'Alle schilderijen roof Kunsthal zijn verbrand'

Het gaat om zeven schilderijen met een geschatte waarde van 18 miljoen euro van onder anderen Monet, Matisse, Picasso en Gauguin. De kunstwerken zijn verbrand in de de woning van de moeder van hoofdverdachte Radu Dogaru in het Roemeense dorpje Carcaliu, zo meldde de Roemeense televisiezender PRO TV. Kunstexperts van het Nationaal Museum in Roemenië hebben in opdracht van justitie gevonden as-resten onderzocht en daar bleek uit dat het resten van de kunstwerken zijn.

De specifieke pigmenten voor de verfkleuren geel en rood en de restanten van de kopspijkers die zich nog in de doeken bevonden, zijn bepalend geweest in het onderzoek van de asresten, aldus directeur-generaal Ernest Oberlander Tarnaveanu van het Nationaal Historisch Museum dinsdagavond in de Roemeense media. Hij is woordvoerder van het onderzoeksteam van specialisten dat zich in opdracht van justitie 3 maanden heeft beziggehouden met het onderzoeken van de asresten.

Het Openbaar Ministerie in Rotterdam heeft nog niet gehoord van de Roemeense collega's dat de schilderijen allemaal zijn verbrand. Een woordvoerster van het OM liet dinsdag weten dat 'onze justitiekanalen zeggen dat dat nog niet vaststaat' en dat er nog onderzoek wordt gedaan, dat nog niet is afgerond. 'Wij zijn afhankelijk van wat we daar vandaan krijgen. Mocht dit waar zijn, dan is daarmee het laatste sprankje hoop, namelijk dat ze terugkomen, vervlogen.' Ze noemt dat dan 'een verlies dat elke kunstliefhebber zal raken. Als het klopt, onderstreept dit de zinloosheid van de daad.'

Twee minuten
De kunstwerken werden in de nacht van 15 op 16 oktober vorig jaar binnen twee minuten uit de Kunsthal ontvreemd in wat in de volksmond al snel de 'kunstroof van de eeuw' werd genoemd.

Zes Roemenen worden van de roof verdacht, en gisteren werd bekend dat zij in hun thuisland zullen worden aangeklaagd. Twee van hen zouden de schilderijen hebben gestolen, de andere vier worden als medeplichtigen beschouwd. Een van de medeplichtigen is voortvluchtig. Wanneer het proces tegen de zes plaatsvindt, is nog niet duidelijk.

Er waren al eerder aanwijzingen dat (een deel van) de gestolen werken mogelijk verbrand zouden zijn. De Roemeense zender Antena3 meldde in maart dat de nu aangeklaagde moeder van een van de twee hoofdverdachten zou hebben gezegd dat de gestolen werken van Matisse en Gauguin verbrand zijn. Haar zoon zou met de twee schilderijen tevergeefs door Roemenië hebben gereisd in de hoop ze te kunnen verkopen. Zijn moeder zou hem hebben willen helpen door ze te verbranden. De politie in Rotterdam zei toen in een reactie dat er geen enkel bewijs is dat het verhaal klopt. In het huis van de moeder werden eind mei resten van een verbrand kunstwerk aangetroffen.

Maffia
De moeder van Radu Dogaru heeft de gestolen schilderijen in haar woning in het dorpje Carcaliu in Oost-Roemenië verstopt, nadat de drie hoofdverdachten de schilderijen aan de straatstenen niet kwijt konden. De verdachten wilden de schilderijen verkopen aan de Russische maffia, aldus justitie. Ook werd een Roemeense modekoning benaderd door de drie, die letterlijk met de schilderijen opgerold in een boodschappentasje door de Roemeense hoofdstad Boekarest leurden in de hoop ze kwijt te raken.

Toen ze uiteindelijk begrepen dat de werken zo beroemd waren dat ze nooit te gelde konden worden gemaakt, werden de schilderijen naar de moeder van Dogaru gebracht. Daar werden ze eerst verstopt, daarna begraven op het lokale kerkhof en uiteindelijk samen met huisvuil en rubber laarzen opgestookt in de houtkachel. 'Het werd me duidelijk dat ze iets verschrikkelijks hadden gedaan en we waren bang gestraft te worden', zo zou de moeder in haar bekentenis hebben verklaard.

De volgende kunstwerken werden in oktober vorig jaar uit de Kunsthal Rotterdam ontvreemd:

- Pablo Picasso: 'Tête d'Arlequin' (1971)
- Henri Matisse: 'La Liseuse en Blanc et Jaune' (1919)
- Claude Monet: 'Waterloo Bridge, London' (1901)
- Claude Monet: 'Charing Cross Bridge, London' (1901)
- Paul Gauguin: 'Femme devant une fenêtre ouverte, dite la Fiancée' (1988)
- Meyer de Haan: 'Autoportrait' (circa 1889 - '91)
- Lucian Freud: 'Woman with Eyes Closed' (2002)