Actie Syrië tegen dissidenten
De Syrische regering voert campagne tegen de dissidenten in het land. Die hebben een verklaring opgesteld waarin ze kritiek leveren op de bemoeienis van Syrië met Libanon....
’Ga je gang, eet gerust’, zegt Akram Bunni terwijl hij een wijds gebaar maakt naar de goedgevulde tafel in een trendy café in Damascus. ‘Anwar zou willen dat we ervan genieten.’ De 51-jarige Bunni is goedlachs, zelfs als hij praat over zijn jongere broer, Anwar, een prominente mensenrechtenadvocaat die nu tien dagen in de gevangenis zit en in hongerstaking is.
Anwar Bunni is een van de tien activisten die ruim een week geleden zijn gearresteerd, nadat ze de ‘Beiroet-Damascus’-verklaring hadden ondertekend. In die verklaring, die gezamenlijk met Libanese intellectuelen is opgesteld, wordt kritiek geleverd op de Syrische bemoeienis met buurland Libanon.
De golf arrestaties door de Syrische autoriteiten komt volgens politici van de oppositiepartijen en journalisten in Damascus voort uit woede over die kritiek. Woede die vooral het gevolg zou zijn van de ondertekening van de verklaring door de verboden fundamentalistische Moslim Broederschap, die zich ook bij de critici had aangesloten.
Anderen zeggen dat de autoriteiten de verklaring slechts als excuus gebruikten om hun maandenlange campagne tegen een aantal uitgesproken critici te verbreden. Een ander prominent lid van de groep arrestanten is Michel Kilo, een bekende Syrische schrijver, dissident en voormalig politiek gevangene.
De Bunni’s zijn naar eigen smaak te goed bekend met de Syrische gevangenissen. Akram, twee van zijn broers, zijn zuster en een zwager, maar niet Anwar, kregen vanaf begin jaren ’90 lange celstraffen vanwege lidmaatschap van een verboden communistische groepering. ‘Mijn moeder en Anwar liepen constant van de ene gevangenis naar de andere, omdat we allemaal ergens anders zaten.’
Akram heeft zijn broer Anwar net bezocht in de gevangenis en meldt dat de activist er goed de moed in houdt. Maar hij is er niet in geslaagd Anwar ervan te overtuigen met de hongerstaking op te houden die hij is begonnen op de dag van zijn arrestatie. ‘Je zou hem niet herkennen, hij is nog magerder dan hij altijd al was.’ De politieke arrestanten zijn volgens Akram bij ‘misdadigers’ in de cel gezet en Anwar zou geslagen zijn op een bureau van de geheime politie.
Akram vertelt hoe hij zelf mishandeld werd in de beruchte gevangenis in Palmyra en wordt steeds bozer als hij aan de omstandigheden denkt waaronder zijn broer vastzit. ‘Ik was lid van een illegale groep. Maar Anwar heeft niets gedaan, behalve dat hij zijn mond heeft opengedaan.’
Volgens Akram is de Beiroet-Damascus-verklaring slechts een voorwendsel voor de arrestaties. De week ervoor hadden de autoriteiten al Anwars advocatenvergunning ingetrokken en in maart hadden ze zijn mensenrechtencentrum, dat grotendeels door de EU werd gefinancierd, gesloten. Ook richtten de ondervragingen zich vooral op eerdere kritiek die hij op de regering had.
Ook andere dissidenten voelen zich de laatste tijd steeds meer onder druk staan. Een andere prominente advocaat, Haitham Maleh, die eveneens zeer uitgesproken is, mag al maanden het land niet verlaten en krijgt donderdag een celstraf van tien dagen opgelegd, ‘vanwege het beledigen van de president’, zegt hij. Hij is uitgelaten als het bericht van zijn advocaten binnenkomt. ‘Eerst was het drie maanden, nu na beroep tien dagen. Ik denk dat ik helemaal niet hoef te gaan.’
Hij meent dat de regering nu campagne voert tegen dissidenten, omdat de wereld even de aandacht bij andere problemen heeft. Hij denkt echter ook dat de autoriteiten bezorgd zijn over een nieuw VN-rapport over de moord op de voormalige Libanese premier, Rafik Hariri, dat op 15 juni moet uitkomen. In eerdere rapporten werden hoge Syrische veiligheidsfunctionarissen van betrokkenheid verdacht. Mogelijk wil de regering de interne oppositie de mond snoeren, voordat het nieuwe rapport uitkomt.
Maar een hervormingsgezind lid van de regerende Baath-partij, Ahmed Haj Ali, ziet het anders. ‘Er zijn delen van de regering die in het verleden leven’, zegt hij. Zelf is hij tegen de arrestaties maar hij meent wel dat de Beiroet-Damascus verklaring ‘het nationaal belang’ schaadt. Niettemin verwacht hij dat de arrestanten binnen enkele dagen worden vrijgelaten.
