Blok blijft bij extra heffing corporaties

DEN HAAG - Dat werd woensdag duidelijk in een Kamerdebat over de nieuwe huurregels uit het regeerakkoord van Rutte II. De afgelopen weken ontstond hierover grote onrust bij huurders, verhuurders en bouwvakkers. Volgens deze partijen pakken de maatregelen desastreus uit voor de woningcorporaties, die toch al in geldnood verkeren, en daarmee ook voor huurders en de noodlijdende bouwsector.

In het regeerakkoord van PvdA en VVD is afgesproken dat de sociale verhuurders de komende jaren 2 miljard euro meebetalen aan het dichten van het tekort in de staatskas. Dat geld kunnen de corporaties weer terughalen bij hun huurders, onder andere doordat de maximale huur voortaan wordt vastgesteld op 4,5 procent van de WOZ-waarde van de huurwoning.

Volgens het Centraal Planbureau is dat een financieel doortimmerd plan. Maar de praktijk lijkt weerbarstiger dan de rekenmodellen. Inmiddels tonen drie rapporten, onder andere van de toezichthouder op de corporaties, aan dat de WOZ-huren niet genoeg opbrengen om de heffing te betalen. Allemaal stellen ze vast dat verhuurders in krimpregio's in de problemen komen. Woensdag kwam daar het rapport van het Economisch Instituut voor de Bouw bij, dat concludeert dat corporaties fors minder kunnen investeren. De bouwsector lijdt daar zwaar onder.

'Als je bezuinigt, verdwijnt er investeringscapaciteit', stelde Blok woensdag nuchter vast. 'Maar wij vinden nu eenmaal dat de begroting op orde moet komen. Daarom doen wij dit beroep op de corporaties.' Dat zal enkele jaren de economie enigszins dempen, 'maar die trekt daarna weer aan'.

Blok overweegt wel meer differentiatie aan te brengen in de huurregels. Zo zouden in krimpregio's andere percentages van de WOZ-waarde kunnen worden gehanteerd dan in populaire steden als Utrecht en Amsterdam. 'Ook kunnen uitzonderingen gemaakt worden voor studentenwoningen en zorgwoningen', voegde PvdA-Kamerlid Jacques Monasch daar met instemming van Blok aan toe. De minister wees er wel op dat dergelijke aanpassingen betekenen dat sommige corporaties nog meer geld moeten opbrengen. 'Die 2 miljard euro moet er wel komen.'

Blok wil nu eerst helderheid krijgen over welke cijfers kloppen. Directeur Coen Teulings van het CPB ontvangt daarom nu alle auteurs van de recente rapporten en onderzoekt of hij de eerdere CPB-berekeningen moet bijstellen. De minister beloofde binnen drie weken duidelijkheid.

Verschillende partijen drongen erop aan dat Blok niet te lang treuzelt met aanpassingen. In de afgelopen weken zijn al flink wat bouwprojecten afgeblazen of in de ijskast gezet. Volgens de SP is zelfs eenderde tot een kwart van alle bouwprojecten die alle woningcorporaties in 2013 in de pijplijn hadden, afgeblazen. 'Dat betekent dat ze volgend jaar ongeveer 2 miljard minder in de economie stoppen', zei SP-Kamerlid Paulus Jansen.

'Bouw staat voor zwaarste jaar sinds 1945'

De economische malaise in de bouwsector houdt voorlopig aan. De totale bouwproductie is in 2012 met 7 procent afgenomen en daalt volgend jaar met nog eens 3 procent. De zwaarste klappen vallen in de woningbouw, waar de investeringen met 16 procent afnemen. Dit schrijft het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) in een woensdag verschenen rapport.

Het aantal arbeidsplaatsen daalt de komende twee jaar verder met ruim 20 duizend. De afgelopen vier jaar zijn al grofweg 55 duizend banen in de bouw verdwenen. Het EIB voorziet voor 2014 nog geen herstel van enige betekenis, maar 'in 2015 kan de bouwproductie weer duidelijk aantrekken'. Dat hangt wel af van de vraag of de vergunningverlening volgend jaar weer op gang komt. De maatregelen uit achtereenvolgens het Lente- en het regeerakkoord hebben volgens EIB de komende jaren 'een stevig negatief effect' op de woningbouw, zowel in huur- als koopsector. Belangrijkste oorzaken hiervan zijn de beperking van de hypotheekrenteaftrek en de verhuurderheffing voor de corporaties. 'Daarnaast werken bezuinigingen van het Rijk en lagere overheden negatief door op de investeringen in de grond-, wegen- en waterbouw', concludeert het EIB. Volgens bouwersvoorman Elco Brinkman stevent de bouw af op het zwaarste jaar sinds 1945.

undefined