Beetje minder cholesterol dankzij vier boterhammen

In het brood zitten speciale vezels uit haver. Die beïnvloeden de spijsvertering: de voedingsvezels binden cholesterol waardoor er minder van in het bloed terechtkomt. En dat is goed, want cholesterol verhoogt het risico op hart-en vaatziekten.

'Bewezen cholesterolverlagend', staat er op de verpakking van het brood, dat wordt aanbevolen door de Nederlandse Hartstichting en is goedgekeurd door het Voedingscentrum, het Nederlands geweten als het gaat om goede voeding.

Pró-Fit heeft een dik onderzoeksdossier ingeleverd bij het Voedingscentrum. Daarin zitten meer dan twintig wetenschappelijke artikelen over de gunstige werking van de speciale haverzemelen. Een commissie van vier wetenschappers heeft dat dossier bekeken.

Een stuk of veertig onderzoeken zijn gedaan met vezelhoudende voedingsproducten (yoghurt, repen), meestal met groepen van enkele tientallen personen. Bij tweederde van die studies werd een cholesterolverlagend effect gemeten van 2 à 3 procent binnen drie weken bij mensen met een licht verhoogd cholesterolgehalte.

Eén klinisch onderzoek van de Universiteit Maastricht is uitgevoerd met Pró-Fit-brood: zestig mensen kregen het eind vorig jaar zes weken lang te eten. Dat resulteerde in een cholesterolreductie van 3,1 procent.

Die reductie betreft het foute LDL-cholesterol. De concentratie gezond HDL-cholesterol verandert nauwelijks, blijkt uit de studies. Vier boterhammen moeten er dagelijks worden gegeten voor dat voordeeltje van een paar procent.

Ook al is het individuele effect klein, zegt het onderzoekspanel, voor de Nederlandse bevolking als geheel is zeker gezondheidsvoordeel te verwachten, dus minder hart-en vaatziekten.

Op basis van het panelrapport heeft het brood een Gedragscode gekregen, de zevende die het Voedingscentrum sinds 1998 heeft afgegeven. Het gaat dan om gezondheidsproducten als cholesterolverlagend Becel Pro. Activ en Danone Activia yoghurt met speciale bacteriën voor een betere stoelgang.

In dat rijtje van zeven staan, opmerkelijk, drie 'gezonde' broden. Naast het nieuwe Vitaal Pró-Fit is er van dezelfde bakkerij Vitaalbrood Flora met inulinevezels die de darmwerking stimuleren (ook alleen te koop bij AH). Verder is er O'mega-brood met gezonde visvetzuren; dat is alleen te koop bij ambachtelijke bakkers.

De havervezels in het nieuwe brood gaan door het leven als ß-glucan-vezels. Die voedingsvezels zitten in de celwand van diverse granen. Het Zweedse bedrijf CreaNutrition heeft een proces ontwikkeld om haver te bewerken tot een vezelproduct (OatWell) met relatief veel ß-glucan.

CS Food Innovations in Krimpen aan den IJssel is licentiehouder van OatWell in Nederland. Vitaalbrood Pró-Fit is het eerste product dat op basis van OatWell is gemaakt. Bakkerij Veenhuis, hofleverancier van Albert Heijn, bakt het.

Het (geringe) effect is te versterken, meent het Voedingscentrum, door het brood te besmeren met cholesterolverlagende smeersels van Benecol of van Becel Pro. Activ. Die zijn goed voor een verlaging van 10 procent. Nee, die twee percentages mogen niet simpel bij elkaar worden opgeteld, moet ook het Voedingscentrum toegeven.

Ook in Engeland, de Verenigde Staten en in Zweden hebben bevoegde instanties gezondheidsclaims voor OatWell-producten gehonoreerd. In Zweden brengt het zuivelbedrijf Skåne een Primalivyoghurt op de markt. In de deksel zit 4 gram OatWell-vezels, die erdoorheen moeten worden geroerd.

Wanneer die yoghurt voor de maaltijd wordt gegeten, vult de maag zich met een gelachtige laag. Die vertraagt vervolgens de afbraak van het eten. De glucosespiegel in het bloed piekt dan niet na een maaltijd, maar blijft op een gelijkmatig niveau. Twee uur na de maaltijd ligt de glucosepiek ongeveer 40 procent lager dan zonder yoghurt als voorafje, blijkt uit onderzoek van de universiteit van Lund. De producent mag op basis van dat onderzoek claimen dat de vezelyoghurt uitermate geschikt is voor mensen met suikerziekte.

CS Food Innovations is in overleg met marktpartijen over de introductie van zo'n vezel-yoghurt in Nederland, nog voor het einde van het jaar.