Nieuws50Plus

50Plus kijkt weer vooruit, al blijft het voorlopig behelpen

De kandidaten kwamen nauwelijks eraan toe zich voor te stellen. Daarna was er niet eens genoeg tijd om te stemmen. En toen was het alweer voorbij en was Liane den Haan lijsttrekker. Ze mag proberen de kwakkelende partij weer vlot te trekken. Maar de eerste ruzies zijn alweer geboren.

Raoul du Pré
Liane den Haan, de nieuwe leider van 50Plus samen met partijvoorzitter Jan Nagel. Wegens corona vonden de lijsttrekkersverkiezingen en de bekendmaking van de partij zaterdag online plaats.  Beeld ANP / Koen van Weel
Liane den Haan, de nieuwe leider van 50Plus samen met partijvoorzitter Jan Nagel. Wegens corona vonden de lijsttrekkersverkiezingen en de bekendmaking van de partij zaterdag online plaats.Beeld ANP / Koen van Weel

Tot de slachtoffers van de coronapandemie behoren ook politieke partijen. Ze proberen nog wel iets te maken van hun congressen, hun lijsttrekkersverkiezingen en hun campagne, maar de hindernissen zijn enorm. Zelden werd iemand zo troosteloos tot lijsttrekker geslagen als Liane den Haan zaterdag op het digitale congres van 50Plus.

De enige die tevreden kon zijn met de gang van zaken, was partijvoorzitter Jan Nagel. Den Haan (53), vooral bekend als directeur van ouderenbond Anbo, was de kandidaat van het partijbestuur. Met 52 procent van de stemmen versloeg ze zaterdag in één ronde de huidige fractievoorzitter in de Tweede Kamer, Corrie van Brenk, en vijf andere kandidaten. Áls er al leden waren die zin hadden om ruzie te maken over de stemprocedure, de reglementen of de tekortkomingen van de kandidaten – 50Plus heeft er een rijke traditie in – dan waren ze kundig weggeregisseerd.

Teugels

Nagel had de digitale teugels strak in handen. Hij was gespitst op een ordelijk verloop: ‘Nog meer ruzies en we kunnen net zo goed niet naar de stembus gaan.’ De zes kandidaten kregen elk twee minuten om zich zittend achter hun schermen vanuit huis aan de 362 ingelogde leden te presenteren, zonder verdere interactie.

Dat ging niettemin gepaard met haperingen. Tweede Kamerlid Léonie Sazias slaagde er niet in om zichzelf zichtbaar te maken via de videoverbinding (‘Ik heb echt alle instellingen goed staan!’) en moest het dus doen per telefoon. Kandidaat René Graafsma had zich net voorgesteld (‘Jullie zullen wel denken: wat moet die Graafsma daar?’) en wilde juist vertellen waar hij voor stond, toen Nagel hem alweer afhamerde. ‘Ik ben in staat teamkracht te maken!’, kon Graafsma nog net roepen.

Daarna waren er voor de leden thuis twintig seconden om te stemmen, waarna Nagel de uitslag voorlas van zijn scherm. Dat was op een normaal congres het moment geweest voor tromgeroffel, ballonnen, overwinningsmuziek, een zee van flitslicht en een stralende lijsttrekker omringd door lachende partijgenoten. Den Haan moest het doen met de felicitatie van Nagel: ‘Je kunt nu spreken Liane. Het Nederlandse volk luistert!’ Het ging allemaal zo snel dat niet iedereen het kon volgen. ‘Ik snap er echt helemaal geen moer van. Ik heb niet eens kunnen stemmen!’, riep Sazias nog over de lijn, net voordat ze weg werd geschakeld en Nagel tevreden vaststelde dat alles goed was gegaan: ‘Dit is waardig verlopen!’

Ruzies

Den Haan staat nu voor de taak om 50Plus terug in de lift te krijgen, nadat Henk Krol eerder dit jaar de deur achter zich dichttrok, alle ruzies moe. Hoewel ook Krol niet alleen fans had binnen de partij, stond 50Plus onder zijn leiding nog wel op forse winst in de peilingen. De aanhoudende onzekerheid over de pensioenen houdt de partij sinds de oprichting in 2011 in het vizier van bezorgde oudere kiezers. Maar sinds Krols vertrek liggen volgens de peilingen toch niet meer dan een à twee zetels in het verschiet.

Voor de onvermoeibare Nagel (81) is het een déjà vu. Hij werd achttien jaar geleden ook al eens verlaten door zijn kip met de gouden eieren, toen Pim Fortuyn vertrok bij Leefbaar Nederland. Daarna ging Nagel verder met Fred Teeven. Van de tientallen gepeilde zetels bleven er nog maar twee over. Maar dat gaat Den Haan dit keer beter doen, is Nagels overtuiging: ‘Dit is het keerpunt.’ Trots kondigde hij aan dat de nieuwe lijsttrekker komende week al op tv te zien zal zijn in De 5 Uur Show. ‘Veel media hebben belangstelling.’

Haar desolate verkiezing maakte vooral duidelijk dat Den Haan het de komende tijd inderdaad van dat soort tv-optredens zal moeten hebben. Nu de coronabeperkingen de meeste campagne-activiteiten in het land onmogelijk maken, heeft ze als onbekende nieuwkomer een forse handicap ten opzichte van de lijsttrekkers die wel al in de Tweede Kamer zitten.

De televisie is voorlopig immers de enige arena waar zonder belemmeringen politiek kan worden bedreven rondom het allesoverheersende thema: corona. Het is niet voor niets dat alle gevestigde lijsttrekkers de coronadebatten met VVD-leider Rutte en CDA-leider De Jonge naar zichzelf hebben toegetrokken. 50Plus zal het op dat podium tot de verkiezingen moeten doen met de tweede keus: Corrie van Brenk.

50Plus en Denk laten onrust nog niet achter zich

Zowel Denk als 50Plus hoopt dit najaar een nieuwe frisse start te maken, maar dat blijkt niet eenvoudig. In reactie op de verkiezing van 50Plus-lijsttrekker Den Haan (die onder anderen fractievoorzitter Van den Brenk versloeg) stapte zaterdag het hele bestuur van de afdeling Overijssel uit de partij: ‘Onze achterban geeft duidelijk aan dat het om de inhoud moet gaan. Mevrouw Corrie van Brenk heeft het afgelopen halfjaar bewezen dat ze daar erg goed in is. Dat moet Den Haan nog maar doen. Iemand die het goed doet, moet je bevestiging geven en niet het mes in de rug steken’, aldus penningmeester Wieger Roffel.

In zijn kielzog volgden meer leden. Velen hebben moeite met Den Haan, omdat zij niet tegen het pensioenakkoord is dat het kabinet eerder dit jaar sloot met vakbonden en werkgevers. 50Plus verzette zich daar tot nu toe fel tegen. Uit onvrede met de gang van zaken zeggen ook oud-partijvoorzitter Jan Zoetelief en Rob de Brouwer, voorzitter van de programmacommissie, hun lidmaatschap op: ‘Met Den Haan is 50Plus een andere partij geworden, waar ik niet bij wil horen of een verkiezingsprogramma voor kan schrijven’, aldus De Brouwer.

Denk heeft intussen besloten dat de Algemene Ledenvergadering van eind september over wordt gedaan. De partij lag onder vuur omdat in die vergadering slechts een selectie van de partijleden mocht beslissen over de verkiezing van het nieuwe partijbestuur. Deskundigen waarschuwden dat de verkiezingen daarom niet rechtsgeldig waren. De partij heeft juridisch advies ingewonnen en neemt nu het zekere voor het onzekere.

Meer over 50Plus

En wéér is Jan Nagel (81) voorzitter van 50Plus: ‘Dit moet een keerpunt zijn voor de partij’
Om 50Plus door de grootste crisis in haar bestaan te loodsen, keert partijoprichter Jan Nagel (81) terug uit zijn politieke pensioen. Deze zomer verkozen de leden van 50Plus hem voor de vierde keer tot hun voorzitter. Maar is Nagel niet juist onderdeel van van het probleem? ‘Als dat zo zou zijn, was ik niet verkozen.’

Onbegrip over declaraties Henk Krol: ‘Als je de boel flest, doe het dan niet met tientjes’
Henk Krol hoopte verlost te zijn van 50Plus, maar de leider van de Partij voor de Toekomst wordt achtervolgd door dubieuze declaraties uit zijn tijd bij de ouderenpartij. Vóór zijn vertrek eiste het 50Plus-bestuur opheldering, blijkt uit uitgelekte interne documenten.

Weer ‘de partij van ruziënde bejaarden’ – hoe een brief over een ‘matennaaier’ alles veranderde
Onder de in 2018 gekozen Geert Dales leek het er even op dat 50Plus volwassen was geworden na jaren vol intriges en conflicten. Maar deze maand ontplofte de boel weer, en hoe. Tweede Kamerleden en partijprominenten verdenken Dales van schimmige machtsspelletjes. En die beticht anderen weer van matennaaierij.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden