Afrika
Over het bezoek van George W. Bush aan Afrika, afgelopen week, hoeft niemand zich illusies te maken. De Amerikaanse president is weliswaar een overtuigd christen die oprecht om de armen zal geven, maar dat zal niet zijn belangrijkste Commentaar motivatie zijn geweest om juist dit continent aan te doen....
Dat is geen reden om alleen cynisch te zijn over de rondreis van Bush. Hij is pas de tweede Amerikaanse president die zijn gezicht vertoont in Afrika. Zijn bezoek draagt ook veel meer politiek gewicht dan dat van zijn voorganger Clinton, die pas aan het eind van zijn regeertermijn kwam. Zo bezien valt het eigenbelang van de neoconservatieve machthebbers in de VS samen met dat van de Afrikaanse bevolking. Wie begaan is met het lot van Afrika, kan dat alleen maar toejuichen.
Probleem is alleen: er moet heel veel gebeuren om Afrika politiek, sociaal en economisch op de been te helpen. Het jaarlijkse rapport van de VN-ontwikkelingsorganisatie UNDP, dat deze week verscheen, vestigde daar weer eens de aandacht op. De Millennium-doelen voor 2015 van de VN-lidstaten zullen in Afrika niet worden gehaald. De armste landen ter wereld zijn nog altijd ten zuiden van de Sahara te vinden. Binnenkort moet daar, bij gelijkblijvend beleid, meer dan de helft van de bevolking rondkomen van minder dan een dollar per dag.
Daar komt bij dat landen als Liberia, Congo, Sudan en Somalië geplaagd worden door burgeroorlogen en anarchie. De bevolking van naties als Zimbabwe en Angola gaat gebukt onder een corrupte dictatuur. De aids-epidemie slaat hele bevolkingsgroepen weg en heeft de levensverwachting in sommige gebieden met meer dan dertig jaar doen dalen. Tientallen miljoenen Afrikanen hebben onvoldoende toegang tot onderwijs en gezondheidszorg.
Wil een Amerikaanse president daar ook maar iets aan doen, dan zijn hooggestemde woorden niet genoeg, maar zal hij met concrete plannen moeten komen. Een militaire interventie, zoals bepleit in het geval van Liberia, kan de acute nood lenigen, maar voor blijvende stabiliteit is in de eerste plaats een vergroting van de welvaart nodig, geschraagd door behoorlijk bestuur. Voor dat laatste dienen de getroffen landen zelf zorg te dragen. De internationale gemeenschap moet veel meer dan nu werk maken van kwijtschelding van schulden, het slechten van handelsbarrières, verhoging van ontwikkelingshulp en een prijsverlaging voor medicijnen. De Afrikanen mogen wat dat betreft hopen dat de Amerikanen hun eigenbelang serieus nemen.