Bewoners Den Dolder vertrouwen psychiatrische klinieken in de buurt niet meer: 'Ik ga al lang het bos hier niet meer in'
Den Dolder is wel wat gewend, vanwege de forensisch psychiatrische kliniek in de omgeving. Maar dat daar een man werd aangehouden die betrokken zou zijn bij de verdwijning van de 25-jarige Anne Faber is het gesprek van de dag. 'Ik ga klagen bij de gemeente, dat het zo niet langer kan.'
'Ik voel me hier niet meer veilig', zegt Frida van de Kuil. Ze woont in de bosrijke omgeving van het dorp Den Dolder, vlakbij de forensisch psychiatrische kliniek Aventurijn van Altrecht. Daar hield de politie maandag een cliënt aan op verdenking van betrokkenheid bij de verdwijning van de 25-jarige Anne Faber. De 27-jarige man bleek eerder veroordeeld voor een gewelddadige verkrachting van twee minderjarige meisjes zeven jaar geleden.
Frida's man Bertus zegt: 'Ik ga klagen bij de gemeente, dat het zo niet langer kan. Ze geven die mensen te veel vrijheid en daar hebben wij last van.' Hij somt op. 'Eerder dit jaar was er die reeks autobranden, daarbij was een dame uit die kliniek betrokken. Twee jaar geleden was er een ontsnapping. En eerder dit jaar stond er een vrouw op de rails hier, de trein kon nog maar net op tijd stoppen.'
Een paar huizen verder klinkt een milder geluid. 'We lopen daar iedere avond in het bos met de hond Brownie', zegt Wim Bronkhorst. 'Brownie voelt feilloos aan naar welke mensen hij kan toegaan; wie aardig is, wie niet. Met sommige cliënten maken we een praatje. Je komt ze ook tegen in de supermarkt. Als we deze mensen geen kans geven, kunnen ze nooit terugkomen in de maatschappij.'
Zijn dochter Dominique (12) bekent: 'Als het donker is, ben ik soms wel bang.' Haar vader: 'Het is hier schitterend wonen. Maar ik heb twee jaar geleden toen wel die ontsnapte man over het geluidsscherm hier zien klimmen en het bos in zien rennen.'
Lange geschiedenis
Den Dolder heeft een lange geschiedenis met psychiatrie. In 1906 begon er de bouw van de Willem Arntsz Hoeve voor mensen met psychische problemen; vanuit de filosofie dat die zouden opknappen van deze bosrijke omgeving. Nu bieden Altrecht (psychische gezondheidszorg) en Reinaerde (verstandelijk gehandicapten) er zorg. Er zijn plannen om de bewoners van de klinieken binnen enkele jaren te verkassen naar instellingen in de omgeving, vanwege mogelijke woningbouw op die plek.
Het dorp is dus wel wat gewend. Maar nu vragen veel bewoners in Den Dolder zich af: hoe kan het dat een man die zo gevaarlijk is, vrij rond loopt in hun omgeving? Veel bewoners vinden dat de sfeer in het dorp de laatste jaren grimmiger is geworden.
De gebeurtenissen in de omgeving zijn er het gesprek van de dag, onder meer in eetcafé de Egelantier, vlakbij het spoorstation van het dorp. 'De mensen die nu bij ons café binnen komen zijn zwaarder gestoord dan vroeger', zegt de barvrouw. 'Ik ga al lang het bos hier niet meer in.'
De postbode die er sinds 1994 haar ronde doet, zegt dat ze tijden heeft zien veranderen. 'Vroeger waren er geen problemen, maar nu mogen de cliënten meer naar buiten om ze rijp te maken voor de maatschappij.'
'Dat is schandalig', reageert een 28-jarige moeder met kleine kinderen, die net haar post krijgt bezorgd. 'Iemand die zo iets wreeds en gruwelijks heeft gedaan, is nooit rijp voor terugkeer in de maatschappij.'
Een woordvoerder van de gemeente Zeist zegt het beeld niet te herkennen dat de inwoners van Den Dolder nu meer last hebben van de bewoners van de klinieken. 'Er zijn dit jaar de autobranden geweest. En de ontsnapping twee jaar geleden. Maar verder is het relatief rustig. De overlast is niet aan de orde van de dag.'
(Lees verder onder de foto)
De gemeente heeft regelmatig overleg met Altrecht. 'De klinieken horen ook een beetje bij Den Dolder.'
'De stichting met psychiatrische patiënten was hier eerder dan welke hier nu levende bewoner dan ook,' zegt Jeroen Hol (50) van achter de toonbank van The Readshop. De geboren en getogen Den-Doldenaar is secretaris van de lokale ondernemersvereniging. Maar ook Hol ziet de sfeer wel veranderen. Hij en zijn vrouw worden regelmatig bedreigd in hun winkel, vertelt hij.
Vroeger was het gemoedelijker
Ook hij zegt dat het vroeger gemoedelijker was. 'De psychiatrische patiënten konden daar toen werken, wasknijpers maken en zo. Tot een paar jaar geleden was de samenwerking met Altrecht goed. Ze hadden beveiligers in dienst, die zijn wegbezuinigd. Nu werkt de psychiatrie liever ambulant, zoals dat ze mooi heet. In de praktijk betekent het dat die mensen de hele dag op straat lopen.'
Het valt Hol op dat Altrecht nu weinig van zich laat horen. 'Ze moeten naar het dorp komen om uitleg te geven.'
'Tussen de takken kraken portofoons'
Verslaggever Toine Heijmans was bij de zoektocht naar Anne Faber. 'Als de dag stug en donker tot een einde komt, roepen de commandanten hun doorweekte burgers bij elkaar voor de debriefing. Er is veel gevonden, 'maar het belangrijkste niet'. Wel is gewerkt met 'lef, durf en moed onder zeer zware omstandigheden'. 'We hebben een enorm groot respect voor jullie.' Lees zijn verslaggeverscolumn hier.
Verdachte vermissing Anne Faber mocht ondanks psychische problemen de deur uit. Hoe kan dit?
Michael P., de verdachte die de politie heeft opgepakt in verband met de vermissing van Anne Faber, had psychische problemen, maar mocht wel naar buiten. Hoe kan dit? Vier vragen.
