Bill Clinton krijgt journalisten VS vrij
Na onderhandelingen met oud-president Bill Clinton heeft de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-il dinsdag toegezegd twee Amerikaanse journalisten vrij te zullen laten.
De leider van het stalinistische land ontving ‘oprechte excuses’ van Clinton en president Obama voor de ‘vijandige daden’ van de twee journalisten, aldus het Noord-Koreaanse staatspersbureau KCNA. In maart staken de tv-verslaggevers Laura Ling en Euna Lee de grens over vanuit China, waarna ze werden veroordeeld tot twaalf jaar ‘zware arbeid’ in een werkkamp.
‘De maatregel die is genomen om de Amerikaanse journalisten vrij te laten, toont het humanitaire en vredelievende beleid’ van Korea, meldde het persbureau.
Drukmiddel
Regeringswoordvoerders in Washington benadrukten dat het bezoek niets te maken had met de internationale zorg over Noord-Koreaanse atoomwapens. Als president trachtte Clinton tussen 1993 en 2001 het land van een kernwapenarsenaal te laten afzien.
Amerikaanse waarnemers vermoeden dat de journalisten werden vastgehouden als drukmiddel in nieuwe onderhandelingen. De Noord-Koreaanse staatstelevisie suggereerde dat er tijdens het bezoek over meer dan alleen de journalisten was gepraat. Kim Jong-il en Clinton ‘wisselden een reeks opvattingen uit over kwesties van wederzijds belang’, aldus de zender.
Geen boodschap van Obama
Maar Obama’s woordvoerder ontkende dat Clinton een boodschap van Obama had overgebracht. De spanningen tussen Noord-Korea en zijn buurlanden en de VS zijn opgelopen sinds 25 mei, toen het land opnieuw een kernwapen testte.
China en de VS vonden elkaar kort daarna in een gezamenlijke lijn tegenover Noord-Korea, en ook Rusland gaf deze week aan nieuwe sancties van de VN te steunen. De ontvangst van Clinton werd in de VS opgevat als een indicatie dat Kim openstaat voor overleg.
'Veel spijt'
In dit incident kwamen de topspelers van de huidige en vorige Democratische presidenten samen. Ling en Lee werken voor Current TV, een omroep waarvan Al Gore de oprichter was. Gore diende als Clintons vicepresident. De vorige bezoeker aan Kim Jong-il op dit niveau was Clintons minister Madeleine Albright, in 2000. Aan Clintons zijde bevond zich dinsdag John Podesta, adviseur van Clinton en Obama. En de huidige top-onderhandelaar voor Noord-Korea is minister Hillary Clinton.
Zij had eerst vrijlating geëist op humanitaire gronden. Later veranderde zij van toon. De vrouwen, hun families en de regering hadden ‘veel spijt’ en hoopten op ‘amnestie binnen het Noord-Koreaanse systeem’. Experts speculeren dat de deur nu is opengezet voor een ontmoeting tussen Obama en Kim. Onder de vorige president, Bush, was overleg met Noord-Korea op dat niveau ondenkbaar, maar de huidige president sluit geen enkel contact uit.
