Nieuws
Biden maakt haast met opvolger van liberaal lid Hooggerechtshof
President Joe Biden wil flinke vaart zetten achter de benoeming van een opvolger van Stephen Breyer, die donderdag officieel zijn vertrek aankondigde als lid van het Amerikaanse Hooggerechtshof. Nog voor eind februari wil Biden een zwarte vrouw voordragen voor die functie.
Het zou voor het eerst zijn dat een zwarte vrouw een plaats krijgt in het hoogste rechtscollege van de Verenigde Staten (VS). Eerder werden al wel twee zwarte rechters in het Hooggerechtshof benoemd: Thurgood Marshall, die een belangrijke rol speelde in het afbreken van de rassenscheiding in de VS, en de nog zittende conservatieve rechter Clarence Thomas.
Biden is erop gebrand zo snel mogelijk iemand in het Hof te benoemen die Breyers plaats als lid van de liberale vleugel van het Hooggerechtshof over zal nemen. De invloed van die vleugel is de afgelopen jaren flink afgenomen, doordat president Trump de kans kreeg drie nieuwe, conservatieve rechters in het hoogste Hof te benoemen: Neil Gorsuch, Brett Kavanaugh en Amy Coney Barrett.
De verhouding tussen de conservatieve en de liberale leden van het Hof ligt nu op zes tegen drie, al beweegt opperrechter John Roberts, ooit een echte conservatief, zich de laatste jaren steeds meer naar het midden.
Republikeinse obstructie
De 83-jarige Breyer stond al een tijdje onder flinke druk van de Democraten om af te treden, zodat Biden de kans zou krijgen een nieuwe progressieve rechter te benoemen. Het ziet er momenteel naar uit dat de Republikeinen bij de Congresverkiezingen later dit jaar weer de meerderheid in de Senaat zullen krijgen, waarna zij Bidens kandidaten kunnen blokkeren. Nu hebben de Democraten net de meerderheid, dankzij de stem van vicepresident Kamala Harris, die als voorzitter de Senaat mag meestemmen.
De Democraten zijn nog steeds woedend over de obstructie die de Republikeinen pleegden, toen de conservatieve rechter Antonin Scalia in februari 2016 overleed. President Obama droeg toen Merrick Garland voor als opvolger van Scalia, maar de Republikeinen weigerden zijn benoeming in behandeling te nemen, omdat Obama in zijn laatste jaar zat.
Daardoor kreeg president Trump uiteindelijk de kans de oerconservatieve Gorsuch te benoemen. Eind 2020 vonden de Republikeinen het geen enkel probleem dat Trump in zijn laatste maanden in het Witte Huis toch een opvolger benoemde voor de befaamde liberale rechter Ruth Bader Ginsburg. Zij overleed half september, maar 27 dagen later gaf de Senaat al het groene licht voor haar opvolger, de conservatieve rechter Amy Coney Barrett.
Flinterdunne meerderheid
Biden wil de zaak nu in kannen en kruiken hebben als Breyer deze zomer aftreedt. Als belangrijkste kandidaat voor zijn opvolging heeft hij Ketanji Brown Jackson op het oog, een zwarte rechter die ooit voor Breyer heeft gewerkt bij het Hooggerechtshof, maar er zijn ook andere kandidaten.
De Democraten zijn ervan overtuigd dat zij ondanks hun flinterdunne meerderheid de benoeming van Bidens uiteindelijke kandidaat door de Senaat kunnen krijgen. Onlangs stuitten zij bij hun poging Bidens ambitieuze klimaatpakket door de Senaat te slepen op het verzet van twee conservatieve senatoren, Kyrsten Sinema en Joe Manchin. Verwacht wordt dat zij deze keer niet zullen dwarsliggen. De Democraten rekenen er ook op dat zij in geval van nood steun zullen krijgen van enkele gematigde Republikeinse senatoren, onder wie Susan Collins.
