Almere wordt groot, de problemen groeien mee

PvdA-wethouder Johanna Haanstra (54) van Sociale Zaken wil zeker geen klaagzang houden. De criminaliteitscijfers van Almere liggen nog ver onder die van de grote steden en mensen wonen er graag. Maar de snel groeiende stad met nu 187 duizend inwoners krijgt te maken met grotestadsproblematiek. Daarvoor worden nu 21 nieuwe voorzieningen opgezet. Het Leger des Heils meldde deze week dat het capaciteit tekort komt om dakloze gezinnen op te vangen. De geldstromen van het rijk blijven echter achter bij de bevolkingsgroei.

Wat is het probleem met het rijksgeld?

‘De budgetten voor bijvoorbeeld vrouwenopvang en verslavingszorg zijn sinds 2001 niet verhoogd. Terwijl onze bevolking sindsdien met 50 procent is toegenomen. De verdeelsleutel moet worden aangepast. Voor budgetten voor grote steden kwamen wij niet in aanmerking omdat wij, als jonge stad, geen oude wijken hebben. We vallen overal buiten. Nu wil minister Van der Laan geld reserveren voor zogeheten New Towns, zoals Almere, Zoetermeer en de Haarlemmermeer. Daar zijn wij blij mee. Maar het bedrag is nog niet bekend.’

Waarom zijn er 21 voorzieningen nodig?

‘Ik kan me nog herinneren dat ik ongeveer vijf jaar geleden een mailtje kreeg dat de eerste zwerver was gesignaleerd. Wij moeten nog wennen aan dergelijke zaken, maar het hoort bij de grote stad die wij geworden zijn. Het omslagpunt zit bij ongeveer 150 duizend inwoners. In Almere komt huiselijk geweld relatief veel voor, dus komt er een opvangcentrum voor slachtoffers daarvan.

‘De voorzieningen zijn heel divers, van een woonvoorziening voor zwerfjongeren, een hostel en een inloopcentrum voor verslaafden, alsook een verzorgingshuis voor demente ouderen. De meeste kosten worden betaald uit AWBZ-gelden. We willen het liefst ook meer aan preventie van problemen gaan doen, op het gebied van leefbaarheid, veiligheid en sociale samenhang in wijken.

Wat heeft Almere nog meer nodig?

‘Er komen nu 60 duizend huizen bij, maar je kunt niet zeggen: we bouwen en we zien wel wat er van komt. Je moet investeren in bereikbaarheid, cultuur en in voorzieningen. Burgers moeten niet alleen voor al hun behoeften in de stad terecht kunnen, de stad moet ook aantrekkelijk zijn. Dus zou er ook hoger onderwijs moeten komen, veel werkgelegenheid en een landelijke trekpleister.

‘Er wonen nu veel middeninkomens in Almere, met weinig eronder en weinig erboven. Naar verhouding hebben veel huishoudens een tophypotheek en ook hebben veel bewoners schulden. Inwoners van Almere zijn merendeels ondernemende mensen en ze zijn relatief iets materialistischer ingesteld. Het risicoprofiel is iets hoger.’