Aan miljarden geen gebrek
In 2007 kreeg Sotsji de Winterspelen van 2014 toegewezen. Sindsdien is alles mogelijk. Onder het toeziend oog van president Poetin wordt er iets groots gebouwd aan de Zwarte Zee.
SOTSJI - Het zou de ondertitel van het krankzinnige olympische project Sotsji 2014 kunnen zijn: van niets naar iets. Er was in de verarmde buitenwijken van de Kaukasische plaats nagenoeg niets, een oude boerderij, radijskassen, koolakkers, een verzameling aftandse caravans en hutten, een enkele cipres, maisvelden en een grafveldje dat tegen alle bulldozerlogica in is blijven bestaan.
Nu, na zes jaar '24/7' bouwen, staat er aan de zuidkant van de 147 kilometer lange badplaats een megalomaan olympisch park. De ontwerpers spreken van het Kust Cluster, met het boogvormige Olympisch Stadion Fisjt en architectonisch adembenemende ijsstadions voor schaatsen, shorttrack, kunstrijden, ijshockey en curling.
De directeur van de Bolsjoi Ice Dome, Vladimir Tsjerkasov, kan er nog niet bij. Hij komt uit Moskou en speelde, tot zijn knie het begaf, ijshockey voor een filiaal van CSKA. 'Hier was geen enkele ijsbaan te bekennen, je moest 350 kilometer verderop zijn', zegt hij. 'En nu hebben wij de Bolsjoi, de Zjajba (tweede ijshockeystadion, red.) en nog twee trainingsbanen.'
Van niets naar iets in het kwadraat, het is wennen in dit deel van Rusland dat vooral hitte, stof en separatistisch geweld lijkt te produceren. Georgië en Abchazië zijn aan de zuidkant van Sotsji in een koude oorlog verwikkeld. Ten noorden is er sprake van rebellie en terreur in (deel)republiekjes als Ingoesjetië, Karatsjaj-Tsjerkessië, Noord-Ossetië, Tsjetsjenië en Dagestan.
In de bergen voert een leger van bouwvakkers een koude oorlog met de onbuigzame natuur. Een niets voorstellende skipiste in de Rode Vallei (Krasnaja Poljana) werd opgewaardeerd tot een heus skigebied, toen Sotsji in 2007 bij de IOC-vergadering in Guatemala de Olympische Winterspelen van 2014 kreeg toegewezen.
Vladimir Poetin, destijds ook al de president van Rusland, verzekerde in Midden-Amerika de IOC-leden dat alles goed zou komen. Hij heeft een datsja in de bergen bij Sotsji en een kustverblijf aan de Zwarte Zee. Zijn handtekening staat onder het project dat tot 2014 40 miljard euro aan bouwkosten opslorpt. Als het niet gaat zoals Poetin wenst, een ideaalbeeld van modern Rusland scheppen, dan rollen er koppen.
In februari vloog de vicevoorzitter van het Russisch Olympisch Comité, Akhmed Bilalov, eruit. Hij was ook de directeur van het bouwbedrijf dat de skischans van Sotsji bouwde. De kosten liepen op van 30 naar 200 miljoen euro. 'Dus een vicepresident van het olympisch comité zit achter dit drama? Prima gedaan. Mooi werk', foeterde Poetin voor de camera's.
Op het bureel van Sotsji2014 zoals het organisatiecomité heet, zegt woordvoerder Peter Charles, een olympische veteraan, dat de schans zo duur is geworden omdat het gebouw telkens de diepte dreigde in te schuiven. Twee meter lange schroeven moeten de schans op zijn plaats houden. De verankering kostte een vermogen.
De schans is nu alleen bereikbaar via een oude, slingerende bergweg. Vrachtwagens sukkelen omhoog, tunnels zien er verstikkend uit door uitlaatgassen en bouwstof. De oude weg wordt vervangen door een snellere route - maar geen snelweg - van 48 kilometer, met dertien tunnels, parallel aan een al even prijzige spoorlijn.
Het geldt als de duurste weg ter wereld, die zo'n 6 miljard euro gaat kosten. Het in Rusland kritische blad Esquire maakte een opmerkelijke berekening: voor dit bedrag had de weg bedekt kunnen worden met een laag van 6 centimeter oesters, 1,1 centimeter kaviaar, 22 centimeter ganzeleverpastei of 9 centimeter aan versnipperde Louis Vuitton-tassen.
In de bergen zijn de grote accommodaties al klaar. Oostenrijkse kabelbanen en Zwitserse gondels staan opgesteld, maar zijn twee maanden buiten gebruik voor de toeristen. Testwedstrijden vullen sinds 1 januari de dagelijkse agenda.
In Rosa Khoetor velt Alexander Belokobilski een positief oordeel over de voortgang en de toeristische kansen in zijn gebied. Hij gaat met zijn vinger langs de maquette van de drie skigebieden, een met de gesponsorde naam Gazprom. Hij rekent na de Spelen op tienduizend skitoeristen per dag, voor 90 kilometer aan afdalingen.
Boven, op de Aigba van 2.300 meter, sneeuwt het zowaar. Om voor volgend jaar elk risico uit te sluiten, staan 400 sneeuwkanonnen klaar, gevoed uit vier aangelegde meren. Ook zijn er grote voorraadschuren voor sneeuwopslag gemaakt.
De meeste Nederlanders kijken verwonderd naar de gigantische bouwoperatie. Chef de mission Maurits Hendriks is minder verwonderd. Hij is al vijf keer in Sotsji geweest. De technisch directeur van NOC*NSF wijst op de kracht van de poging om tegelijkertijd het olympische project en een nieuwe economie van de grond te tillen. Toch is ook hij elke keer weer verbaasd over de veranderingen: 'Het is alsof ze een compleet ijs- en skicomplex uit de lucht hebben laten vallen.'
Die beeldspraak is toepasselijk. Bij sneeuwtekorten zal het witte spul volgend jaar per helikopter worden aangevoerd.
undefined
