten? Begin er niet aan. Of beter: begin er gerust aan, uit therapeutisch oogpunt. Laat uw manuscript mooi inbinden en leg het in de kast.

Kiezen

U hoopt waarschijnlijk op het bestaan van een gulden middenweg. Helaas. Uw dilemma is wet nummer één in de journalistiek: je schrijft óf je hebt vrienden. Kiezen dus.

Laten rusten

U schrijft het zelf al: vanwege de herkenbaarheid heeft u er tot nu toe geen echt werk van gemaakt. Wat is er in de tussentijd veranderd dat u dit nu wel zou doen? Laat het rusten. Anders heeft u dadelijk wel een boek in handen, maar niemand om uw debuut mee te vieren.

Andere onderwerpen

Probeert u eerst eens een paar stukken (een boek is meteen wel heel veel werk) te schrijven over andere onderwerpen. Wellicht kunt u wat geplaatst krijgen in tijdschriften, en is uw schrijf- en publiceerdrang daarmee bevredigd. Als u toch wilt doorzetten: een boek waarin een schrijver afrekent met al het onrecht dat hem is aangedaan wordt snel een vervelende klaagzang. U moet wel heel goed kunnen schrijven om daar iets interessants van te kunnen maken. Ik zou zeggen: ga een gesprek aan met de mensen op wie u zo boos bent. Dat lijkt me constructiever.

Eigen verhaal

waarom zou u achteraf uw vrienden en familieleden nog pijn willen doen? Veel mensen weten nu eenmaal niet hoe ze moeten omgaan met een ernstig zieke. Zo vreemd is dat niet. Sterker: de boekhandels liggen vol met (non)fictie over dit soort leed.

Mijn advies: maak uw eigen verhaal. Ga ijsvogels bestuderen, ingewikkeld koken, naar een raar land of op zoek naar de beste chardonnay ter wereld en schrijf daar een boek over. Ook van dit soort proza puilen de boekwinkels uit, maar u blijft tenminste welkom op verjaardagen van uw tante/oom/nichtje.