AD: Italiaanse spoorwegen kopen geflopte Fyra-treinen van NS
De NS lijkt nog wat wisselgeld terug te krijgen voor de in 2012 geflopte Fyra-treinen. 17 van de 19 treinen zijn onder voorbehoud aan de Italiaanse spoorwegen verkocht, bevestigt de spoorvervoerder donderdag. Het AD gaat nog verder en noemt de treinverkoop een voldongen feit. De krant baseert zich op bronnen binnen de Italiaanse treinbouwer AnsaldoBreda. 'Wij hebben altijd gezegd dat deze treinen van goede kwaliteit zijn', aldus een anonieme medewerker in het AD. 'We zijn blij dat ze weer kunnen rijden.'
De NS kocht de treinen in 2012 voor 200 miljoen euro, en houdt nu maximaal 21 miljoen euro over aan de verkoop. Dat bedrag, een percentage van de huidige verkoopprijs van de treinen, werd afgesproken bij de terugverkoop van de Fyra's aan AnsaldoBreda in maart 2014. Destijds ontving de NS al een schadevergoeding van 125 miljoen euro.
De andere honderden miljoenen euro's die de treinen kostten, zijn voorgoed verdampt. Het debacle rond de treinen, die na vijf maanden vol technisch malheur van het spoor werden gehaald, kostte de NS 772 miljoen euro. Een financiële strop die het Nederlandse spoorbedrijf nog altijd achtervolgt.
De strop volgde nadat ministers en spoorbestuurders fout op fout hadden gestapeld bij de aanbesteding en bouw van de treinen, en de Tweede Kamerleden overal gedwee mee instemden. En natuurlijk nadat de Italiaanse treinbouwers een ondeugdelijke boemel in Nederland hadden afgeleverd.
Goedkoper om te stoppen
De verkoop van de Fyra-treinen aan de Italiaanse spoorwegen komt niet helemaal uit de lucht vallen. Staatssecretaris Dijksma (Infrastructuur en Milieu) maakte in april al bekend dat er werd gesproken met Trenitalia, het bedrijf dat het Italiaanse spoor beheert. De NS benadrukt dat het om een voorlopige overeenkomst gaat. De 21 miljoen euro zijn dus nog niet gestort.
Volgens het AD betaalt Trenitalia een derde van de oorspronkelijke aankoopprijs. Die bedroeg destijds 200 miljoen euro. Dat de uiteindelijke schade voor de NS bijna 600 miljoen euro hoger lag, bleek pas nadat een parlementaire enquêtecommissie het Fyra-debacle onderzocht.
Het schadebedrag van 772 miljoen omvat alle kosten die vanaf het begin van het project zijn gemaakt, inclusief misgelopen inkomsten, reparaties, de aankoop van vervangende treinen en hoge juridische kosten. Uiteindelijk was het goedkoper om te stoppen dan om het Fyra-project koste wat kost door te zetten, becijferde NS.
Het Nederlandse vakblad OVPro, dat zich baseert op Italiaanse spoorvakbladen, meldt dat de Fyra's gaan rijden op het traject Rome-Bari-Lecce, dus tussen het midden en het zuiden van Italië. Voor de Italianen is het te hopen dat de treinen het daar, onder de Italiaanse zon, beter doen dan in het koudere Nederland. De Fyra-treinen bleken in NS-dienst bijzonder slecht bestand tegen sneeuw en ijs. Als de Fyra's het ook in het warme zuiden laten afweten, kan Trenitalia zich opmaken voor jaren vol spijt en hoongelach.
Meer over Fyra-debacle
Belangrijkste bevindingen uit het Fyra-rapport
Twee jaar geleden velde de parlementaire onderzoekscommissie een hard oordeel over het Fyra-project. Dit waren de belangrijkste conclusies.
De fouten en lessen in het Fyra-fiasco
Zelden faalde een experiment met gereguleerde marktwerking zo opzichtig als de poging om de 85 Nederlandse kilometers hogesnelheidsspoor openbaar aan te besteden. De weeffout die ten grondslag ligt aan het debacle, gereguleerde marktwerking, is nooit hersteld. (+)
Iedereen krijgt ervan langs, maar hoe nu verder?
Niets of niemand werd ontzien door de parlementaire enquêtecommissie. Maar wat de kern van de mislukking is, of hoe het in de toekomst beter moet, bleef ongewis. (+)
