Ajax niet in trek? Prima!

Het is niet erg dat getalenteerde voetballers bedanken voor de eer om bij Ajax te spelen. Het is zelfs goed. Inderdaad, deze opvatting komt van een Feyenoord-sympathisant, maar dat heeft er nu eens niets mee te maken.

Mark van Bommel van Fortuna Sittard, een aanstaand A-international, zei deze week dat hij 'puur gevoelsmatig' voor PSV heeft gekozen en niet voor Ajax. Niels Oude Kamphuis van FC Twente speelt komend jaar liever voor vijftigduizend schreeuwende Schalke-fans dan voor vijftigduizend zwijgzamen in de Arena.

De bij Ajax opgeleide André Ooijer van Roda JC ging liever bij PSV spelen. Arnold Bruggink van FC Twente was bang voor de Ajax-bank en zit nu vaak op die van PSV. Ron Makaay van Vitesse verkoos geld en warmte van Tenerife.

Phillip Cocu van Vitesse zag meer mogelijkheden tot ontplooiïng bij PSV (en was mogelijk bang geworden van Van Gaal: 'Phillip, je bent mijn ideale 12.'). Chris van der Weerden van Vitesse wilde bij de overgang naar een grote club steun hebben en ging dus ook naar PSV. Jon Dahl Tomasson van Heerenveen koos voor geld en vooral voor Engeland.

Toen Tomasson een paar jaar geleden Ajax links liet liggen ten faveure van Newcastle United werd daarvan door vele voetbaldeskundigen schande gesproken. Bedanken voor Ajax, dat was zoiets als de koningin een uitgestoken hand weigeren. Nu wordt er gelaten vastgesteld dat Ajax kennelijk niet onweerstaanbaar is.

De redenen waarom veel talenten niet voor Ajax kiezen zijn, zie boven, divers. Er is er de laatste jaren een bijgekomen: het Gerald Sibon-syndroom. Deze Kanu-achtige voetballer van Roda JC gold twee jaar geleden als hét talent van Nederland, werd door Ajax aangetrokken, en is nu een anonymus. Sibon heeft wel degelijk kansen gehad bij Ajax maar het lukte gewoon niet.

De vergelijking met het eertijdse René Hofman-syndroom bij Feyenoord dringt zich op. Deze échte rechtsbuiten (zo een die Oranje nu ontbeert) van Roda JC koos gold midden jaren tachtig als hét talent van Nederland, ging bij Feyenoord spelen en stond stil. Hofman over zijn stagnatie: 'Ik ben rechtsbuiten, speel langs de lijn. Als je hoort wat de mensen van de Maastribune je toevoegen. . .'

Niet ieder talent uit de provincie (niet oneerbiedig bedoeld) past in de harde randstedelijke cultuur van Ajax en Feyenoord. Voetballers zijn hierin niet uniek. Er zijn zoveel tieners of twintigers die zich liever koesteren aan de gemoedelijkheid van buiten de Randstad. (Terzijde: dat zijn vaak veel leukere lui dan zij die zo nodig naar Amsterdam moeten komen en onmiddellijk voor de spiegel gaan oefenen om 'Oooojaaks! Oooojaaks!' op zijn Amsterdams uit de strot te krijgen).

Dát Ajax nu vaak naast grote talenten grijpt, valt op omdat de club dringend goede waar van elders wil halen. Er zijn de laatste jaren heel wat spelers naar het buitenland vertrokken. Daarbij komt nog dat de doorstroming uit de eigen opleiding niet vlot.

Niks is nieuw en dat er bij Ajax nu even geen talenten doorbreken dus ook niet. Eind jaren zeventig, begin jaren tachtig (de periode Schoenaker/Erkens/Gasselich) puilde Ajax ook niet uit van het talent. De leer van de Russische econoom Kondratieff (de lange golf) is, in aangepaste vorm, ook op voetbalclubs van toepassing: recessies zijn om de zoveel jaar onvermijdelijk.

Niks is nieuw: eind jaren zeventig, begin jaren tachtig kozen Jan Peters, Peter Arntz en Bert van Marwijk niet voor Ajax en wel voor AZ omdat ze niks op hadden met het harde klimaat in Amsterdam. Ook wel omdat ze met AZ ook kampioen konden worden, zoals bleek.

Waarom is het niet erg, ja zelfs goed dat Van Bommel niet naar Ajax gaat? Laten zoveel mogelijk zuidelijke talenten vooral voor PSV kiezen! Laat Bruggink terugkeren naar FC Twente (Oude Kamphuis komt volgend seizoen als huurling van Schalke 04 vanzelf wel terug) opdat FC Twente weer Twents wordt! En laten Ajax en Feyenoord vooral brutaaltjes uit de Randstad aantrekken. Nieuwenburg van Sparta, Jean-Paul de Jong van Utrecht, dat soort types.

Laat de grote clubs weer een eigen, regionale smoel krijgen. Het gaat de goede kant op, met al die weigeringen om voor Ajax te komen spelen. Een troost voor Ajacieden: het komt heus wel goed. Ajax zal ook in de toekomst vermoedelijk het vaakst kampioen worden.

De waarschijnlijke kampioen van dit seizoen, Feyenoord, is trendsetter in de voetbalwereld. Deze club was al jaren terug niet populair bij veel talenten van elders. Jonge spelers (van buiten, of zelf-opgeleide) kregen bij Feyenoord geen kans.

Feyenoord is sowieso trendsetter. Drie jaar geleden vond iedereen het heel erg dat deze club zoveel buitenlanders opstelde. Sindsdien hebben PSV en Ajax de hele wereld opgekocht. Feyenoord ging vervolgens juist weer Nederlandse spelers kopen en zie het resultaat. Nu willen PSV en Ajax dus ook per se Nederlandse spelers kopen.

Jaren geleden sprak eenieder er nog schande van dat Feyenoord-scout Piet de Visser jongetjes uit de sloppenwijken van Rio haalde (die Leonardo schijnt trouwens hét talent van de Nederlandse jeugdcompetitie te zijn), nu wil Ajax Zuid-Afrikaanse en Ghanese baby's een contract voorleggen.

De nieuwste, door Feyenoord geïnitieerde trend: oudere Nederlandse spelers kopen. Van Vossen, De Visser, dat werk. Straks: Youri Mulder naar PSV. Ook: Verrassende rentree Eykelkamp bij Ajax.