Bewustzijnsvernauwing

Devils on the Doorstep toont de lotgevallen van een boerengemeenschap in China tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het dorp wordt door Japanners bezet.

Jiang valt met de deur in huis. In de eerste scène stoort een onzichtbare verzetsman midden in de nacht een wild vrijend stel. Of ze twee krijgsgevangenen kunnen verstoppen. Voor korte tijd, belooft de verzetsman. De Japanse sergeant en diens tolk worden nooit meer opgehaald.

De aanwezigheid van de vijandelijke militairen zet het Chinese dorp op zijn kop. Moeten ze dood? Gemarteld? Of in leven gehouden, opdat na de oorlog een eerlijk proces kan plaatsvinden?

De strapatsen van de dorpelingen worden in een bijna drie uur durende stroom van woorden en beelden over de toeschouwer uitgestort. Daarbij doet Jiang geen concessies aan Westerse ogen. Het acteren is grotesk (compleet met verbale uithalen en draaiende ogen), humor kan samenvallen met bruut geweld en het camerawerk van Gu Chanwei (Het rode korenveld), massief en beweeglijk tegelijk, steunt hoofdzakelijk op close-ups. De bewustzijnsvernauwing van de dorpsbewoners wordt bijna tastbaar.

Devils on the Doorstep heeft met talloze herhalingen - teksten komen in twee talen voorbij en een militaire fanfare speelt keer op keer dezelfde mars - de opzet van een komedie. Tot aan het slot, als de mengeling van culturen explodeert en een gruwelijke veldslag alsnog plaatsvindt.

De zwart-witte beelden krijgen dan pas een kleur: dieprood.

Jiangs allegorie kreeg na de wereldpremière in Cannes een zwartgallig ontvangst in eigen land, waar censoren de film verboden. Het weifelachtige gedrag van de Chinezen werd door het Chinees Filmbureau afgekeurd. Zij zouden door Jiang zijn afgeschilderd als 'mensen die de Japanse troepen niet haten, zoals had gemoeten'.

Jiang had toen de Grand Prix du Jury van het festival van Cannes al in handen. De straf die de filmmaker boven het hoofd hing - zeven jaar niet filmen, acteren en op tv verschijnen - werd weer ingetrokken.