'ABC zal kennismaken met Disney-klimaat'
Terwijl de ene na de andere megafusie vorige week de Amerikaanse mediawereld danig op haar grondvesten doet schudden, tracht een minderheid te wijzen op de gevaren van deze alom bejubelde machtsconcentraties....
Van onze medewerker
Tim Overdiek
NEW YORK
'Ik had nimmer durven dromen ooit nog eens Mickey Mouse als baas te hebben', schertste Charlie Gibson vorige week toen de presentator van het ABC-programma Good Morning America Thomas Murphy en Michael Eisner ontving. De beide bestuursvoorzitters van respectievelijk Capital Cities/ABC en Walt Disney kwamen de primeur van de media-coup voor de eigen veilige camera's wereldkundig maken, en ABC-baas Murphy reageerde met de vraag of Gibson niet trots was lid te zijn geworden van de Disney-familie.
Daarmee sloeg hij onbedoeld de spijker op zijn kop, waar het de vrees van menig criticaster betreft. Want wat zijn de werkelijke consequenties van de overnames van de twee landelijke stations ABC en CBS, los van de solide fundamenten waarop de mediabedrijven van de toekomst worden uitgebouwd? 'Misschien meer keuzes, maar in ieder geval veel minder verschillende stemmen', zeggen de tegenstanders.
Zij wijzen in het geval van Disney op de behoudende, zeg maar conservatieve opvattingen die de bedrijfscultuur kenmerkt. Familie-waarden staan onverminderd hoog in het vaandel, en de pretparken, tekenfilms alsmede andere televisieprogramma's ademen zonder uitzondering die fantasierijke sfeer. 'ABC zal kennismaken met het Disney-klimaat', zei Eisner maandag, zonder precies duidelijk te maken wat hij daarmee bedoelde.
In wezen zijn de meest recente media-ontwikkelingen niet meer dan een vervolg op een trend die zich begin jaren tachtig heeft ingezet. De nadruk kwam door de vercommercialisering steeds meer te liggen op entertainment, waarmee de objectieve informatieverstrekking zwaar onder druk kwam te staan.
Infotainment is als overbrugging van de aanvankelijk onverzoenlijke fenomenen inmiddels een ingeburgerd begrip. De objectiviteit bij vermeende nieuwsshows is vaak ver te zoeken, aangezien commerciële belangenverstrengeling een kritische benadering eenvoudigweg onmogelijk maakt. Het uitermate zwakke, exclusieve interview van ABC-'verslaggeefster' Diane Sawyer met Michael Jackson is daar een treffend voorbeeld van.
Het gevaar van een verdere afbrokkeling is levensgroot aanwezig, stelde The New York Times in een hoofdredactioneel commentaar, en 'ronduit beangstigend' zou de rol van de Republikeinen hierin zijn. Nieuwe mediawetgeving in het door de Republikeinen gedomineerde Congres is op een haar na gevild, en een onbelemmerde gang naar monopolieposities in medialand zal bij de (verwachte) aanvaarding van de nieuwe wet mogelijk worden.
De Senaat heeft reeds goedkeuring verleend aan de telecommunications bill, dezer dagen buigt het Huis van Afgevaardigden zich erover. De Democratische president Clinton heeft gedreigd met een veto indien de wet niet enkele punten wordt aangepast.
Toevallig uitgerekend op de dag dat ABC zich op de knieën wierp voor Disney, wees Clinton op de onzichtbare gevaren van verdere mediaconcentratie. Maar zelfs de stem vanuit het Witte Huis ging verloren in de euforie rond de nieuwe media-pacten.
