Artsen zonder Grenzen vindt parlementaire besluitvorming te traag 'Defensie moet snel inzetbare eenheden leveren'
Voor het op gang brengen van grootschalige noodhulp, zoals aan de Ruandese vluchtelingen in Goma, zijn permanent inzetbare eenheden nodig van het ministerie van Defensie....
Van onze verslaggever
AMSTERDAM
Dat zegt directeur J. de Miliano van de hulporganisatie Artsen zonder Grenzen. Over de wenselijkheid van snel inzetbare genietroepen is volgens hem onlangs overleg geweest tussen de samenwerkende hulporganisaties en de ministeries van Defensie en Ontwikkelingssamenwerking. Vandaag vergadert de Tweede Kamer over de Nederlandse hulpinzet in Ruanda.
Het voorstel van de hulporganisaties wijkt af van de gebruikelijke inzet van defensietroepen voor humanitaire noodhulp. Het parlement moet daarvoor nu vooraf toestemming geven. Volgens de hulpverleners werkt dat te traag. Een speciale commissie, waarin alle betrokken organisaties vertegenwoordigd zijn, zou over de snelle inzet van genietroepen moeten besluiten en daarover later verantwoording afleggen aan het parlement, aldus De Miliano.
'In sommige situaties, zoals op dit moment in Ruanda, is er publieke druk om in te grijpen. Er zijn echter ook internationale crises die nauwelijks publieke druk veroorzaken. De kwestie moet niet zijn dat een parlement overstag gaat en een andere keer niet', zegt hij.
Het ontbreken van een snel inzetbare geniemacht wreekt zich volgens De Miliano in Goma, waar de hoofdproblemen van logistieke aard zijn. 'Op zulke grootschalige activiteiten zijn organisaties als de Unhcr, het Wereldvoedselprogramma en Artsen zonder Grenzen niet ingesteld. De kosten van zo'n apparaat zijn te hoog. Het leger heeft die stand-by capaciteit en je zou een formule moeten vinden om die snel te mobiliseren.'
Op kleinere schaal stellen verschillende defensiemachten al mensen beschikbaar in voor humanitaire operaties. Het Nederlandse ministerie van Defensie verzorgt hulpvluchten met een Hercules-vliegtuig op Goma. Ook de NAVO heeft personeel vrijgemaakt om op het hoofdkwartier van de Unhcr in Genéve het vliegverkeer richting Goma te controleren.
In het ideale model specialiseren de verschillende Europese legers zich op specifieke eisen van noodhulpverlening, meent de directeur van AzG. De coördinatie daarvan zou dan in handen zijn van de Europese Unie. 'Landen zouden duidelijk moeten aangeven waarin ze sterk zijn. Ik weet bijvoorbeeld dat de Unhcr in Goma tankauto's gevraagd heeft aan donoren, maar daarop geen reactie heeft gekregen. De landen willen eerst meer informatie en weten gewoon niet zo goed wat ze moeten doen.'
Bij de hulpverleningsorgansiaties zelf is al sprake van specialisatie. De Miliano: 'Op het vlak van voedsel is het Wereldvoedselprogramma de lead agency. Het Britse Oxfam is dat voor water. Artsen zonder Grenzen is gespecialiseerd in medische humanitaire hulp. Het Rode Kruis is sterk in distributies en werkt vaak in conflicthaarden. Het is een heel bruikbaar concept, omdat het organisaties dwingt tot specialisatie, hoge kwaliteit en voldoende capaciteit.'
