Advocaten aanspreken
Drie Arabische prinsen vroegen een prominent advocaat om advies bij de aankoop van een fabriek. De betrokken advocaat maakte een fout: schade dertig miljoen....
De moderne rechtshulpconsument kijkt kritisch naar het procesmonopolie van advocaten, het enige gilde uit de Middeleeuwen dat overeind is gebleven. Toch is er nog steeds geen onafhankelijke en toegankelijke Geschillencommissie Rechtshulpverleners, en doorlopen klachten en claims een lange weg van formele en kostbare procedures. Een slechte zaak.
Aan de andere kant zetten advocaten steeds vaker onder brieven de volgende tekst: 'Iedere aansprakelijkheid is beperkt tot het bedrag dat in het desbetreffende geval door onze aansprakelijkheidsverzekeraar wordt uitbetaald.' Die uitsluiting van aansprakelijkheid is zonder overleg met consumenten eenzijdig tot stand gekomen en alleen daarom al niet passend.
Bovendien zijn de beperkingen van aansprakelijkheid tegenover consumenten onredelijk bezwarend en dus vernietigbaar. Ook rijst de vraag of de cliënten deze beperkingen te zien krijgen vóór het sluiten van de rechtshulpovereenkomst of pas achteraf. Is dat laatste het geval, dan is de beperking sowieso niet geldig.
Er zijn advocaten die de cliënt vóór het sluiten van de overeenkomst de tarieven en de tekst van de aansprakelijkheidsbeperking apart toezenden, doch dat zijn nog steeds uitzonderingen. Bizar, want voor de eerste de beste aannemer of garagehouder is dat al lang gebruikelijk. Speelt hier toch het aloude idee van het 'Nobile Officium' een rol: een heer van stand spreekt niet over geld? Er is inderdaad een tijd geweest dat uitsluiting van aansprakelijkheid als onzedelijk werd gezien. Die tijd is blijkbaar voorbij.
De Orde van Advocaten dient daarom over deze zaken een regeling te treffen met de Consumentenbond. Want Arabische prinsen redden zichzelf wel.
Roelf Stutterheim
De auteur is jurist aan de Universiteit van Amsterdam.
