Biden noemt Trump in felle aanval Amerika’s ‘eerste racistische president’

Hoewel Biden Trump voortdurend bekritiseert om zijn beleid ten aanzien van zwarten, latino’s en immigranten, ging de Democraat nooit zo ver om de president openlijk een racist te noemen. Partijgenoten van Biden hebben dat, met name tijdens de Black Lives Matter-demonstraties, wel gedaan.

Biden, die als vicepresident diende onder Amerika’s eerste zwarte president, haalde uit nadat hij er tijdens een virtuele vakbondsbijeenkomst op werd gewezen dat Trump het coronavirus steeds het ‘Chinavirus’ of het ‘Chinese virus’ noemt. Onder meer Chinese Amerikanen vinden dat hij zich hiermee bedient van racisme.

‘Het is walgelijk hoe hij mensen beoordeelt op hun huidskleur, hun afkomst en waar ze vandaan komen’, aldus Biden. ‘Geen enkele president heeft dit ooit gedaan. Nooit, nooit, nooit. Geen Republikeinse president, geen Democratische. We hebben racisten gehad. Ze hebben geprobeerd om tot president te worden gekozen. Hij is de eerste die werd gekozen.’

Brandschoon verleden

De president en zijn campagne sloegen meteen terug. ‘Ik heb meer gedaan voor zwarte Amerikanen dan wie dan ook, mogelijk met uitzondering van Abraham Lincoln’, aldus Trump, verwijzend naar de president onder wie in 1863 de slavernij werd afgeschaft. Trump hamert steeds op de sterke daling van de werkloosheid, tot de coronacrisis, onder met name Afro-Amerikanen.

De president plaatste later op Twitter een foto van hoe hij de zwarte burgerrechtenactivist Charles Evers, die woensdag overleed, ooit had ontvangen in het Witte Huis. Zijn boodschap: als ik zo’n grote racist ben, waarom stemde Evers dan in 2016 op mij? De Trumpcampagne wees ook op eerdere verwijten aan het adres van Biden, onder andere van Democraten, dat hij zelf geen brandschoon verleden heeft als het gaat om de behandeling van Afro-Amerikanen in de vijftig jaar dat hij in de politiek zit.

Zo verzette Biden zich in de jaren zeventig tegen het gebruik van busing om de rassenscheiding op scholen tegen te gaan. Zwarte kinderen werden toen met bussen vervoerd naar witte scholen om een einde te maken aan de segregatie in het onderwijs. Ook moesten witte kinderen verplicht naar zwarte scholen.

Biden werkte in zijn strijd tegen busing toen samen met de Republikeinse senator Jesse Helms, een grote voorstander van segregatie. De zwarte senator Kamala Harris viel Biden tijdens de voorverkiezingen fel aan op zijn houding van toen. ‘Niemand zou een preek over rassengelijkheid moeten aanhoren van Joe Biden’, aldus Trumps campagneadviseur Katrina Pierson.

Racismekaart

Verwacht wordt dat Biden de ‘racismekaart’ vaker zal trekken in de verkiezingscampagne. Het is voor Biden belangrijk dat Afro-Amerikanen in november massaal gaan stemmen om Trump van een herverkiezing af te houden. Het zwarte electoraat vormt een belangrijk onderdeel van de Democratische achterban, maar de opkomst van deze groep is bij verkiezingen laag, tot grote ontevredenheid van veel Democratische politici.

In 2016 daalde de opkomst onder zwarte kiezers zelfs voor het eerst in twintig jaar. Toen ging 59,6 procent stemmen. Afro-Amerikanen maken 12,7 procent uit van de Amerikaanse bevolking. Als de opkomst onder zwarte kiezers, die amper stemmen op de Republikeinen, in 2016 in een aantal staten groter was geweest, had Trump niet gewonnen. Trump won toen, tot ontzetting van Hillary Clinton, de Democratische staat Michigan met een verschil van slechts 11 duizend stemmen.

In Pennsylvania, ook een staat die al decennialang Democratisch stemt, kreeg Trump zo’n 44 duizend stemmen meer. Dit was het kleinste verschil in 176 jaar. Clinton had er niet op gerekend dat ze deze staten zou verliezen. Landelijk bleven toen 4,4 miljoen kiezers die in 2012 nog op Obama hadden gestemd thuis. Een derde van deze thuisblijvers was zwart.

Zwarte vicepresidentskandidaat

Biden overweegt het enthousiasme voor zijn kandidatuur onder het zwarte electoraat ook flink te verhogen met een zwarte vicepresidentskandidaat. Nadat hij eerder bekend had gemaakt dat zijn running mate een vrouw zou worden, zei Biden deze week dat hij vier zwarte vrouwen op het oog heeft. Hun verleden wordt nu door zijn campagne onderzocht, onder andere om te zien of er geen ‘lijken in de kast’ zitten die de Democratische ticket kunnen ontregelen.

De kansen van een zwarte kandidaat zijn flink gestegen door de grote antiracismeprotesten na de dood van George Floyd in mei. Biden zou een blunder begaan, zo is het gevoel onder nogal wat zwarte Democraten, om met een geheel witte ticket de strijd aan te gaan met Trump. Al weken wordt gespeculeerd wie hij op het oogt heeft. Kamala Harris komt in alle lijstjes voor.

Volgens de bekende Democraat Willie Brown, de eerste zwarte burgemeester van San Francisco, zou Biden nu vijf vrouwen overwegen. Onder hen zijn inderdaad vier gekleurde vrouwen. Behalve Harris zou het volgens Brown gaan om Obama’s vroegere nationale veiligheidsadviseur Susan Rice, parlementslid Karen Bass en senator Tammy Duckworth, een Irak-veteraan. De enige witte kandidaat zou gouverneur Gretchen Whitmer van Michigan zijn. De laatste en tevens enige keer dat de Democraten een vrouwelijke vicepresidentskandidaat kozen was in 1984. Geraldine Ferraro won toen met Walter Mondale slechts één van de vijftig staten in het gevecht met Ronald Reagan.