Baudet koestert zijn plek: ongrijpbaar in de schijnwerpers

Het wordt nog druk op de politiebureaus als de politieke beweging van het weekeinde doorzet: politici die elkaar voor het gerecht willen dagen wegens smaad en laster. Alsof er niet elke week volksvertegenwoordigers zijn die zich in debatten belasterd voelen door hun opponenten.

Toch deed Thierry Baudet het zaterdag. Hij voelt zich beledigd door D66-kopstuk Kajsa Ollongren. De vice-premier en minister van Binnenlandse Zaken vindt hem een bedreiging voor de 'kernwaarden van Nederland'. Met zijn groots aangekondigde aangifte - in plaats van het aanvragen van een Kamerdebat - voegt hij een nieuwe dimensie toe aan het ongebruikelijke opereren van het Forum voor Democratie. Dat heeft weliswaar twee vertegenwoordigers in de Tweede Kamer maar lijkt vast van plan zich te blijven profileren als buitenparlementaire beweging.

Parlementmijdend

Die opstelling maakt Baudet voor zijn opponenten vooralsnog tamelijk ongrijpbaar. Ze hebben zijn boeken, zijn stukken, zijn lezingen, zijn tweets en zijn vrijages met omstreden denkers, maar in de Tweede Kamer deed Baudet in zijn eerste jaar nog nauwelijks stof opwaaien. Hij speelt met gedachten en flirt met denkbeelden, maar laat zich er niet op vangen en ontloopt het parlementaire debat.

Na die ene ervaring in het debat over de Regeringsverklaring - toen hij het aflegde tegen VVD-fractievoorzitter Dijkhoff - had hij er prompt genoeg van en plaatste hij zichzelf meteen weer buiten de Haagse orde. 'Er is hier geen publiek dat je kunt overtuigen, de opvattingen staan vast. Het zijn schijndebatten met schijnoverwinningen. Hier wordt om publieksprijsjes gestreden. Er wordt eindeloos over details gesproken.' Andere partijen - D66 voorop - zijn sindsdien druk met klagen dat het Forum het leeuwendeel van de Kamerdebatten laat schieten, maar zien tot hun groeiende frustratie wel dat Baudet gedijt bij zijn zelfgekozen buitenspelpositie. Buiten het Binnenhof domineert hij het politieke debat nu al maanden.

Ollongren en Halsema

Ook Ollongren moest hem via een omweg aanvallen toen zij vrijdag in haar Burgemeester Dales Lezing waarschuwde voor wat zij ziet als het gevaar Baudet. Ongetwijfeld met de komende raadsverkiezingen in haar hoofd - het Forum doet mee in de hoofdstad - greep de Amsterdamse oud-wethouder terug op een gebeurtenis van vorige week. Toen weigerde de Forum-leider in gesprek met voormalig GroenLinks-leider Femke Halsema een uitspraak te veroordelen van zijn Amsterdamse partijgenoot Yernaz Ramautarsing, die meent dat sommige rassen minder intelligent zijn dan andere.

Ollongren: 'Volgens Baudet was dit een wetenschappelijk debat. Daar wilde hij zich niet in mengen. Zo laat hij het dus onweersproken als zijn partijgenoten openlijk discrimineren op basis van ras. Het populisme wil sommige Nederlanders dus anders behandelen dan andere. En daarmee bedreigt het kernwaarden van Nederland. Het is in deze tijd dan ook belangrijker om artikel 1 van de Grondwet te koesteren dan ooit.'

Gedemoniseerd

Het leek een echo uit het roerige voorjaar van 2002, toen het Binnenhof zich met gretige opluchting stortte op nieuwkomer Pim Fortuyn, die in een Volkskrant-interview duidelijker dan voorheen sprak over zijn afkeer van de islam. Zie je wel, reageerden partijen als PvdA, VVD en D66: eindelijk werpt hij zijn masker af, Fortuyn is een bedreiging voor het fundament van de rechtsstaat.

De LPF-voorman toonde zich diep gekrenkt en klaagde dat hij zich gedemoniseerd voelde. Baudet kent zijn klassiekers. Hij reageerde zaterdag, na zijn bezoek aan het politiebureau, in bijna identieke woorden als Fortuyn destijds: Ollongren maakt zich met haar 'lasterlijke uitspraken' schuldig aan 'demonisering van een volksvertegenwoordiger', zei hij op zijn 'persconferentie' in het Amsterdamse hotel De l'Europe. 'En we weten sinds Fortuyn wat daarvan kan komen', voegden veel van zijn bewonderaars toe via de sociale media. Baudet benadrukte: 'Wij staan voor een open, tolerant, democratisch Nederland'. Waarna hij zich geheel in Fortuyn-stijl per bolide liet wegvoeren.

Debat waar het thuishoort

Hij gaf de aanwezige pers geen gelegenheid om vragen te stellen over de juridische haalbaarheid van de onderneming. Ook Baudet schat waarschijnlijk in dat hij weinig kans maakt. Zoals Theo de Roos, emeritus-hoogleraar strafrecht, analyseert: 'Baudet is gevraagd afstand te nemen van uitspraken van een partijgenoot over de relatie tussen IQ en afkomst en ras. Dat heeft hij niet gedaan en dan identificeer je je ermee. Dat stelt Ollongren aan de orde. Is dan sprake van belediging? Is dat onnodig grievend? Die drempel wordt bij lange na niet gehaald. Daarvan moet op zijn minst sprake zijn voordat over smaad en laster gesproken kan worden.'

De Roos vindt het jammer dat serieuze politici zich op deze manier willen profileren en aandacht willen genereren in plaats van het debat te voeren waar dat in zijn ogen thuishoort, in de Tweede Kamer. Zo'n debat met Ollongren had het Forum zondagavond nog steeds niet aangevraagd. Het zou Baudet dwingen tot nadere uitleg over waar hij staat in het racismedebat en hem opeens een stuk grijpbaarder kunnen maken. Dat is precies wat hij niet wil.

Vicepremier Ollongren: populisme bedreigt kernwaarden Nederland, en Baudet gaat daarin verder dan Wilders
Het populisme bedreigt de 'kernwaarden van Nederland' en Forum voor Democratie (FvD) gaat daarin verder dan de PVV. Dat betoogde vicepremier en minister van Kasja Ollongren (D66, Binnenlandse Zaken) in de Burgemeester Dales-lezing die ze vrijdagavond hield.

Baudets aangifte tegen Ollongren is kansloos, zegt dé expert op terrein van smaad en laster
De aangifte van Thierry Baudet, partijleider en Tweede Kamerlid van Forum voor Democratie, tegen minister Kajsa Ollongren (D66) van Binnenlandse Zaken is kansloos. Voordat van smaad en laster gesproken kan worden moet sprake zijn van belediging. 'Zelfs die drempel wordt niet gehaald.'

Thierry Baudet: 'Achteraf denk ik van meer dingen: had ik liever niet gezegd' (+)
'Hij leest geen krant, kijkt geen tv en schrikt van die 'afgrijselijke popcultuur'. Zelf schreef politicus Thierry Baudet een 'heel geslaagde, diepzinnige roman' en wil hij ­- nee móét hij - het land redden als premier. 'Ik denk aan het leven van mijn kleinkinderen.' De politicus werd door het Avrotros-actualiteitenprogramma EenVandaag uitgeroepen tot politicus van het jaar. Lees hier het interview van eind 2017 met Thierry Baudet.

Theo Hiddema: 'Baudet kan pedant en wijsneuzerig zijn' (+)
Samen met Thierry Baudet, eveneens goed gecoiffeerd, vormt hij de illustere tweemansfractie van Forum voor Democratie (FVD). Theo Hiddema, strafpleiter en Kamerlid in verwondering, over zijn nieuwe werkomgeving en de mores van de politiek. 'Baudet kan pedant en wijsneuzerig zijn.'