Blonde gastarbeidsters houden heide open
Of natuur een flink oppervlak beslaat dan wel in een klein hoekje zit; de mens heeft een flinke vinger in de pap....
LAGE VUURSCHE Zou Midas Dekkers bij de uitroep 'Kijk, een pannenkoekenhuis, dan kan de natuur nooit ver weg zijn', Lage Vuursche voor ogen hebben gehad? Dit gehuchtje huisvest - afgezien van kasteel Drakensteyn, ooit de woonplaats van kroonprinses Beatrix - zes restaurants, waarvan vier zijn gespecialiseerd in pannenkoeken. En inderdaad, eromheen ligt een van de grootste bosgebieden van de provincie.
In boswachterij De Vuursche (1100 hectare) zijn negen wandelingen uitgezet, waarvan naar een landbouwkundig relict: een lap hei van tegen de 100 hectare met hoogblonde gastarbeidsters. Voor wie is opgegroeid met oud-Nederlandse schoolplaten van schaapskuddes en paarse vlakten, blijft het vigerende natuurbeheer wennen. Om te voorkomen dat het heidegebied vergrast en uiteindelijk dichtgroeit, doen tegenwoordig op De Stulp Franse Charolais-koeien zich te goed aan taaie grassen en jonge boompjes - voer waar onze eigen verwende tantes hun neus voor ophalen.
De begrazing van de hei was eeuwenlang een taak van schaapskuddes, die een belangrijke schakel vormden in de agrarische economie. Tot ver in de negentiende eeuw waren grote delen van de Utrechtse Heuvelrug dan ook bedekt met heidevelden. Daarna ging het bergafwaarts. In de jaren dertig verdween de schaapskudde van De Stulp, en groeide de heide langzaam dicht.
Maar zo'n 25 jaar geleden besloot Staatsbosbeheer de 'oorspronkelijke', feitelijk landbouwkundige, situatie te herstellen, maar dan met minder arbeids intensieve, Franse hulp.
Met succes. De Stulp is nu weer een licht heuvelachtig heideterrein, ten dele wat vermost en vergrast, met verspreide eiken en groepen berken. Verder groeit er overwegend struikheide, en in de natte gedeelten wat dopheide en klokjesgentiaan.
De Stulp is vooral een hei om over uit te kijken. Om planten, reptielen en amfibiete beschermen, is het terrein grotendeels afgezet met hekken. Omdat ook de beheersters weleens trek krijgen in een zeldzame plant, wordt er ook aan hun aantal inmiddels paal en perk gesteld.
