Berlijn: stresstest ongeloofwaardig

Een Europees toezichthouder op de banken moest het vertrouwen in de financiële sector herstellen. Die missie is volgens Duitsland mislukt. De autoriteit bezwijkt voor de nationale toezichthouders.

VAN ONZE CORRESPONDENT MARC PEEPERKORN

BERLIJN - Duitsland maakt zich zorgen over de kredietwaardigheid van Europese banken. Berlijn heeft geen vertrouwen meer in de financiële stresstests die de Europese banktoezichthouder EBA uitvoert. Volgens Duitse regeringsbronnen zijn de EBA-tests beïnvloed door de nationale banktoezichthouders en daardoor ongeloofwaardig.

De Europese Bank Autoriteit (EBA) werd na het uitbreken van de kredietcrisis in allerijl opgericht om het vertrouwen in de financiële sector te herstellen. Die missie is volgens Berlijn mislukt. Vanaf 2014 neemt de Europese Centrale Bank (ECB) de toezichtstaken van de EBA gedeeltelijk over. Berlijn hoopt dat de ECB de stresstests serieuzer uitvoert. Zo niet dan ondermijnt de ECB haar reputatie als de ultieme reddingsboei van de euro.

Duitse regeringsbronnen noemen het gebrek aan zekerheid over de soliditeit van Europese banken fnuikend voor het herstel van de economie. Verschillende banken die moeiteloos door de EBA-tests rolden, vielen kort daarna om. Berlijn wijt dit aan druk door de nationale toezichthouders. Die zouden voortdurend bij de EBA aan de telefoon hangen om 'hun' banken te laten slagen.

De Duitse regering betwijfelt of Spanje - dat vorig jaar een ingrijpende sanering doorvoerde in zijn banksector - ver genoeg is gegaan. Van de 100 miljard euro die Madrid kon lenen van het Europees noodfonds om de sanering te begeleiden, werd 40 miljard gebruikt. Verschillende Duitse regeringsfunctionarissen menen dat Madrid beter de hele lening had kunnen gebruiken om in één keer schoon schip te maken in de financiële sector.

Begin deze maand plaatste ook Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem vraagtekens bij de solvabiliteit van banken. De waarde van hun hypotheekportefeuilles zou fors lager kunnen zijn dan in de boeken opgenomen, net als de waarde van het onderpand voor uitstaande leningen aan bedrijven. Dijsselbloem voorspelde een spannende tijd als de ECB volgend jaar de activa van banken gaat beoordelen.

Berlijn en Den Haag vrezen dat er dan grote tekorten naar boven komen, waarvoor de Europese belastingbetaler via het noodfonds moet opdraaien. Komende weken bespreken de EU-ministers van Financiën voorstellen om deze afwenteling op de burger te voorkomen.

Naast een gezonde financiële sector acht de Duitse regering nieuwe banenplannen noodzakelijk om de economische groei in Europa aan te jagen. Volgende week zal Berlijn oproepen tot een speciale conferentie van de Europese ministers van Sociale Zaken. Duitsland speelt met het idee om de vervroegde uittreding van oudere werknemers te bekostigen met een deel van EU-miljarden die voor de bestrijding van jeugdwerkloosheid zijn bestemd.

Ook overweegt Berlijn de Europese Commissie te vragen tijdelijk staatssteun toe te staan om bedrijven overeind te houden in landen met een torenhoge werkloosheid, als Spanje en Griekenland.

Dat is een ommezwaai in beleid voor de Duitse regering. Berlijn drong de afgelopen jaren juist aan op een hogere pensioenleeftijd, privatisering van staatsbedrijven en een strikte naleving van de regels voor eerlijke concurrentie.

De Duitse regering benadrukt dat hervormingen van de arbeidsmarkt en het pensioenstelsel minstens zo belangrijk zijn als het terugdringen van het financieringstekort. Volgens Berlijn kiezen regeringen in Europa te makkelijk voor het verhogen van de belastingen om pijnlijke wijzigingen in de sociale zekerheid te ontlopen.

undefined

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden