Ajax na bloedstollende slijtageslag naar finale Europa League
Als gracieuze dansers vol schoonheid, passie en ritme paradeerde Ajax donderdag een tijdje door het nieuw opgetrokken volkstheater van Lyon. Ajax strooide voor rust met snoepgoed uit de vitrine van het topvoetbal, maar maakte het zich onwaarschijnlijk moeilijk door te vergeten de winkel tijdig op te ruimen.
Het al bijna deemoedig buigende Olympique Lyon richtte zich daardoor schitterend op, zodat de spanning door het stadion rolde en tolde. Op de 4-1 van Amsterdam volgde de 3-1 van Lyon. Ajax is dus finalist in de Europa League, op woensdag 24 mei in Stockholm, tegen Manchester United. Dat is 21 jaar na zijn laatste finale, onder Louis van Gaal in de Champions League, en vijftien jaar na de laatste zege van een Nederlandse club in een Europees toernooi; Feyenoord in 2002. Ajax, overigens met zeven buitenlanders in de basisploeg, bezorgt het zwalkende Nederlandse clubvoetbal daarmee een onverwachte impuls.
En wat was het weer een heerlijke wedstrijd, net als vorige week. Zo spannend, zo ongelooflijk spannend en opwindend. En net als in de vorige ronde tegen Schalke eindigde Ajax met tien man, na de rode kaart voor Viergever, die de finale zal missen. Met niet te beschrijven strijd bleef Ajax overeind. Iedereen was volledig uitgewoond.
Het stond 0-1 in het kolkende stadion van Olympique, na 44 minuten. Met de 4-1 van Amsterdam dus 1-5 in totaal. Lyon had nog 46 minuten voor minimaal vier doelpunten, om in elk geval een verlenging af te dwingen. De finale lonkte voor Ajax. Maar in ruim een minuut tot de rust voerde Lyon de helft van de opdracht uit. Twee treffers, na twee cadeaus.
Misschien kregen superioriteitsgevoelens vat op Ajax, dat tot dan een klasse beter was dan de nummer vier van Frankrijk. Want Europa praat weer over Ajax, de grote naam uit het verleden, de club met de oude meesters, met de wondervoetballers uit Amsterdam, van Cruijff tot Van Basten, van Krol tot Rijkaard. Negen keer heeft Ajax al een Europese finale gespeeld sinds 1969. Alleen die droogte van ruim twee decennia, die begon te vreten aan het gemoed.
Ajax is onder trainer Peter Bosz in internationaal opzicht herboren, met vleugjes Totaalvoetbal 2.0. Iedereen valt aan, iedereen verdedigt en is in beweging. Spel dat wordt uitgevoerd door een basiselftal van gemiddeld nog geen 23 jaar, dat ruim twintig miljoen euro kostte. Dat is pakweg een been van Paul Pogba, de middenvelder van Manchester United.
2,6 miljoen kijkers
De beslissende wedstrijd van de Amsterdammers tegen het Franse Olympique Lyon in de halve finales van de Europa League trok 2.661.000 kijkers. Het Songfestival met het optreden van de Nederlandse inzending OG3NE was goed voor 2.451.000 kijkers. Dat blijkt uit de cijfers de Stichting Kijkonderzoek.
Maar wat maakte Ajax het zichzelf dus moeilijk, door in de laatste minuut voor rust twee treffers weg te geven en de luxueuze voorsprong van 1-0 spoorslags te zien verdwijnen. Eerst veroorzaakte de 17-jarige verdediger Matthijs de Ligt een strafschop, benut door de teruggekeerde topschutter Lacazette. Viergever raakte de bal even later verkeerd bij het uitverdedigen. Opnieuw Lacazette schoot van dichtbij in.
En het was zo goed gegaan met Ajax, met bijna Rembrandtesk voetbal, geschilderde patronen, vol aanvallende intenties. Ajax liet op een wervelende thuiswedstrijd een prachtige eerste helft volgen, althans ruim een half uur vanaf minuut tien tot minuut 44. Lyon begon gepassioneerd, maar Ajax trok zich weinig aan en leidde spoedig de dans, met mooie combinaties, een fijnzinnig gebruik van ruimte, speelsheid, aanvalslust en een bepaalde mate van onverstoorbaarheid ook.
Het aantrekkelijke is dat het samenspel ook druipt van individualisme. Ajax is echt een team, maar iedereen krijgt de kans zijn klasse tentoon te spreiden. Schitterend was die ene actie van Traoré, die terug sprintte en de gepasseerde Sanchez hielp. Of anders was daar Ziyech, onverstoorbaar in de regen van rotzooi, die neerdaalde toen hij een hoekschop wilde nemen.
Alleen die nonchalance was vervelend. Misschien is het trouwens geen nonchalance, maar als zodanig oogt het wel. Het hoort ook een beetje bij het elftal, dat voetbal gemakkelijk laat ogen. Ajax had voor rust wel drie, vier keer kunnen scoren. Dat gebeurde slechts eenmaal. Aan de wieg van de treffer stond een sublieme uittrap van doelman Onana, het vervolg was van Dolberg, Younes en opnieuw Dolberg, met een geniaal stiftje.
Het was daarmee eigenlijk gedaan met het goede spel van Ajax. In plaats van ontspannen te kunnen blijven voetballen in de tweede helft, sloop de stress in het elftal. Het jagende Lyon verdiende de 3-1 tien minuten voor tijd, door een kopbal van Ghezzal. De Fransen hadden nog wel een paar keer kunnen scoren. Ajax verdedigde en probeerde via de tegenaanval te scoren. Van de Beek schoot na een hoekschop nog tegen de paal. Het was bijna ongelooflijk dat Ajax overeind bleef. Maar het gebeurde wel, met uitzinnige vreugde tot gevolg. Wat. Een. Wedstrijd.
Nog niet uitgelezen over Ajax en de Zweedse droom?
Bizar, noemde trainer Peter Bosz de wedstrijd die Ajax in de finale van de Europa League bracht. 'We speelden heel goed, maar de twee doelpunten kort voor rust zetten het verloop op zijn kop. De koppies hingen naar beneden tijdens de rust. Ik heb gezegd dat ik trots was op onze eerste helft, dat je het maar moet durven om zo te spelen als wij deden.'
Ajax heeft zich ten koste van Olympique Lyon geplaatst voor de finale van de Europa League. Op 24 mei treft het in Stockholm Manchester United, dat de andere halve finale won. Lees hier het liveblog van de wedstrijd Lyon - Ajax terug, met de reacties van spelers en trainer Peter Bosz.
Nick Viergever (27) is symbool voor de onverzettelijke wijze waarop Ajax voetbalt in Europese duels. Lees hier het interview van woensdag terug.
