Benoeming lijkt reactie op dreigende berechting Desi Bouterse wordt 'adviseur van staat'
De Surinaamse regering creëert een nieuwe functie voor oud-legerleider D. Bouterse, waardoor deze voor het eerst direct aan de regering-Wijdenbosch wordt verbonden....
Van onze verslaggever
Jeroen Trommelen
AMSTERDAM/PARAMARIBO
De benoeming van Bouterse is volgens Wijdenbosch een beslissing van het Surinaamse kabinet en moet nog worden goedgekeurd door de Raad van State. Onduidelijk is of de Javaanse regeringspartner KTPI akkoord gaat met de benoeming. Deze partij trad vorig jaar toe tot de regering onder de uitdrukkelijke voorwaarde dat Bouterse geen officiële functie zou krijgen.
De opmerkelijke manoeuvre wordt gezien als een reactie op de mogelijke berechting van Bouterse in Nederland wegens drugshandel. Afgelopen zondag maakte procureur-generaal A. Docters van Leeuwen bekend dat Bouterse zich binnen een jaar voor de Nederlandse rechter moet verantwoorden. Het besluit om de oud-legerleider tot adviseur van staat te benoemen, is volgens Wijdenbosch enkele dagen daarvoor, op 23 april, genomen.
Tot dusver bekleedde Bouterse geen enkele functie in de Surinaamse regering, hoewel hij de laatste maanden veelvuldig optrad als informeel vertegenwoordiger van de president. Bouterse reisde naar Brazilië en China en bemoeide zich in eigen land met de bauxiet- en rijstsector. Officiële protesten van Nederland bij Brazilië en China kregen in die landen geen gehoor.
Als NDP-voorzitter leidt Bouterse al wel het machtige convent van partijvoorzitters. De meeste beleidszaken worden in dit forum voorbereid en tot compromissen gekneed, voordat ze in de regering aan de orde worden gesteld. In zijn nieuwe functie kan Bouterse nu bovendien 'gevraagd en ongevraagd de president, regering en anderen adviseren op het gebied van nationale en internationale aangelegenheden', zo staat in het staatsbesluit over zijn benoeming.
De toelichting die president Wijdenbosch gisteren op het besluit gaf, was een lange loyaliteitsverklaring aan Bouterse, wiens 'beproefde vaderlandsliefde' en 'uitzonderlijke verdiensten' uitvoerig werden geprezen.
Bouterse heeft de markante momenten in de geschiedenis van Suriname geleid, zei Wijdenbosch. Hij noemde de staatsgreep van 1980 en het referendum van 1987 als voorbeeld. Over de decembermoorden van 1982 repte hij niet.
Formeel verandert de benoeming niets aan de juridische mogelijkheden om Bouterse in Nederland te vervolgen. Aangenomen wordt echter dat sommige landen in Zuid-Amerika, Afrika en elders wel gevoelig zullen zijn voor de statusverhoging van Bouterse. Diplomaten vrezen dat hij, ook na een eventuele veroordeling wegens drugsdelicten in Nederland, in deze landen op hulp en bescherming kan blijven rekenen.