Achter Slobo's rug werkt Mirjana aan haar opmars

Het verhaal gaat dat in de jaren zeventig een groep Joegoslavische partijbonzen een uitstapje maakte naar Italië. Een van hen was de jonge Slobodan Milosevic.'s Avonds ging de hele groep de hort op....

Van onze buitenlandredactie

Vandaag de dag is Mirjana Markovic (56) de feitelijke tweede macht in Servië. Ze heeft haar eigen partij, de neo-communistische Eenheid van Joegoslavisch Links, die de socialistische partij van manlief altijd een handje helpt. Ze reist de hele wereld af en bezoekt dan opvallend vaak 'foute' landen. Ze is hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Belgrado en in die hoedanigheid onderscheiden met vele medailles.

Maar het bekendst is ze van haar felle wekenlijkse columns in de krant Borba. Want waar Slobodan afstandelijk, ambivalent en onderkoeld is, daar gaat Mirjana in emotionele bewoordingen iedereen te lijf die een bedreiging vormt voor de heerschappij van haar man.

Graag speelt ze amateurpsychologe. 'Die studenten houden niet alleen niet van Servië, ze houden ook niet van zichzelf', schreef ze bij de grote demonstraties van twee jaar geleden. Vaak ontbreekt het Mirjana aan harde argumenten. Dan beschuldigt ze haar tegenstanders van zaken als 'gevoelloosheid'.

'Slobo en Mira'. Ze leerden elkaar bijna veertig jaar geleden kennen op de middelbare school. Hij kwam uit een eenvoudig nest, haar familie behoorde tot de 'rode elite'. Dankzij haar kon Slobodan carrière maken in de communistische partij. Zelf nam Mirjana lange tijd genoegen met een rol op de achtergrond. Niet meer. Sinds midden jaren negentig is ze bezig aan een opmars. Mensen uit haar partij komen in de Servische bureaucratie steeds vaker op de plaats van mensen uit zijn partij.

De opkomst van Mirjana roept herinneringen op aan de echtgenote van een andere Balkan-leider: Elena Ceausescu, de vrouw van de Roemeense dictator Nicolae Ceausescu. Elena werd ook steeds machtiger. Elena reisde ook de hele wereld af. Elena liet zich ook met wetenschappelijke onderscheidingen behangen, hoewel zij maar vier jaar lagere school had.

Er is echter een belangrijk verschil: Nicolae en Elena waren dom. Slobodan en Mirjana zijn dat niet. Ze vallen niet voor de verleidingen van een personencultus en leven niet in overmatige luxe. En waar Elena zich voor scheikundige uitgaf, terwijl zij geen water van alcohol kon onderscheiden, maakt Mirjana duidelijk dat zij de klassieken op haar vakgebied wel degelijk kent. Nicolae en Elena stierven in 1989 samen voor het vuurpeloton.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden