Appeltjes schillen
Op de dag dat het rapport van de commissie-Van den Haak verscheen, nog vóór het Kamerdebat, was PvdA-kopstuk Bram Peper er als eerste bij om te eisen dat Klaas de Vries terug zou treden van de kandidatenlijst van de PvdA....
Allereerst is opvallend dat Peper, die toch minister van Binnenlandse Zaken is geweest, de Kieswet niet kent. Want De Vries kan helemaal niet terugtreden, om dezelfde reden dat Pim Fortuyn niet kon terugtreden, ook al was hij dood. De lijst is ingeleverd, en dat is het. Dan sta je daar op, en kunnen mensen op je stemmen. Terugtreden is wettelijk onmogelijk.
Verder moet je twee dingen uit elkaar houden: de ministeriële verantwoordelijkheid, waarvoor het niet per se van belang is of een minister persoonlijk gefaald heeft, en de vraag of iemand politiek onherstelbaar beschadigd is door grote nalatigheid. De ministeriële verantwoordelijkheid voor laksheid van de BVD ligt nu bij minister Remkes, die raakt Klaas de Vries niet als Kamerlid. Iets anders zou het zijn als De Vries persoonlijk zwaar geblunderd heeft.
Maar dat is toch niet een redelijke beoordeling? De enige politicus die, blijkens het rapport van Van den Haak, herhaaldelijk en eigener beweging de beveiliging van Pim Fortuyn aan de orde heeft gesteld is Klaas de Vries. Wellicht heeft de toenmalige BVD De Vries onvoldoende antwoord op zijn vragen gegeven, en dat zou dan tot ministeriële verantwoordelijkheid kunnen leiden, maar om dat De Vries persoonlijk zwaar aan te rekenen is echt niet redelijk.
Bij dit alles moet bedacht worden dat Bram Peper zijn eigen stoepje schoonveegt. De Vries moest lopende de rit het ministerschap van Binnenlandse Zaken overnemen omdat Peper in zijn privé-oorlog met Rotterdam verstrikt bleef, en af moest treden. Als iemand persoonlijk verantwoordelijk was voor eventuele structurele problemen bij de BVD, dan was dat niet De Vries, die zijn portefeuille nog maar net bezette, maar zijn voorganger Peper die de BVD in die toestand had nagelaten.
Deze week laat Peper in HP/de Tijd de aap uit de mouw komen. Peper vertelt waarom hij een appeltje te schillen heeft met zijn opvolger: 'Met mijn advocaat Hans Mentink heb ik een strijd gevoerd van twee jaar. Omdat Klaas de Vries niet reageerde op mijn brief. (...) Daar ben ik bitter over.'
Dat is steeds hetzelfde patroon. Op de avond van 6 maart, toen de PvdA gigantisch verloor aan Leefbaar Rotterdam van Pim Fortuyn, zat Bram Peper in de tv-studio. Hij interpreteerde de nederlaag van de Rotterdamse PvdA als steun aan hemzelf, in zijn langslepende conflict met zijn partijgenoten. 'Kennelijk was er geen probleem Peper, maar een probleem PvdA', zei de politieke commentator Peper. En niemand van de wakkere journalisten vroeg even door: Pim Fortuyn was juist ontzettend negatief geweest over het echtpaar Peper-Kroes, dat had hij voortdurend beledigd. Als er iets was wat de onvrede in Rotterdam onder het traditionele PvdA electoraat heeft gevoed, iets wat de LPF zetels heeft opgeleverd, dan was het de royale cultuur van Peper en zijn vrouw, die - terwijl de buurten verpauperden - op kosten van de gemeente dure vliegreisjes maakten. En om dan de winst van Fortuyn achteraf als steun aan je eigen beleid in te boeken, is wel stug.
Toen de PvdA vervolgens de Kamerverkiezingen verloor eiste commentator Bram Peper onmiddellijk het vertrek van PvdA-voorzitter Ruud Koole. Terwijl juist die brave Koole geprobeerd heeft om de PvdA op een andere koers te krijgen. Waarom dan toch die eis? In een eerder stadium had iemand in de pers de vraag gesteld: 'Is, als het gaat om bestuurlijke integriteit, de PvdA de partij van de strenge Ien Dales of de partij van Bram Peper?' Koole had toen een duidelijk antwoord gegeven: 'De partij van Ien Dales.' De olifant Peper vergeet niet, en bij de eerste gelegenheid probeert hij Koole pootje te lichten.
Slaagt Peper er als commentator wel in om afstand te nemen van zijn eigen rancune? Wie is het toch bij de televisie die elke keer weer Bram Peper van stal haalt? Ben ik de enige die, op de plaats waar je een onafhankelijke commentator verwacht, een man ziet zitten die vooral bezig is met zijn eigen verleden, die rekeningen vereffent?
Neelie Kroes is er de laatste tijd erg goed in gebleken om mensen lid te maken van de VVD. Waarom doet ze dat niet eens met Bram Peper? Dat zou de PvdA beslist drie zetels extra opleveren.
